در حال حاضر تعداد دانشجویان ایران در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا ۸۰۰ هزار نفر است
معاون وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران از رتبه پایین این کشور در نوآوری و خلق فناوری خبر داد. علی خیرالدین، معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به سهم ۴۰ درصدی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از جمعیت بیکاران کشور، گفت: «این عدد اسفناک و فاجعه‌بار به معنی آن است که ما نتوانسته‌ایم نیروی کار را خوب تربیت کنیم.»
به گفته این مقام دولتی جمهوری اسلامی ایران، نبود آینده‌ای روشن پیش روی جوانان و دانشجویان به فقدان انگیزه کافی بین آنان منجر شده است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، خیرالدین در بخش دیگری از سخنان خود به ضعیف بودن جمهوری اسلامی ایران در بخش فناوری اشاره کرد و گفت: «کسب رتبه ۷۱ در سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که ما نتوانسته‌ایم در تجاری‌سازی علمی موفق باشیم.»
بر اساس اعلام معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در حال حاضر تعداد دانشجویان ایران در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا ۸۰۰ هزار نفر است؛ با این حال همچنان در نوآوری و خلق فناوری «بسیار ضعیف» است.
رتبه پایین ایران در نوآوری و آمار ۴۰ درصدی فارغ‌التحصیلان بیکار در حالی اعلام می‌شود که چند شغله بودن بسیاری از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران و توزیع نامناسب و رانتی قدرت و اشتغال در این کشور، در میزان بهره‌وری نیز تاثیر گذاشته است. کما اینکه بنا بر اعلام معاون وزارت علوم، هم جمعیت دانشگاهیان بیکار زیاد است و هم نرخ بهره‌وری و نوآوری از متوسط جهانی کمتر است.
گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که از هر ۱۰ ایرانی، فقط سه نفر شغل مناسب دارند. این عدد در مقایسه با کشورهای پیشرو ناچیز است؛ به‌خصوص اینکه سهم جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله از بیکاری در ایران بالغ بر ۲۲ درصد اعلام شده و در جمعیت جوانان در بازه سنی ۱۸ تا ۳۵ سال نیز نرخ بیکاری ۱۵.۶ درصد به ثبت رسیده است.
با وجود اینکه آمار و شواهد موجود نشان می‌دهد بیکاری در میان جمعیت آماده به کار به نقطه بحران رسیده است، مقام‌های حکومتی سعی دارند اینگونه القا کنند که نرخ آن در حال کاهش است. شمس‌الدین حسینی، نماینده مجلس شورای اسلامی، نیز به‌تازگی به این موضوع اشاره کرده و گفته است: «متاسفانه در حال حاضر با بالاترین نرخ بیکاری مواجهیم و نباید با جادوی آمار کاهش نرخ بیکاری را القا کنیم.»
او با اشاره به کاهش نرخ مشارکت اقتصادی مردم، تاکید کرده است که این مشکل با دستور و بخشنامه عملیاتی نمی‌شود؛ بلکه باید رشد اقتصادی را افزایش داد و نقدینگی را به سمت سرمایه‌گذاری مولد هدایت کرد.
در حالی که ناظران رشد اقتصادی را یکی از عوامل موثر در کاهش نرخ بیکاری می‌دانند، بررسی‌ها نشان می‌دهد که رشد اقتصادی هم در ایران روندی معکوس داشته است. پیش‌تر غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران، گفته بود که در ۱۰ سال گذشته علی‌رغم برخورداری کشور از درآمدهای نجومی، رشد اقتصادی صفر بوده است.