این آثار باستانی تاکنون در اختیار موسسه ایرانشناسی بریتانیا بوده است
علیاصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع ایران، در حساب توییتری خود خبر داد که ۱۰۰ اثر موزهای از مؤسسه ایرانشناسی بریتانیا به موزه ملی ایران استرداد داده شده است.
علیاصغر مونسان نوشت که مجموعهای شامل «۱۰هزار مواد فرهنگی، از جمله ۱۰۰ اثر موزهای که در اختیار مؤسسه ایرانشناسی بریتانیا بود، پس از نیم قرن به موزه ملی ایران بازگشت.»
این آثار مربوط به محوطه نوشیجانتپه (استان همدان)، سگزآباد (قزوین)، خوروین (البرز)، باباجانتپه (استان همدان)، پاسارگاد (استان فارس)، هفتوانتپه (استان آذربایجانغربی) است. بقایای جانوری و قطعات شکسته سفال (بانک سفال) در این مجموعه وجود دارد که از محوطههای گوناگون باستانی در ایران کشف شده است.
به گفته مونسان، در یافتههای این کاوشگران محوطههای باستانی، ابزار سنگی، سفالی، استخوانی، آجر و… به دست آمده است و مستندنگاری این آثار در دستور کار موزه ملی ایران قرار دارد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در توضیح چگونگی رفتن این آثار به بریتانیا و بازگشت آنها به موزه ملی ایران، گفت: «گروههای بریتانیایی در دهه ۴۰ و ۵۰ خورشیدی برخی اشیاء و مواد فرهنگی را برای تکمیل طراحی و عکاسی بهمنظور آمادهسازی برای انتشار به محل استقرار خود در مؤسسه ایرانشناسی در قلهک منتقل میکردند. با وقوع انقلاب اسلامی، بخشی از این آثار و پروژهها به صورت نیمهکاره در آن محل باقی ماند.»
مؤسسه ایرانشناسی بریتانیا در تهران که به اختصار «BIPS» نامیده میشود، یکی از چندین مؤسسه تحقیقاتی بینالمللی بریتانیا است که زیر نظر شورای فرهنگی بریتانیا فعالیت میکند. این مؤسسه در سال ۱۹۶۱ زیر نظر فرهنگستان بریتانیا تأسیس شد و در سال ۱۹۷۶ ساختمانهای خود را در تهران، خیابان قلهک، خیابان شریعتی افتتاح کرد.
مؤسسه ایرانشناسی بریتانیا در تهران، در گذشته محل استقرار گروههای باستانشناسی و ایرانشناسان بریتانیایی بود که برای مطالعه، بازدید، بررسیهای میدانی و کاوش باستانشناسی به ایران میآمدند.
پس از انقلاب ۵۷، فعالیتهای فرهنگی مؤسسات وابسته به بریتانیا در ایران با مشکلات زیادی روبهرو بود. شورای فرهنگی بریتانیا به عنوان قدیمیترین مؤسسه فرهنگی بریتانیایی، فعالیت خود را از سال ۱۹۴۲ در تهران آغاز کرد. فعالیت این نهاد در ایران تا سال ۱۳۵۷ ادامه داشت، اما پس از انقلاب ۵۷ فعالیت آن متوقف شد. آن مؤسسه فرهنگی سپس در سال ۲۰۰۱ میلادی دوباره کار خود را از سر گرفت، اما در سال ۲۰۰۷ و همزمان با بالاگرفتن اختلافات ایران و بریتانیا، فعالیت آن دوباره متوقف شد و مسئولان وقت اجرایی کشور در دولت محمود احمدینژاد، از صدور و تمدید ویزا برای بسیاری از کارمندان آن در ایران امتناع کردند، و بحثهایی جدی در سطح دولتیها و برخی نمایندگان مجلس برای بازپسگیری باغ قلهک، محل استقرار مؤسسه، از بریتانیا نیز مطرح شد.