-رهبران تهران تهدید کردهاند اگر تحریمهای سازمان ملل بازگردد: همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را قطع میکنند، از NPT خارج میشوند و بازرسیهای آژانس از تاسیسات اتمی را لغو میکنند.
-شماری از کارگزاران نظام گفتهاند در صورت افزایش فشارها پروژه تولید «موشک شهاب۴» کلید میخورد.
-فراتر از اینها اکنون از درون نظام بیش از پیش صداهایی به گوش میرسد که بر طبل جنگ و دست یافتن به «بمب اتمی» میکوبند.
– پرسش اینجاست که اگر جمهوری اسلامی به دنبال فعالیتهای هستهای صلح آمیز است و موشکسازیها فقط جنبه دفاعی دارد این همه تهدید برای چیست؟
فعال شدن «مکانیسم ماشه» از سوی قدرتهای اروپایی گرچه برای مقامهای جمهوری اسلامی قابل پیشبینی بود اما عملی شدن آن شوک بزرگی بر آنها وارد آورد.
دو سه ماه پیش از آنکه بریتانیا، فرانسه و آلمان تصمیم خود را عملی کنند به دنبال «چهار مرحله» نقض برجام توسط جمهوری اسلامی هشدار دادند که با استفاده از ابزاری که در توافق اتمی مقرر شده رفتار خواهند کرد.
شتاب رویدادها
آنچه جمهوری اسلامی را بر آن داشته تا به نقض تعهدات برجامی خود ادامه دهد گرفتن انتقام خون حاج قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس است که توسط آمریکاییها در حوالی فرودگاه بغداد با یک حمله پهپادی شکار شد. جمهوری اسلامی پس از این رویداد تهدید به «انتقام سخت» کرد. در «گام پنجم» نقض تعهدات برجام، رژیم ایران اعلام کرد که به هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی شامل ظرفیت غنیسازی، درصد غنیسازی و میزان مواد غنی شده پایبند نخواهد بود.
کشته شدن قاسم سلیمانی اقدامی در پاسخ به حمله نیروهای حشدالشعبی به سفارت آمریکا در بغداد و چند مرحله راکتپرانی به پایگاههای آمریکایی در عراق و کشته شدن یک پیمانکار آمریکایی بود. در مقابل، جمهوری اسلامی دستکم برای دفاع از حیثیت سپاه قدس و روی زمین نماندن بلوفهای پیشین علی خامنهای از جمله اینکه گفته بود «دوران بزن و در رو تمام شده» و همچنین «دشمن یکی بزند ۱۰ تا میخورد» مجبور شد در یک عملیات نمایشی و از پیش اعلام شده تعدادی موشک به سوی پایگاه نیمه خالی «عینالاسد» شلیک کند.
سپاه پاسداران مسرور از این «انتقام سخت» بود که آنچه نباید، اتفاق افتاد! سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی با ۱۷۶مسافر و خدمه در حوالی تهران توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از یکسو دهها خانواده را بر داغداران کشتهشدگان آبان ۹۸ افزود و همچنین سه روز دروغگویی و لاپوشانی از سوی مقامات مسئول لطمهای جبرانناپذیر به افکار عمومی زد و از سوی دیگر مُهر تاییدی شد بر هیبت توخالی جمهوری اسلامی که شهروندان را در زمین و آسمان میکُشد و حتا در تشییع جنازه سردارش نیز به دلیل بیلیاقتی و ناتوانی، دهها تن زیر دست و پا کشته و زخمی میشوند!
اینهمه در کنار اعلام کشته شدن ۱۵۰۰ تن در سرکوب اعتراضات آبان۹۸ دست به دست هم داد تا اروپاییها برای افزایش فشارعلیه جمهوری اسلامی جدّیتر عمل کنند. درواقع فشار دونالد ترامپ بر اساس مجموعهی شرایط در ایران و منطقه، از جمله تظاهرات مردم عراق و لبنان علیه مداخلات جمهوری اسلامی، سبب شد تا مماشات طولانی اروپاییها با رژیم ایران در چارچوب برجام به خط پایان خود نزدیک شود. رئیس جمهوری آمریکا با تهدید اروپاییان به اینکه اگر مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی فعال نشود تعرفه واردات اتومبیلهای اروپایی ۲۵ درصد افزایش خواهد یافت، ضامن را کشید!
