کارتن یخچال خارجی دومیلیون تومان در سایت “دیوار” خرید و فروش می‌شود.
«کارتن یخچال بوش دومیلیون تومان در سایت “دیوار” خرید و فروش می‌شود. کارتن تلویزیون “ال جی” یک‌میلیون‌وپانصدهزار تومان خرید و فروش می‌شود. یعنی یک بار برای فروشنده کارتن این سوال پیش نمی‌آید که چرا باید برای کارتن وسیله الکترونیکی من، پول به این زیادی پرداخت کنند؟ این سایت‌های خرید و فروش، که ادعای نظارت کامل دارند چه‌گونه یک آگهی با چنین محتوای عجیبی را به راحتی منتشر می‌کنند؟» این‌ها صحبت‌های «احمد»، یکی از کاسبان قدیمی لوازم خانگی در سه‌راه امین‌حضور، است. او در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «توی این مملکت انگار همه به دزدی هم کمک می‌کنند. طرف یخچال ایرانی را، که در تبریز تولید می‌شود، می‌خرد. هزار تا تغییر در آن می‌دهد، کارتن یخچال بوش را هم می‌خرد و یخچال ایرانی را به اسم بوش به یک قیمت سرسام‌آور می‌فروشد.» پکی به سیگارش می‌زند و همان‌طور که دود را بیرون می‌دهد، می‌گوید: «تازه این موردی که من درباره یخچال ایرانی گفتم برای یک کلاه‌بردار با وجدان است. بیشتر آن‌ها برند‌هایی فوق‌العاده بی‌کیفیت را که اصلا no name هستند، از چین وارد می‌کنند و به اسم “بوش” و ال جی و “سامسونگ” به این مردم بیچاره می‌فروشند.»
«سمیرا» کارمند یک فروشگاه بزرگ لوازم خانگی است. او هم معتقد است کلاه‌برداری و مدل‌سازی از روی برندها در بازار خرید و فروش لوازم خانگی بیداد می‌کند: «مثلا تلویزیون با برند معروف داریم که مدل آن نانو هشتاد است و طرف یک تلویزیون چینی را می‌خرد که اصلا ساز و شکل دیگری دارد، بعد با لوگو و همان برند معروف آن را تزیین می‌کند و می‌گوید این همان برند معروف مدل نانو هشتادویک است و مغازه‌های دیگر ندارند و فقط ما وارد می‌کنیم و انحصاری دست خودمان است.» سمیرا سری تکان می‌دهد و سپس صحبت‌هایش را این‌طور ادامه می‌دهد و می‌گوید: «فقط کافی است طرف در همین راسته لوازم خانگی فروش‌ها، چهار یا پنج مغازه داشته باشد و مشتری در مغازه‌های دیگر همین شخص هم، مدل نانو هشتادویک را از زبان فروشنده بشنود، باور می‌کند و یک محصول فیک را که کلا پنج‌میلیون تومان تمام شده است، حدود سی‌میلیون تومان پول می‌دهند.» او توضیح می‌دهد که این مدل‌های فیک یک ویژگی دیگر هم دارند: «معمولا می‌گویند فلان شرکت معروف این مدل را به عنوان مدل اقتصادی معرفی کرده و مثلا ۲، ۳ میلیون تومان از مدل قبلی ارزان‌تر است.»
«رضا» هم مغازه کوچکی سمت سه‌راه امین‌حضور، بورس لوازم خانگی تهران، دارد و در این زمینه می‌گوید: «خیلی وقت‌ها کلاه‌برداران از بی‌اطلاعی مردم سوء استفاده می‌کنند، وگرنه کسی که قصد خرید محصولی با برند معروف داشته باشد، حداقل کاری که باید انجام دهد این است که یک جستجوی ساده اینترنتی در سایت محصول مورد نظر داشته باشد و با مدل محصولات آشنا شود.» رضا صحبت‌هایش را این طور ادامه می‌دهد و می‌گوید: «یخچال بیست‌وهشت فوت را به جای یخچال سی فوت می‌فروشند و برند بنجل چینی را با برند معروف کره‌‌ای عوض می‌کنند؛ مدلی که نه در سایت موجود است و نه هیچ جای دیگری قبلا دیده شده است. آخر چه‌طور خریداری که می‌خواهد هفتاد تا هشتاد میلیون برای خرید یک یخچال پول بدهد، در مقابل این همه ابهام و جای سوال، تردید نمی‌کند و راحت خرید می‌کند و هر روز اعتماد به نفس و قدرت کلاه‌برداران را با خریدش بیشتر می‌کند؟» بعد خودش به سوال خودش پاسخ می‌دهد: «البته معمولا این مدل‌های فیک یک مقدار جزئی ارزان‌تر داده می‌شوند. مثلا می‌گویند این جنس تک مدل است یا خودشان را عمده‌فروش معرفی می‌کنند و می‌گویند از مدلی که این‌جا گذاشته‌اند فقط چند عدد مانده است و می‌خواهند با تخفیف ردش کنند و یک بهانه‌ای برای آن تفاوت قیمت جور می‌کنند.»
