نقش علی خامنه‌ای در ورزش ایران؛ اسرائیل، حجاب و حذف صدای منتقد

By | ۱۴۰۰-۰۹-۲۵

«امیر صدیقی»، رییس فدراسیون ووشو ایران در مصاحبه‌ با رسانه‌های داخلی، نگاه رهبر جمهوری اسلامی به مقوله ورزش را ستوده و گفته است صحبت‌های آیت‌الله «علی خامنه‌ای» در مورد ورزش، نشان از اشراف کامل او بر این عرصه دارد.

رهبر جمهوری اسلامی در تمامی سال‌های اخیر محوریت بحث خود در دیدار با ورزشکاران ایرانی را در دو موضوع خلاصه کرده است؛ مبارزه نکردن و به رسمیت نشناختن ورزشکاران اسرائیلی و الزام استفاده از حجاب اسلامی.

منظور رییس یک فدراسیون ورزشی از اشراف و فهم علی خامنه‌ای از ورزش چیست و رهبر جمهوری اسلامی چه‌قدر در موج‌ پناهندگی ورزشکاران ایرانی نقش داشته است؟

نخستین بار که علی خامنه‌ای در مورد مقوله ورزش حرف زد و بلافاصله آن را به سیاست الصاق کرد، هنوز برایش پیشوند «آیت‌الله» را به جای «حجت‌الاسلام» ننشانده بودند.

او سال ۱۳۶۲ در گفت‌وگویی تلویزیونی، در مقام رییس جمهوری وقت، به بازی تاریخی تیم‌های ملی فوتبال ایران مقابل اسرائیل در زمان پهلوی اشاره کرد.

ایران و اسرائیل روز ۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۷ در ورزشگاه «امجدیه» («شیرودی» کنونی) مقابل هم قرار گرفتند.

علی خامنه‌ای گفته بود: «آن روزها طلبه جوانى بودم که به تهران آمدم. جو عمومى در تهران علیه تیم اسرائیل بود و بعد از مسابقه، همه مردم شادی خود را از این پیروزی نشان مى‌دادند. در تاکسى هم راننده مى‌گفت دیدید چه طور به آن‌ها گل زدیم که این‌ها نارضایتی ملت از همکارى شاه با اسرائیل را نشان مى‌داد.»

سال ۱۳۷۶، مردم سراسر ایران پس از تساوی دو بر دو تیم ملی کشور مقابل استرالیا به خیابان‌ها ریختند و صعود به جام جهانی را جشن گرفتند. این شادمانی هم‌چون شادی پس از قهرمانی ایران در جام ملت‌های آسیا در بازی فینال سال ۱۳۴۷، ارتباطی با سیاست نداشت. اما رهبر کنونی جمهوری اسلامی از هر اتفاقی در عرصه ورزش برای اتصال آن به سیاست یا ایدئولوژی‌های مورد نظر خودش استفاده می‌کند.

سال ۱۳۷۷ در دیدار با کاروان تیم ملی ایران که از جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه به کشور برگشته بودند، گفت: «البته حقیقتش این است که آن شب هم نمی‌خواستم نگاه کنم چون دیر وقت بود و وقت خواب من بود لیکن همین طور که نشسته بودم، تلویزیون را روشن کردم و ناگهان با گل ایشان (حمید استیلی) مواجه شدم و دیگر خواب از سرم رفت و نشستم تا آخر بازی را تماشا کردم.»

در همان ملاقات، شخصی که در مورد بازی ایران و امریکا از علی خامنه‌ای سوال کرد، «عادل فردوسی‌پور»، یکی از مدعوین دیدار با رهبر جمهوری اسلامی بود؛ گزارش‌گر وقت رقابت‌های فوتبال صداوسیما که از یک سال بعد برنامه تلویزیونی «۹۰» را روی آنتن برد.

شهریور ۱۳۹۸، «محمد سرافراز»، رییس سابق صداوسیما مدعی شد سال ۱۳۹۵ دفتر آیت‌الله علی خامنه‌ای خواستار تعطیلی برنامه ۹۰ شده بود اما او زیر بار این درخواست نرفت.

ادعای محمد سرافراز یک پیشینه تاریخی هم دارد. آذر ۱۳۹۵، آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی خود ضمن انتقاد از برخی برنامه‌های صداوسیما که در مسابقات خود هدایای مالی نامتعارف به بینندگان پرداخت می‌کنند، از جنجال‌های «یک برنامه» به صورت غیرمستقیم انتقاد کرد و دعواهای شفاهی مدیران ورزشی در آن را برای مردم ناکارآمد دانست.

«علی فروغی» سال ۱۳۹۸ به عنوان مدیر «شبکه‌سه» صداوسیمای حکومتی ایران دستور به توقف تولید و پخش برنامه ۹۰ داد. فروغی پسر باجناق «حدادعادل» است و شخص حداد عادل هم پدر زن «مجتبی خامنه‌ای»، فرزند رهبر جمهوری اسلامی ایران.