تکرار دیپلماسی تهدید و تبلور حماقت نظام
در این میان واکنشهای خیالپردازانه مقامهای جمهوری اسلامی به فعال شدن «مکانیسم ماشه» آشکار میکند تهران در عرصه دیپلماسی به آخر خط رسیده است.
۲۴ دیماه ۹۸ حشمتالله فلاحتپیشه عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی خطاب به اروپاییها هشدار داد کاری نکنید «پروژه موشکی شهاب۴ را کلید بزنیم!» وی تهدید کرد «زبان نظامی حاکم شود خبرهای بدی به گوشتان خواهد رسید»!
لغو همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و متوقف کردن بازدید بازرسان این سازمان از تاسیسات اتمی از دیگر تهدیداتی است که ار طرف برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مقامات تهران به گوش میرسد. محمدجواد ظریف وزیر خارجه که عموماً تلاش میکرد در موقعیتهای پیچیده با زبانبازی و مغلطه شرایط را عادی و تحت کنترل نشان دهد، از اصولگرایان و حزباللهیها جلو زد و تهدید کرد اگر پرونده اتمی ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع شود جمهوری اسلامی از پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی (NPT) خارج میشود.
اما نطق احمد حمزه عضو هیأت رئیسه کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی و نماینده شهرستان کهنوج در استان کرمان، خطاب به دونالد ترامپ و اروپاییها حقیقتا تبلور حماقت نظام است.
او در جلسه علنی، روز سهشنبه اول بهمن۹۸، با اشاره به اینکه «اگر امروز جنگافزار هستهای داشتیم از تهدید مصون بودیم» گفت: «حال که اروپا از تعهدات خود سر باز زده است پیشنهاد میکنم هر چه سریعتر از NPT خارج شده و انفجارهای شکاف و جوش هستهای را انجام دهیم و به دنیا اعلام کنیم که به باشگاه قدرتهای هستهای پیوستهایم.»
وی «داشتن تسلیحات اتمی» را مصونیتآفرین عنوان کرد و گفت: «باید موشکهایی با بُرد زیاد و دارای ظرفیت قابل حمل کلاهکهای نامتعارف را در دستور کار قرار دهیم. این حق طبیعی ما است.»
احمد حمزه در پایان نطق خود گفت «من به نیابت از مردم کرمان اعلام میکنم که همه کرمانیها سرباز حاج قاسم هستند و اگر همه ما شهید شویم هیچ ابایی نداریم. به نیابت از مردم کرمان برای هر کس که ترامپ را به قتل برساند سه میلیون دلار جایزه نقدی میدهیم!»
رابرت وود سفیر آمریکا در امور خلع سلاح اتمی مستقر در ژنو، سهشنبه ۲۱ ژانویه ۲۰۲۰، تعیین جایزه برای سر دونالد ترامپ را تهدیدی مضحک توصیف کرد و گفت چنین مواضعی نشان دهنده «ماهیت تروریستی رژیم ایران» است.
به گزارش رویترز رابرت وود گفت: «ما فکر میکنیم ایران باید به رفتارهای شرورانهی خود پایان دهد و وارد مذاکره با ایالات متحده در مورد قراردادی شود که محدود به مسئله هستهای نباشد و دیگر موارد، از جمله موشکهای بالستیک و گسترش فعالیتهای شرارتبار در سرتاسر جهان، را در بر بگیرد.»
این مقام آمریکایی همچنین در واکنش به تهدید وزیر خارجه جمهوری اسلامی در مورد خروج از NPT گفت «چنین کاری پیامی بسیار منفی خواهد فرستاد.»