«ساغر» سی‌وپنج ساله است و سه ماه از ازدواجش می‌گذرد و یخچال سایدبای‌ساید به اسم سامسونگ برای جهیزیه‌‌اش خریده است. او در این زمینه می‌گوید: «خرید ما از یک انبار در خاوران انجام شد و از طریق یک فروشنده در سه‌راه امین‌حضور با این انبار که پر از محصولات سامسونگ بود آشنا شدیم. هفته گذشته یخچال از کار افتاد و دیگر روشن نشد. با نمایندگی و شماره‌‌ای که روی کارت گارانتی بود تماس گرفتم. جوابی ندادند. با انبار تماس گرفتم، تلفن‌شان قطع بود. از طریق گوگل شماره گارانتی سامسونگ را پیدا کردم و با توپ پر زنگ زدم و گفتم که این مشکل ایجاد شده است و بعد از این که مشخصات یخچال و کد درج‌شده روی برچسب فلزی پشت یخچال را خواندم، گفتند این یخچال اصلا تولید سامسونگ نیست و ما هیچ مسئولیتی نسبت به آن نداریم.» ساغر لحظه‌‌ای سکوت می‌کند و این طور ادامه می‌دهد: «حتی فروشنده داخل انبار تلفن همراهش را روی هولوگرام یخچال گرفت و هولوگرام اسکن شد و صفحه‌‌ای با لوگوی سامسونگ باز شد. چند بار به اتحادیه رفتم تا فهمیدم دست همه‌شان توی یک کاسه است. با طلب‌کاری تمام بهم گفتند می‌خواستی موقع خرید دقت کنی. الآن نزدیک یک سال است که سامسونگ و ال‌جی وارد نمی‌شود و سایت هم یک سایت فیک ساختگی است. تا انبار رفتم، تعطیل و تخریب شده بود. از تمام فروشندگان سه‌راه امین‌حضور هم سراغ فروشنده را گرفتم و هیچ کس خبر نداشت.» ساغر در پایان صحبت‌هایش می‌گوید: «من برای تهیه جهیزیه‌‌ام، تمام سال‌های بعد از دانشگاه کار کردم و پس‌انداز کردم. همین حالا هم به خاطر چند تا وامی که گرفته‌ام، کلی در ماه قسط می‌دهم. واقعا توی این مملکت دیگر روی پول زحمت‌کشیده هم نمی‌شود حساب کرد. یک حس بی‌اعتمادی به همه چیز و همه کس دارد خفه‌‌ام می‌کند.»
«حسین آقا» هم از کسبه امین‌حضور است. او در زمینه این نوع کلاه‌برداری می‌گوید: «من از قضاوت بیزارم و معمولا هم این کار را نمی‌کنم. اما در این قضیه، اتحادیه لوازم خانگی را مقصر صد در صد می‌دانم. اگر کاسب‌ها از اتحادیه حساب ببرند، این جور اتفاق‌ها هیچ وقت نمی‌افتند. این کار با دزدی چه فرقی دارد؟ دست توی جیب مردم کردن است دیگر. آبروی ما را به عنوان کاسب می‌برند. اگر نظارتی نباشد، در هر صنفی آدم ناحسابی هست. طلافروش می‌تواند مس دست مردم بدهد و قصاب به جای گوشت دنبه.» لیوان آب را سر می‌کشد و می‌گوید: «شما به من بگو با عقل جور در می‌آید یک عده کلاه‌بردار از طریق اینترنت کارتن خالی یخچال و تلویزیون را به قیمت خدا تومان بخرند و هیچ کس چیزی نپرسد؟ بعد جنس بنجل چینی را به قیمت مفت وارد کنند، یک اسم معروف محصول کره‌‌ای را روی آن بچسبانند، سایت تقلبی درست کنند، داخل کارتن اصلی بکنند، در بازار پر شود و معلوم باشد کدام مغازه‌ها همچنین جنسی دارند و آب از آب تکان نخورد؟ اگر اتحادیه هم دست کلاه‌بردار‌ها باشد، خیلی باید متاسف شد، اما اگر هم دست کلاه‌بردار‌ها نباشد و هیچ نظارتی نداشته باشد و هر کس در این صنف هر کار می‌خواهد بکند، باید خیلی خیلی بیشتر تاسف خورد.»
ایران وایر: سهراب ولی‌زاده؛ شهروندخبرنگار، تهران