تا این‌جا نقش رهبر جمهوری اسلامی در حذف مهم‌ترین برنامه صداوسیما طی دو دهه اخیر مشهود به نظر می‌رسد. صحبت‌های او در مورد اسرائیل و سوء استفاده‌ مکررش از ورزشکارانی که به اجبار مقابل حریفان اسرائیلی مبارزه نمی‌کنند، ورزش ایران را در خطر تعلیق قرار داده است.

ورزشکاران ایران از سال ۱۹۸۳ میلادی (۱۳۶۲ خورشیدی) تاکنون اجازه مبارزه با ورزشکاران اسرائیلی را ندارند.

علی خامنه‌ای آخرین بار ۲۷ شهریور ۱۴۰۰ در دیدار با ورزشکاران المپیکی و پارالمپیکی، از مدیران ورزش ایران خواست در قبال موضوع اسرائیل منفعل نباشند و جامعه جهانی را به تحریم ورزشکاران این کشور دعوت کنند.

او از وزارت ورزش و جوانان و همین‌طور کمیته المپیک ایران خواست از ورزشکار الجزایری که به دلیل مبارزه نکردن با ورزشکار اسرائیلی از سوی کمیته بین‌المللی المپیک محروم شده است، دل‌جویی کنند.

مهر۱۳۹۷، علی خامنه‌ای در دیدار با «علی‌رضا کریمی»، کشتی‌گیری که برای مواجه نشدن با حریف اسرائیلی خود مجبور شده بود به رقیبی دیگر ببازد، گفته بود: «جمهوری اسلامی از ابتدای انقلاب، رژیم صهیونیستی و رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی را به رسمیت نشناخت. البته رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی سقوط کرد و رژیم غاصب، کذاب و نژادپرست صهیونیستی نیز ساقط خواهد شد.»

نتیجه تن ندادن به مبارزه ورزشکاران ایرانی و اسرائیلی، تهدید جدی کمیته بین‌المللی المپیک به تعلیق ورزش ایران، اولتیماتوم نهایی به فدراسیون کشتی و تعلیق قطعی فدراسیون جودو از هرگونه فعالیت را در پی داشت.

علی خامنه‌ای هم‌چنین در دیدار با ورزشکاران المپیکی و پارالمپیکی مدال‌آور در المپیک توکیو، ورزشکاران زن و مرد ایرانی که به کشورهای دیگر پناهنده شده‌اند را «وطن‌فروش»، «خودفروش» و «ناسالم» خوانده بود.

طی پنج سال گذشته، بیش از ۲۰ ورزشکار سطح اول ایران که مقام‌های جهانی و المپیک در کارنامه داشتند، به کشورهای دیگر پناهنده شده‌اند.

«کیمیا علیزاده» نایب قهرمان تکواندو المپیک ریو، «میترا حجازی‌پور» استاد بزرگ شطرنج ایران و «شیوا امینی» ملی‌پوش سابق تیم ملی فوتسال ایران سه نمونه از ورزشکاران زن ایرانی هستند که پیش و پس از اعلام پناهندگی، حجاب اجباری را یکی از دلایل کوچ خود از ایران عنوان کردند.

کیمیا علیزاده در صفحه اینستاگرامی خود به صراحت نوشته بود: «هر چه گفتند، پوشیدم. هر جمله‌ای دستور دادند، تکرار کردم. هر زمان صلاح دیدند، مصادره‌ام کردند. مدال‌هایم را پای حجاب اجباری گذاشتند و به مدیریت و درایت خودشان نسبت دادند.»

علی خامنه‌ای اما در آخرین دیدارش با ورزشکاران ایرانی، خطاب به زنان ورزشکار گفته بود: «حجاب ورزشکاران زن ایرانی راه را برای ورزشکاران زن کشورهای اسلامی نیز هموار کرده است؛ به‌گونه‌ای که اکنون بانوان ورزشکار بیش از ۱۰ کشور اسلامی با رعایت حجاب در میادین ورزشی حاضر می‌شوند.»

رهبر جمهوری اسلامی بارها به صادر کردن پیام انقلاب توسط زنان ورزشکار و تشویق ورزشکاران زن مسلمان سایر کشورها به استفاده از حجاب اسلامی تاکید کرده است؛ به شکلی که حالا «امیر صدیقی»، رییس فدراسیون ووشو ایران در کنار مجیزهایی که برای علی خامنه‌ای به خبرگزاری «تسنیم» گفته، ادعا کرده است این فدراسیون در همه سفرهای بین‌المللی تعداد بیشتری اقلام مربوط به حجاب ورزشکاران زن را با خود به مسابقات می‌برد و در اختیار ورزشکاران دیگر کشورهای مسلمان قرار می‌دهد.

او گفته است: «این گونه ورزشکاران زن مسلمان هم به راحتی در مسابقات شرکت می‌کنند.»