نهیب روسیه: خروج از NPT خطاست، امیداوریم رخ ندهد
اما شاید مهمتر از واکنش مقامهای آمریکایی به تهدیداتهای جمهوری اسلامی، نهیب روسیه به رهبران رژیم ایران باشد که پیش از این نسبت به عدم تصویب FATF هشدار داده و اعلام کرده بود که در این صورت روسیه مجبور به توقف معاملات خود با ایران خواهد شد. حالا در ارتباط با انپیتی نیز سرگئی ریابکوف معاون وزارت خارجه روسیه با اشاره به اینکه این موضع جدیدی از طرف ایران نیست، NPT را ابزاری مهم برای امنیت جهان توصیف کرد و گفت: «همکاران ایرانی ما به خوبی آگاه هستند که از نظر ما زیر سوال بردن پایبندی ایران به NPT صحیح نیست. مخصوصا با در نظر گرفتن فرایند هشدار دهندهای که در حوزه کنترل تسلیحاتی و عدم اشاعه در حال شکل گرفتن است. ما امیدواریم چنین چیزی رخ ندهد.»
ریابکوف صریحاً گفت «قطع همکاری با آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز یک راه خطاست.»
اما پرسش مهم که جمهوری اسلامی تا کنون به آن پاسخ نداده این است که اگر به دنبال فعالیتهای هستهای صلح آمیز است و موشکسازیها فقط جنبه دفاعی دارد پس این همه تهدید با موشک و اتم برای چیست؟!
بر کسی پوشیده نیست که تمام تصمیمات کلان و گاه غیرکلان در جمهوری اسلامی را علی خامنهای میگیرد اما به شکلی که همیشه برای فرار از زیر بار مسئولیت آنها راهی داشته باشد. حالا در شرایطی که او سردار معتمد و امین خانواده را در معادلات خاورمیانه از دست داده، راه سیاست تشنجآفرینی و اخاذی نیز که رسیدن به توافق اتمی را ممکن کرده بود بسته شده است.
فشارهای بینالمللی از هر سو بر نظام جمهوری اسلامی سنگینی میکند. ادعای شلیک «غیعمدی» پدافند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به هواپیمای مسافربری اوکراینی زیر سوال است و باز شدن جعبه سیاه هواپیما برای کسانی که عمد یا غیرعمد سبب سقوط و کشته شدن ۱۷۶ انسان شدهاند به یک کابوس شده. همزمان مهلت تصویب کنوانسیونهای CFT و پالرمو مرتبط با FATF تا کمتر از یک ماه دیگر تمام میشود و در صورت بازگشت رژیم تهران به لیست سیاه، دور زدن تحریمها و همچنین پولشویی و تأمین شبهنظامیان وابسته در داخل و خارج بسیار دشوارتر خواهد شد.
این روزها بسیاری از ورزشکاران ملّی قید مسابقه زیر پرچم جمهوری اسلامی را زدهاند و یکی پس از دیگری به کشورهای دیگر میروند و تیمهای ورزشی خارجی حاضر به مسابقه در ایران نیستند و همراه با گسترش تحریم جشنوارههای حکومتی «فجر» به مناسبت سالگرد انقلاب اسلامی، تهمانده حیثیت نظام در حال بر باد رفتن است.
آمریکا بر اساس شروط ۱۲گانه یک «توافق جدید» را به عنوان جایگزین برجام را روی میز گذاشته است که کشورهای اروپایی نیز بیش از پیش به آن تمایل نشان میدهند: ممنوعیت دائمی غنیسازی اورانیوم در ایران، توقف تولید موشکهای بالستیک، توقف حمایت مالی و تسلیحاتی از گروههای شبهنظامی منطقه و پایان دادن به گروگانگیری.
جمهوری اسلامی و رهبرش علی خامنهای که روی لبه تیغ قرار گرفتهاند مجبورند از دو راهی که در برابر دارند یکی را انتخاب کنند: یک توافق جدید یا ادامه و پیامدهای کمرشکن فشار حداکثری.
راه سومی ممکن است در خیالپردازیهای خامنهای نقش بازی کند به راه انداختن یک جنگ است. اما در شرایطی که «ائتلاف نظامی اروپایی» رسما در تنگه هرمز ماموریت خود را آغاز کرده و کرهجنوبی نیز تصمیم به همکاری با آن گرفته است، آیا ایدئولوژی عاشورایی زمامداران جمهوری اسلامی ممکن است در یک حماقت دیگر تبلور یافته و ایران را به سوی جنگی از پیش شکستخورده بکشاند؟!
حامد محمدی, کیهان لندن :