فرشاد مؤمنی، استاد اقتصاد در ایران، در مصاحبه با ایلنا در واکنش به تقاضای حکومت ایران برای دریافت پنج میلیارد دلار وام از صندوق بین المللی پول هشدار داده که به دلیل رانت و فساد گسترده و فقدان هر گونه برنامۀ روشن اقتصادی در کشور، تقاضای وام خارجی خود “ابزاری برای گسترش و تعمیق فساد، ناکارآمدی ها، عقب افتادگی های کشور و نابرابری های ناموجه می شود.”
فرشاد مؤمنی اقتصاددان در ایران
او گفته است : در حالی که کشور طی چند سال از درآمدهای نفتی سرشار بهره مند بود، اما، این درآمدهای هنگفت به دلیل فساد و فقدان برنامه “نه تنها بنیه تولیدی و جایگاه ایران را در نظام جهانی ارتقاء نداد، بلکه باعث سقوط بی سابقۀ کشور به سمت کشورهایی با وحشتناک ترین سطح گسترش فساد، نازلترین کیفیت زندگی مردم و بحران های شدید زیست محیطی شد”. به گفتۀ فرشاد مؤمنی معنای این نشانه ها این است که نظام تصمیم گیری ایران “قابلیت استفادۀ کارآمد از منابع ارزی را ندارد.”
اقتصاددان مقیم تهران هشدار داده است که به دلیل وجود گستردۀ فساد، وام خارجی “در اندک زمانی به کام افراد خصوصی و حقیقی از کشور خارج می شود” و “نقش رانت بیرونی را ایفاء می کند” چنانکه این امر به گفتۀ مؤمنی در دورۀ پس از جنگ روی داد و بخش قابل اعتنایی از وام های خارجی “صرف رانتجویی و اتلاف منابع شد.”
هزاران طرح عمرانی ناتمام که “به یک بحران بزرگ” در کشور تبدیل شده اند، اختصاص ٨٠ درصد وام های خارجی به واردات صنایع رانتی-معدنی، کالاهای لوکس و احداث شهرک های صنعتی بدون توجیه اقتصادی همگی از جمله پی آمدهای استفادۀ رانتی از وام های خارجی پس از پایان جنگ در ایران بوده که به گفتۀ مؤمنی توان اقتصاد ملی را فرسوده اند.
فرشاد مؤمنی یادآور شده است که “تنها ٣٠٠ میلیارد دلار از منابع استراتژیک ارزی کشور در سی سال گذشته تحت عنوان موهوم مدیریت نوسانات بازار ارز” که در واقع فروش ارز توسط دولت برای تأمین هزینه های جاری است “به باد فنا رفت […] و دهها فاجعۀ دیگر را به کشور تحمیل کرد.”
به گفتۀ فرشاد مؤمنی، چنین نظام تصمیم گیری “با وام های خارجی همان کاری را می کند که با دلارهای نفتی کرده است.”
دولت آمریکا با اعطای پنج میلیارد دلار وام از سوی صندوق بین المللی پول به حکومت ایران مخالفت کرده و گفته است که این پول به جیب رهبران فاسد ایران خواهد رفت و صرف حمایت تهران از گروه های تروریستی در منطقه خواهد شد.
ناصر اعتمادی