هرچند که به نظر می‌رسد تاکنون هیچ یک از ورزشکاران زن سایر کشورهای اسلامی از لباس‌های اهدایی فدراسیون‌های ایران استفاده نکرده‌اند.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران ۲۴ اسفند ۱۳۹۱، حدود شش ماه پس از بازگشت کاروان ایران از رقابت‌های المپیک و پارالمپیک لندن، در جمع ورزشکاران گفت: «پسر جوان ما با آن خانمی که می‌خواهد مدال را به گردنش بیندازد، دست نمی‌دهد. این خیلی ارزش دارد. ما فقط از روی تعصب مذهبی یا برای ترویج اعتقادات‌مان کاری نمی‌کنیم. این (دست ندادن با خانم‌ها) نشانه استقامت و ایستادگی و فلز محکمی است که در عنصر مردم ایران وجود دارد. این‌ها است که ارزش می‌دهد به یک ملت. این‌ها را قدر بدانید و ترویج کنید. معنویات در ورزش به ورزش کمک می‌کند. به آبروی ملی هم کمک می‌کند.»

اشاره علی خامنه‌ای به «مهرداد کرم‌زاده» بود. مرداد ۱۳۹۱، پرتاب‌گر دیسک کاروان ورزشی ایران که در مسابقات پارالمپیک لندن مدال نقره گرفت، هنگام دریافت مدال، از دست دادن با «کیت میدلتون»، همسر شاهزاده «ویلیام» و عروس ملکه بریتانیا خودداری کرد.

برای او نه مقام ورزشکاران که ایدئولوژی‌ آن‌ها اهمیت پیدا می‌کند.

رد پای رهبر جمهوری اسلامی در ورزش روز دوشنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۷ پررنگ‌تر شد.­ او در سخنرانی‌ خود در جمع گروهی از هوادارانش، گریزی به واکنش‌های اخیر فوتبالیست‌های ایران زد و با جملاتی مانند «به یاد داشته باشید امنیت خود را از کجا آورده‌اید»، به صورت روشنی از دو چهره شناخته شده فوتبال ایران خواست در قبال مسایل اقتصادی کشور سکوت کنند.

واکنش رهبر جمهوری اسلامی ایران به کنش‌های پیاپی ماه‌های پیشین بازیکنان فوتبال و به صورت اخص، «علی کریمی» و «وریا غفوری» بود. این دو بازیکن در صفحه اینستاگرام خود از وضعیت اقتصادی و سیاست خارجه ایران انتقاد کرده بودند.

اول شخص جمهوری اسلامی در کنار ایجاد فضای بسته برای ورزشکاران در نقدهای اجتماعی، درهای ورزشگاه‌های ایران را هم به روی زنان بسته است. یازدهم آبان سال جاری، «حسین جلالی»، عضو «کمیسیون فرهنگی» مجلس شورای اسلامی در واکنش به ارایه «طرح ورود زنان به ورزشگاه‌های فوتبال»، به مجلس یازدهم گفت آیت‌الله علی خامنه‌ای با این طرح مخالف است و حضور زنان در ورزشگاه‌ها را منافی «شرع اسلام» می‌داند.

سال ۱۳۸۲، روزنامه «جمهوری اسلامی» متنی از علی خامنه‌ای منتشر کرد که در پاسخ به فرمانده نیروی انتظامی خطاب به وزارت کشور و طرح این پرسش که آیا ورود زنان به ورزشگاه‌ها برای تماشای رقابت‌های والیبال را جایز می‌داند یا نه، نوشته بود: «این کار ممنوع و خلاف است و سرپیچی از آن تخلف محسوب می‌شود.»

میزان اشراف و آن درکی که رییس فدراسیون ووشو در مورد آن صحبت می‌کند را می‌توان در فتوای دیگر علی خامنه‌ای در ممنوعیت تماشای مسابقات کشتی مردان برای زنان دید. او در پاسخ به سوال آیا دیدن کشتی مردان برای زنان جایز است، گفته بود: «اگر مشاهده آن با حضور در میدان کشتی و به طور مستقیم باشد و یا آن را به طور زنده و مستقیم از تلویزیون ببینند و یا به قصد لذت و ریبه بوده و یا در آن خوف ارتکاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جایز نیست. در غیر این صورت، اشکال ندارد.»

به نظر می‌رسد رهبر جمهوری اسلامی مشکلی بنیادین با نگاه زن به ورزش مردان داشته باشد.

نقش علی خامنه‌ای در ورزش ایران را می‌توان حتی در مصادره اموال، دارایی‌ها و درآمدهای باشگاه‌های لیگ برتری مانند استقلال و پرسپولیس هم دید. بیش از ۷۰ درصد از درآمدهای مربوط به بلیت فروشی رقابت‌های فوتبال ایران به شرکت‌های زیرمجموعه ستاد اجرای فرمان امام تعلق می‌گیرد؛ بزرگ‌ترین کارتل اقتصادی ایران که به صورت کامل در اختیار رهبر جمهوری اسلامی است.

امیر صدیقی در مصاحبه‌ای که تمام سطور آن به مجیزگویی از رهبر جمهوری اسلامی گذشته است، به دنبال همین یک مقصود می‌گشت: «یکی از کلیدی‌ترین رهنمودهای مقام معظم رهبری، بحث عدالت در ورزش بود تا به ورزش‌های بیشتری بپردازیم. اگر قرار باشد جایی سرمایه‌گذاری کنیم، باید عدالت را میان فدراسیون‌ها برقرار کنیم.»
پیام یونسی‌پور – ایران وایر:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *