این نوشته به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب ایران باز نشر شده است.
ظاهرا آقای طباطبایی از همان آغاز نیز از افراد مورد اعتماد آیت‌الله خمینی بوده که بنا به روایت خودش پیش نویسی از قانون اساسی به هنگام بازگشت از فرانسه در هواپیما به وی سپرده شده بوده است.
طباطبایی، متولد ۱۳۲۲ در قم، فرزند آیت‌الله محمد باقر سلطانی است. او از دبیرستان دین و دانش شهر قم دیپلم گرفت و پس از اقامتی کوتاه در بیروت نزد دایی‌اش موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان، برای ادامه تحصیل راهی آلمان شد.
بی بی سی:
وی در رشته بیوشیمی، در شاخه آنزیمولوژی و ژنتیک، از دانشگاه آخن دکترا گرفت و در سن سی و دو سالگی استاد دانشگاه آخن شد. صادق طباطبایی فعالیت سیاسی خود را علیه رژیم پهلوی با عضویت در اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا و چند دوره دبیری آن پی گرفت.
وی عضو هیأت تحریریه نشریه “اسلام؛ مکتب مبارز” ارگان اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا، آمریکا و کانادا نیز بود. صادق طباطبایی که برادر فاطمه طباطبایی، همسر احمد خمینی، فرزند آیت‌الله خمینی است، همراه بنیانگذار جمهوری اسلامی، در دوازدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۵۷ به ایران بازگشت.
وی نخست معاون سیاسی و اجتماعی وزارت کشور دولت موقت بود که مسئولیت برگزاری همه پرسی نظام جمهوری اسلامی را در دوازدهم بهمن‌ماه ۱۳۵۸ به عهده داشت.
در زمان دولت موقت مهدی بازرگان، وی مدتی نیز معاون سیاسی نخست وزیر و سخنگوی دولت موقت بود. پس از استعفای مهدی بازرگان تا ریاست جمهوری محمد علی رجایی، سرپرستی نخست وزیری با حکم آیت‌الله خمینی به عهده وی بود.
در نخستین انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران، وی خود را نامزد کرد، ولی آرای ناچیزی به دست آورد و ابوالحسن بنی صدر به ریاست جمهوری برگزیده شد.
ظاهرا آقای طباطبایی از همان آغاز نیز از افراد مورد اعتماد آیت‌الله خمینی بوده و بنا به روایت خودش پیش نویسی از قانون اساسی به هنگام بازگشت از فرانسه در هواپیما به وی سپرده شده بوده است.
صادق طباطبایی همچنین کسی بود که از جانب ایران پس از آغاز ماجرای گروگانگیری راهی آلمان شد تا با طرف آمریکایی مذاکره کند. وارن کریستوفر، که در دولت جیمی کارتر معاون وزیر امور خارجه آمریکا بود، در گفت‌و‌گویی اشاره کرده که در بدو ورود به سالن از دیدن آقای طباطبایی با صورت تراشیده و با “ظاهری غربی” جا خورده است. روز آخر این مذاکرات همزمان بود با اولین حمله عراق به ایران.
صادق طباطبایی اگرچه در دوران پیش و پس از انقلاب نقش عمده‌ای در بسیج نیروهای سیاسی مسلمان علیه رژیم پهلوی و سپس استقرار نظام جمهوری اسلامی داشت، نامش با آغاز دوران جنگ ایران و عراق به شکلی تازه بر سر زبان‌ها افتاد. وی که در دوران جنگ بیشتر در آلمان اقامت داشت از طرف جمهوری اسلامی مأمور خرید اسلحه شد.
آن گونه که صادق طباطبایی در خاطرات خود آورده است وی برخی قراردادهای مربوط به واردات اسلحه را که شماری از کشورهای غربی به صورت یک طرفه فسخ کرده بودند احیا کرد؛ از جمله شانزده فروند هلی کوپتر از شرکت ایتالیایی “بل” و نیز زیردریایی که قرار بود دولت آلمان به ایران تحویل دهد.
به گفته خود وی، دولت جمهوری اسلامی سفارش دویست تفنگ “ام ۱۰۶” آمریکایی را به وی داد و او آنها را تهیه کرده و به تهران فرستاد؛ اما دستگاه قضایی جمهوری اسلامی وی را متهم به کم‌فروشی و سوء استفاده کرد و پرونده قضایی او با پادرمیانی احمد خمینی و شخص آیت‌الله خمینی به نفع صادق طباطبایی بسته شد.
در هشتم ژانویه سال ۱۹۸۳، صادق طباطبایی در آلمان به اتهام حمل یک کیلو و هشتصد گرم تریاک بازداشت شد. اما بعد دادگاه وی را تبرئه کرد هرچند مخالفان جمهوری اسلامی بر این باورند که آقای طباطبایی با وساطت دیپلماتیک جمهوری اسلامی توانست این پرونده را به سود خود ببندد.
صادق طباطبایی، که پسرخاله همسر محمد خاتمی، رییس پیشین جمهوری اسلامی ایران است، در دوره کوتاهی مسئولیت بنیاد مستضعفان را به عهده داشت و پس از آن هیچ گونه مسئولیت اداری و سیاسی بر دوش وی نبوده و بیشتر به کار مطالعه و نوشتن پرداخته است. از وی به تازگی سه جلد خاطرات منتشر شده و قرار است مجموعه خاطرات وی به پنج جلد برسد.