بانک تجارت عراق که از زمان اعلام معافیت‌های ایالات متحده برای واردات گاز و برق ایران به این کشور مسئول تحویل پول به جمهوری اسلامی است، می‌گوید در صورتی که آمریکا ماه آینده معافیت‌ها را تمدید نکند، این بانک انتقالات مالی میان عراق و ایران را متوقف خواهد کرد.
آمریکا از ۱۵ ماه پیش چندین بار به عراق معافیت‌های چندماهه داده است تا خرید برق و گاز از ایران را ادامه دهد و آخرین معافیت آمریکا قرار است ماه آینده به اتمام برسد. بانک تجارت عراق مسئول انتقال پول گاز و برق ایران با ارز دینار عراق به حسابی در همین بانک است و ایران تنها می‌تواند برای خرید کالاهای انسان‌دوستانه از این پول استفاده کند.
خط لوله انتقال گاز ایران به عراق
فیصل الهیمص رئیس بانک تجارت عراق روز سه‌شنبه اول بهمن ماه به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما پایبند قوانین بین‌المللی هستیم. به همین خاطر نیز مردم به ما اعتماد می‌کنند. اگر آمریکا معافیت‌ها را تمدید نکند، انتقالات مالی با ایران را متوقف می‌کنیم. به همین سادگی.»
عدم تمدید معافیت‌های عراق برای خرید گاز و برق ایران می‌تواند برای این کشور چالش‌انگیز باشد.
اخیرا سخنگوی وزارت برق عراق اعلام کرد که ایران تحویل گاز به این کشور را به ۴ میلیون متر مکعب در روز کاهش داده و تولید برق این کشور به تبع آن از ۱۹ هزار مگاوات به ۱۴ هزار مگاوات سقوط کرده است.
ایران قرارداد صادرات روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز به عراق دارد، اگرچه حتی در فصول گرم سال نیز تنها نیمی از این مقدار را تحویل می‌دهد. عراق از گاز ایران عمدتا به عنوان سوخت برای نیروگاه‌های برقی استفاده می‌کند.
گزارش‌ها حاکی است که طی هفته‌های گذشته با اوج‌گیری مصرف داخلی گاز، ایران مجبور به کاهش چشمگیر صادرات گاز به عراق شده است. ایران همچنین مستقیما برق به عراق صادر می‌کند.
ایران در بودجه سال آینده درآمد ۴ میلیارد دلاری از محل صادرات گاز به عراق و ترکیه را گنجانده است که نسبت به سال جاری ۱۷ درصد افزایش نشان می‌دهد.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ۱۶ بهمن‌ماه پارسال اعلام کرد عراق تاکنون دو میلیارد دلار بدهی به خاطر واردات برق و گاز ایران دارد، اما به خاطر تحریم‌ها نمی‌تواند پولی به ایران بدهد.
آقای الهیمص در پاسخ به سوالی پیرامون میزان بدهی عراق به ایران گفته است که در این مورد نمی‌تواند اطلاعات دهد، اما چندین نوبت پول‌هایی به حساب ایران در این بانک واریز شده است. وی افزود: «مشکل اینجاست که تحویل پول به ایران عملا ممکن نیست.»
معلوم نیست ایران حتی با دستیابی به این پول چه می‌تواند بکند، چون ایران علاوه بر گاز و برق، در هشت ماه سال جاری حدود ۵.۷ میلیارد دلار صادرات به عراق داشته، در حالی که واردات ایران از عراق بسیار اندک است.
برای نمونه ایران در کل سال گذشته خورشیدی ۸ میلیارد و ۹۶۱ میلیون دلار صادرات کالا (به غیر از گاز و برق) به عراق داشت، اما وارداتش از عراق تنها ۵۹ میلیون دلار بود.