خشم شماری از ایرانیان از اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای درباره ممنوعیت خرید واکسن خارجی

سخنان رهبر ایران درباره ممنوعیت استفاده از واکسن تولیدشده در آمریکا و بریتانیا موجی از خشم را در میان ایرانیانی ایجاد کرد که منتظر ورود واکسن به کشورشان بودند.

علی خامنه‌ای

شمار زیادی از فعالان سیاسی و مدنی و مردم داخل ایران در مخالفت با حرف‌های آیت‌الله علی خامنه‌ای توییت کرده‌اند و از او خواسته‌اند که به جای آنها تصمیم نگیرد.

برای مثال ضیا نبوی، فعال سیاسی خطاب به رهبر ایران گفته که “ما نه مقلد شماییم نه رعیتتان! به هر واکسنی هم که اعتماد ندارید، خودتان استفاده نکنید.”

صحبت‌های رهبر ایران درباره ممنوعیت خرید “واکسن آمریکایی و انگلیسی” در تضاد با اظهارات وزارت بهداشت ایران است که قبلا اعلام کرده بود واکسنی خریداری می‌شود که مورد تایید سازمان بهداشت جهانی باشد و در کشور تولیدکننده استفاده از آن آغاز شده باشد.

در حال حاضر فقط سه محصول تولید شده در آمریکا و بریتانیا هستند که به طور وسیع استفاده از آنها آغاز شده و حتی کشورهای عرب خلیج فارس مانند عربستان و امارات متحده عربی هم استفاده از آن را آغاز کرده‌اند: واکسن ساخت شرکت آمریکایی فایزر با مشارکت شرکت آلمانی بایوان‌تک، واکسن شرکت آمریکایی مدرنا و واکسن آکسفورد-استرازنکا در بریتانیا.

دکتر محمدکاظم عطاری، پزشک و محقق دانشگاه جرج واشنگتن به بی‌بی‌‌سی می‌گوید این تصمیم رهبر ایران “موجی از ناباوری و شوک در جامعه پزشکی ایران به وجود آورده و حتی کسانی که با حکومت ایران همراهی فکری دارند، باور نمی‌کنند که رهبر یک کشور بخواهد سلامت مردم را با مسائل سیاسی تاخت بزند.”

به گفته آقای عطاری همین الان هم در بیمارستان‌های ایران محصولات شرکت فایزر یا سایر شرکت‌های پزشکی بریتانیایی استفاده می‌شود همانطور که محصولات پزشکی ایران هم در کشورهای دیگر استفاده می‌شود.

او می‌گوید “داروهای پزشکی محصول یک تلاش علمی جهانی است؛ علم مرز ندارد و دستاوردهای علمی در همه جا به اشتراک گذاشته می‌شود.”

در هفته‌های گذشته شمار زیادی از ایرانیان با استفاده از هشتگ “واکسن بخرید” خواستار این شده بودند که مقام‌های ایرانی “سیاسی‌بازی” را کنار بگذارند و واکسنی بخرند که مورد اعتماد جهان است.

در مقابل نیروهای نزدیک به سپاه و بسیج هم خواستار ممنوعیت خرید واکسن خارجی شده بودند. محمدرضا نقدی، معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران، چند روز پیش با ادعای “خطرناک” بودن احتمالی واکسن کووید-۱۹ به نیروهای سپاه و بسیج توصیه کرده بود که واکسن خارجی نزنند.

به نظر می‌آید رهبر ایران در میان این دو نظر، بیشتر طرف نیروهای سپاه و بسیج را گرفته است.

سعید آگنجی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی به بی‌بی‌سی می‌گوید آقای خامنه‌ای با این حمایت از همفکران خود در بسیج و سپاه که مخالف واکسن بودند، نظر عموم مردم را نادیده می‌گیرد و حمایت آنها را حذف می‌کند.

به گفته آقای آگنجی، ستاد ملی کرونا مبنای تصمیم‌گیری درباره مسائل کرونا است اما موضع‌گیری رهبر ایران “یک قانون نانوشته است و مسئولان هم مجبور می‌شوند که تابع این موضع باشند در حالی که جان و سلامت شهروندان را با این موضع‌گیری غیرمتخصصانه به خطر می‌اندازد و هیچ مسئولیتی نمی‌پذیرد، فارغ از اینکه این ممنوعیت چه میزان خطر جانی برای شهروندان دارد.”

بسیاری از کاربران ایرانی در توییتر به همین موضوع اشاره کرده‌اند که زدن و نزدن واکسن یک موضوع علمی و تصمیم شخصی افراد است و رهبر ایران نباید نظرش را به عموم مردم “تحمیل” کند.

شیما قوشه، وکیل دادگستری در ایران که در مخالفت با این تصمیم توییت کرده، فهرست وظایف رهبر ایران بر اساس اصل ۱۱۰ قانون اساسی را منتشر کرده و پرسیده تردید دارد که تصمیم‌گیری درباره ممنوعیت ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی جزو این وظایف باشد.

سعید آگنجی، روزنامه‌نگار اعتقاد دارد آقای خامنه‌ای “تاکنون درباره مواضعی که مستقیما جان شهروندان را به خطر انداخته، هیچ مسئولیتی به عهده نگرفته و پاسخگو نبوده است. چون در جمهوری اسلامی ایران هیچ نهادی وجود ندارد که از رهبر سوال کند و مجلس خبرگان هم خود را حامی رهبر ایران می‌داند.”

در میان این مجادله بر سر سخنان آقای خامنه‌ای، عده‌ای تصویر اوگور شاهین، دانشمند ترکیه‌ای کرد را بازنشر کرده‌اند که از بنیانگذاران شرکت بایوان‌تک آلمان و شریک شرکت فایزر آمریکا در ساخت واکسن کرونا است.

آبان ماه پارسال او جایزه دانشمندان مسلمان به نام “جایزه مصطفی” را از دستان دکتر علیرضا مرندی، پزشک معتمد آقای خامنه‌ای و وزیر سابق بهداشت دریافت کرد.

کابران منتقد ممنوعیت ورود واکسن پرسیده‌اند چه طور محصول تولید شرکتی که در ایران جایزه گرفته، اکنون غیرقابل اعتماد تشخیص داده شده است.

در مقابل شماری از حامیان رهبر ایران با حمایت از سخنان او گفته‌اند که ایران توانایی ساخت واکسن را دارد و نمی‌شود به محصولات آمریکایی اعتماد کرد.

اما سبد تامین واکسن برای ۸۰ میلیون نفر را به گفته وزارت بهداشت ایران نمی‌توان به یک محصول محدود کرد. وزارت بهداشت گفته بود که تولید واکسن ایرانی مدت‌ها طول خواهد کشید و در نتیجه تا آن زمان باید از واکسن‌های مورد اعتماد موجود استفاده کرد.

دکتر محمدکاظم عطاری، پزشک عمومی در واشنگتن می‌گوید “با این صحبت‌ها به بخش آسیب‌پذیر صدمه می‌خورد. واکسن در نهایت قرار است وارد بازار سیاه شود و به دست برخی برسد اما عموم مردم هستند که ضربه خواهند خورد.”
بی بی سی: