یک مقام ارشد اتحادیه اروپا روز جمعه ۲۳ مهر گفت ایران هنوز برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام با قدرتهای جهانی آمادگی ندارد و میخواهد درباره متنی که قرار است هفتههای آینده در دیدار با مقامات اتحادیه اروپا ارائه شود، گفتوگو کند.
وی که حاضر نشد نامش در گزارش قید شود به خبرنگاران گفت که اعتقاد دارد سیاست ایران «بازگشت به گفتوگوهای وین و پایان دادن به مذاکرات است.»
یک روز قبل از این گزارش، انریکه مورا، هماهنگ کننده مذاکرات احیای برجام برای دیدار با مذاکره کنندگان هستهای ایران به تهران سفر کرده بود.
مذاکرات احیای برجام حدود چهار ماه پیش در پی پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری متوقف شد و دولت جدید ایران تاکنون از مذاکره مستقیم با نمایندگان دولت آمریکا در مورد بازگشت دو کشور به اجرای کامل این توافق امتناع کرده است.
دیپلماتهای کشورهای اروپایی امضاکننده توافق برجام قبل از سفر آقای مورا به تهران گفته بودند که با توجه به افزایش فعالیتهای هستهای ایران و به تعویق انداختن گفتوگوها از سوی آن کشور روند احیای برجام در موقعیت حساسی قرار گرفته است.
دولت آمریکا نیز طی هفتههای اخیر بارها تاکید کرده که فرصت چندانی برای از سرگیری مذاکرات باقی نمانده است.
این میان حکومت ایران بارها اعلام کرده که «به زودی» به مذاکرات بازخواهد گشت ولی تاریخ دقیقی برای شروع گفتوگوها اعلام نکرده است.
دیپلماتهای غربی امیدوار بودند که این مذاکرات قبل از پایان ماه اکتبر از سر گرفته شود.
پس از سفر روز پنجشنبه انریکه مورا به تهران، وزارت خارجه ایران گفت آن کشور در روزهای آینده گفتوگو با اتحادیه اروپا را در شهر بروکسل آغاز خواهد کرد. اما مقام ارشد اتحادیه اروپا میگوید که مقامات جمهوری اسلامی ترجیح میدهند در دیدار با مقامات اتحادیه اروپا در مورد متن جدیدی مذاکره کند.
وی اظهار داشت: «طرف ایرانی تاکید کرده که خواستار مذاکره برای مذاکره نیست و میخواهد که مذاکرات برای احیای برجام نتایج مشخص و عملی داشته باشد.»
این مقام ارشد اتحادیه اروپا سپس خاطرنشان کرد که گفتوگو در بروکسل با مقامات اتحادیه اروپا «ایده خوبی» است و این فرصت را فراهم میکند که دو طرف با دقت متن توافق جدید را بررسی کرده و سئوالات هیئت مذاکره کننده ایرانی را مشخص کنند.
مقام ارشد اتحادیه اروپا افزود: «به نظرم این گفتوگوها در بروکسل وضعیت فعلی را مشخص خواهد کرد و ما را برای مذاکرات اصلی در وین آماده میکند. پیشبینی میکنم که این کار به زودی انجام شود.»
همزمان، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه گفت مذاکرات احیای برجام باید هر چه سریعتر و از همان نقطهای که متوقف شده بود از سرگرفته شود. او افزود: «ایران باید در عمل آمادگی خود برای بازگشت به مذاکرات و رسیدن به توافق را نشان دهد.»
دیپلماتهای اروپایی در ماههای اخیر ابراز نگرانی کردهاند که دولت جدید ایران به ریاست جمهوری ابراهیم رییسی که در مقایسه با رییس جمهور قبلی تندرو قلمداد میشود شروط جدیدی را مطرح کند که خارج از چارچوب توافقات موجود باشد.
در پی خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و از سرگیری تحریمهای واشینگتن، ایران بخشی از تعهدات خود در قبال برجام را نقض کرده و حجم غنی سازی اورانیوم و غلظت آن را افزایش داده و سانتریفیوژهای پیشرفتهتری را نیز برای تسریع روند غنیسازی به کار انداخته است.
دولت جدید آمریکا به ریاست جمهوری جو بایدن خواستار احیای برجام با هدف مهار فعالیتهای هستهای ایران است. ولی از بهار امسال که مذاکرات ایران با قدرتهای جهانی در وین آغاز شد هنوز دو طرف در مورد چگونگی و زمان احیای کامل این توافق نرسیدهاند.