چرا چین توانست حرف خود را روی نام “چین تایپه” به کرسی بنشاند ولی ما سال ها و حتی دهه هاست که درباره نام بین المللی و رسمی خلیج فارس با برخی کشورها و شرکت ها مشکل داریم؟
در خبرها آمده است چند شرکت هوایی آمریکایی پس از اینکه با تهدید چین مبنی بر لغو مسیر پروازهایشان به چین مواجه شدند، مجبور شدند به خواسته پکن مبنی بر درج نام ” چین تایپه” به جای” تایوان” در وب سایتهایشان رضایت دهند.
دولت چین روی تایوان به شدت حساس است و این جزیره را بخشی جداییناپذیر از خاک خود (چین واحد) میداند، هم از این رو در سالها و دهههای گذشته دیپلماسی چینیها روی تایوان حساسیت خاصی دارد و به هر گونه علامت و نشانه استقلال تایوان از سوی کشورها و شرکتهای بینالمللی واکنش نشان میدهد.
ایالات متحده آمریکا در رابطه خود با چین بر حسب ضرورت و موقعیت از این نقطه حساسیت استفاده میکند. حکایت شرکتهای هواپیمایی آمریکایی و برخی دیگر از شرکتهای هوایی دیگر ( سه شرکت آمریکایی دلتا ایرلاین، آمریکن ایرلاین و یونایتد ایرلاین و نیز چندین شرکت اروپایی و کانادایی دیگر) نیز در همین راستاست. این شرکتها روی سایت و بلیتهایشان نام ” تایوان” را درج میکردند در حالی که از نظر دولت چین نام رسمی این جزیره ” چین تایپه” و تحت حاکمیت چین واحد است.
دولت چین در اوایل سال میلادی جاری با ارسال نامه هشدار به 36 شرکت هواپیمایی خارجی در کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان و بریتانیا از آنها خواست تا در اشاره به مناطقی مانند تایوان، هنگکنگ و ماکائو که بخشی از تمامیت ارضی چین محسوب میشوند، از عنوان کشور مستقل استفاده نکنند. بسیاری از این شرکت ها در پی تهدید چین عقب نشینی کرده و نام تایوان را در وب سایت هایشان به چین تایپه تغییر دادند اما شرکت های هوایی آمریکا همچنان سرسختی نشان دادند تا اینکه چین در نهایت به آنها اولتیماتوم داد و اعلام کرد از 25 ژوئیه ( 3 مرداد 97) پروازهای آنها را به مقصد چین لغو میکند.
این کشورها و شرکتهای هوایی ابتدا این موضوع را جدی نگرفتند و حتی کاخ سفید این اخطار را بیمعنی توصیف کرده بود اما همزمان با نزدیک شدن به موعد ضرب الاجل 25 ژوئیه (چهارشنبه – دیروز) 3 شرکت هوایی آمریکایی عقبنشینی کردند و از دیروز نام تایوان را به “چین تایپه” تغییر دادند، زیرا چین تهدید کرده بود از پایان روز 25 ژوئیه همه مجوزهای پروازی این شرکتهای هوایی به چین را لغو خواهد کرد.
در واقع شرکتهای هوایی آمریکایی با محاسبه سود و زیان لغو شدن پروازهایشان به چین در نهایت مجبور شدند به خواسته چین تمکین کنند.
چین که یک کشور بزرگ و یک قدرت جهانی است توانست شرکتهای هواپیمایی ابرقدرت جهان (آمریکا) را وادار به تکمین خواسته خود کند و در این راه نه شاخ و شانه کشید و نه تهدید کرد بلکه تنها اعلام کرد پروازهای این شرکتهای هواپیمایی را به مقصد چین لغو خواهد کرد؛ یعنی یک اهرم موثر اقتصادی.
در دنیای امروز “اقتصاد” حرف اول و آخر را میزند و رقابتهای دولتهای جهان دیگر مثل دههها و سدههای پیشین روی تصرف زمین و حتی منابع طبیعی نیست بلکه بیشتر بر سر اقتصاد و کسب سهم از بازارهای دنیاست؛ حتی تحریمها نیز نوعی ابزار جنگ در این عرصه است.
چین در این عرصه از پیشتازان است و به گمان بسیاری از ناظران طی دهه آینده حتی قادر است با پشت سرگذاشتن آمریکا به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل شود؛ از دست دادن مسیر پروازی به کشوری که بزرگترین صادر کننده، دارای بزرگ ترین ذخائر ارزی دنیا (3 تریلیون دلار) و هم اینک دومین اقتصاد بزرگ دنیا و دارای بیشترین گردشگر در جهان است، برای هر شرکتی سخت و زیان بار است و چینیها از این اهرم استفاده کردند و موفق شدند.
ما نیز در ایران مسالهای مشابه در رابطه با نام ” خلیج فارس” داریم و با وجودی که نام رسمی و بینالمللی است اما بسیاری از شرکتهای هوایی عربی و برخی شرکتهای هوایی غربی سالهاست نام مجعول ” خلیج ع.ر.ب.ی” را به جای نام بینالمللی و تاریخی ” خلیج فارس” استفاده میکنند اما آیا ما نیز همچون چین قادریم با محروم کردن شرکتهای متخلف به خواسته به حق خودمان برسیم و اگر در جایگاهی بسیار برتر از منظر اقتصادی و “هاب ارتباطات منطقهای و جهانی” بودیم، آیا وضع به همین منوال بود؟