چهارشنبه صفحه توییتر سفارت روسیه در تهران عکسی را از ملاقات سفیر جدید بریتانیا و سفیر روسیه در ایران در محل سفارت روسیه در تهران منتشر کرد که “بو داری و معناداری” آن باعث خشم و اعتراض جواد ظریف شد. عکس از نظر تاریخی و همچنین مکان و زمان دقیق آن و همچنین وجود صندلی خالی وسطی بین دو سفیر بسیار معنادار است. در توییت سفارت روسیه آمده است که این عکس از دو سفیر بریتانیا و روسیه دقیقا بر روی پله های تاریخی گرفته شده است که در سال ١٩۴۳ میلادی (آذر ماه ١۳٢٢) عکس معروف “کنفرانس تاریخی تهران” (از وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا، فرانکلین روزولت رئیس جمهور آمریکا و ژوزف استالین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق) گرفته شده بود. در آن عکس تاریخی ء دوران اشغال نظامی ایران توسط متفقین, وینستون چرچیل بر روی صندلی دست راست, ژوزف استالین روی صندلی دست چپ, و فرانکلین روزولت رئیس جمهور آمریکا بر روی صندلی وسط نشسته بودند.
عکس جدید روز چهارشنبه ٢٠ مرداد از سفیر بریتانیا (نشسته در صندلی دست راست) و سفیر روسیه (نشسته در صندلی دست چپ) دقیقا بر روی همان پله های تاریخی گرفته شده. اما علیرغم اینکه فقط دو سفیر در عکس هستند, ولی با دقت معناداری صندلی خالی در بین دو صندلی اشغال شده وجود دارد که حکایت از جای خالی آمریکاست. در عکس تاریخی دوران اشغال کشور, فرانکلین روزولت رئیس جمهور آمریکا بر روی صندلی وسطی نشسته بود.
جواد ظریف در توییتر خود می نویسد: “امروز عکسی بشدت زننده و ناشایستی را مشاهده کردم. آیا ضروری است من به همه یادآوری کنم که آگوست ٢٠٢١ نه آگوست ١٩۴١ است و نه دسامبر ١٩۴۳. مردم ایران نشان داده اند, از جمله در دوران مذاکرات برجام, که سرنوشت آنها هرگز زاییده تصمیماتی نخواهد بود که توسط سفارت های خارجی یا قدرت های بیگانه رقم می خورد”.
این عکس معنادار درست در روزی گرفته و منتشر می شود که جواد ظریف (وزیر خارجه نسبتا ضد روسی ـ بر اساس مصاحبه معروف خودش) جای خود را به حسین امیرعبداللهیان (وزیر خارجه روسوفیل جدید داده است). یعنی روز معرفی کابینه جدید امنیتی ـ نظامی و روز اعلام غلبه و جایگزینی رسمی “میدان” بر “دیپلماسی”. انگلیسی ها مثل معروفی دارند که می گوید (show them Who Rules The Roost) یعنی باید نشان داد چه کسی در خانه فرمانروایی می کند. البته مشخص نیست که آیا پیام صندلی خالی برای آمریکا است که بگویند “جای تو خالی” یا برای چین است که بگویند: نگران نباش برای شما نیز صندلی خالی است؛ و می توانید جایگزین آمریکا بشوید”. بقول خودمان “ من از مفصل این نکته مجملی گفتم. تو خود حدیث مفصل بخوان ازین مجمل”. و کلام آخر اینکه با آغاز کار “دولت میدان” و بازگشت رسمی به دوران قاجار و اوج گرفتن کرونا خداوند آخر و عاقبت نه تنها دیپلماسی ایران که کل سرنوشت کشور و ملت را عاقبت بخیر کند”.
عبدالستار دوشوکی
مرکز مطالعات بلوچستان ـ لندن
مرداد ١۴٠٠