در راهپیمایی تبلیغاتی آخرین جمعه ماه رمضان، جمعیت زیادی شرکت نداشتند
تکرار نمایش موشک بالستیک خیبرشکن در خیابان‌های تهران و تهدید همسایگان از برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران برای راهپیمایی روز قدس در هفته آخر ماه رمضان در ایران بود. نظام در این روز به‌عنوان یکی از چند روز مهم نمادین در جمهوری اسلامی، حامیان خود را هم به میدان آورد و تلاش کرد تبلیغاتش را به‌صورت خیابانی، در معرض دید مردم ایران قرار دهد؛ مردمی که این سال‌ها بیش از هرچیز محرومیت و فقر را احساس می‌کنند.
در راهپیمایی تبلیغاتی آخرین جمعه ماه رمضان، جمعیت زیادی شرکت نداشتند اما مقام‌های نظام همچنان با صدای بلند از پشت تریبون‌ها، بارها و بارها دیگران را تهدید کردند.
موشک بالستیک خیبرشکن که در راهپیمایی روز قدس مجددا نمایش داده شد، در کنار عماد ۳ و زلزال، نسل جدید موشک‌های سپاه پاسداران‌اند. نام خیبرشکن اشاره‌ای مستقیم به ماجرای حمله مسلمانان به قلعه یهودیان در صدر اسلام است. این موشک بنا بر ادعای حکومت، با برد یک هزار و ۴۵۰ کیلومتر، دوربردترین موشک بالستیک تاکتیکی جهان است.
نمایش این ادوات جنگی در کنار سخنان سردار قاآنی، فرمانده سپاه قدس، که صراحتا از چند حمله تروریستی مسلحانه در داخل تل‌آویو خبر داد، نشان از این دارد که جمهوری اسلامی برای مذاکره درباره صلح در خاورمیانه اراده‌ای ندارد و حتی به دنبال تشدید برخوردها در منطقه است؛ اظهاراتی که در کنار اعلام فرمانده اطلاعات سپاه در همین روز، جمهوری اسلامی را رسما به‌عنوان طراح و تامین‌کننده سلاح حملات تروریستی اخیر در اسرائیل معرفی می‌کند.
این اظهارات را باید نتیجه اخباری دانست که بر توقف مسیر مذاکرات برجام هم مهر تایید می‌زد. نشریه پولیتیکو در همین روز، به نقل از یک مقام آمریکایی، با اعلام به بن‌بست رسیدن قطعی مذاکرات نوشت: «دولت بایدن تصمیم گرفت که در چارچوب مذاکرات برجام، سپاه را از فهرست تحریم‌ها حذف نکند.»
سردار سلامی، فرمانده کل سپاه، نیز در این روز ضمن تهدید مجدد موجودیت اسرائیل گفت: «فلسطینیان به این حقیقت رسیدند که با کاغذپاره‌ها نمی‌توان امنیت، استقلال و بازگشت به سرزمین مادری را آرزو داشت و با ظالمان و غاصبان سازش کرد. »
آنچه به اهمیت این سخنان می‌افزاید، استفاده از لفظ «کاغذپاره» است که در دوران دولت حسن روحانی، مخالفان او آن را به برجام اطلاق می‌کردند و به نظر می‌رسد که فرمانده سپاه آشکارا پایان برجام را اعلام کرده است.
سخنرانی تلویزیونی علی خامنه‌ای هم که به زبان عربی انجام شد، نشان از این دارد که برای رهبر جمهوری اسلامی، تاثیر گذاشتن بر جوامع عربی با حمله به عادی‌سازی روابط کشورهای منطقه با اسرائیل، بخشی از برنامه‌ای است که خصومت با همه همسایگان را در دستور کار جدی نظام قرار داده است.
علی خامنه‌ای در سخنان خود، با حمله به آمریکا، تاکید کرد: «مهم‌ترین حامی اسرائیل یعنی آمریکا خود دچار شکست‌های پی‌درپی شده است: شکست در جنگ افغانستان، شکست در سیاست فشار حداکثری بر ایران اسلامی، شکست در برابر قدرت‌های آسیا، شکست در کنترل اقتصادی جهان، شکست در مدیریت داخلی خود و پدیده شکاف عمیق در حاکمیت آمریکایی.»
رجزخوانی مقام‌های حکومت در روز قدس البته موضوع تازه‌ای نیست. تاکید هر ساله بر نابودی کشوری دیگر به مناسبت این روز برنامه‌ای است که تنها در ایران و در جمهوری اسلامی انجام می‌شود. نصب روزشمار نابودی اسرائیل در شهرهای مختلف ایران هم بخشی از این سیاست تهاجمی است.
از روزی که روح‌الله خمینی در مرداد ۱۳۵۸، با صدور پیامی در حمایت از مردم فلسطین، خواستار برگزاری راهپیمایی شد و تاکید کرد که روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است، تا امروز، حاصل این سیاست برای ایران تحریم، درگیری دائم و فقر و عمیق شدن سیاهچاله فلاکت بود؛ حاصلی که نشان می‌دهد برنامه و رویای صدور انقلاب چه اندازه در چهار دهه برای مردم ایران هزینه داشته است.
با مرور وقایع روزهای آغاز انقلاب، می‌توان به این نتیجه رسید که مهم‌ترین هدف نامگذاری چنین روزی نه حمایت از مردم فلسطین که تلاش برای رهبری جهان اسلام و صدور عقایدی بود که نه‌تنها ایران که کشورهای همسایه را نیز با چند دهه درگیری نظامی و ویرانی مواجه کرد. حالا اکثر کشورهای اسلامی سر میز مذاکره با اسرائیل نشسته‌اند و با گسترش روابط میان کشورهای حوزه خلیج‌فارس با این کشور، برنامه عمق راهبردی نظام نتیجه عکس داده و ایران اینک در محاصره متحدانی است که ترجیح می‌دهند خاورمیانه به‌جای آنکه مرکز ثقل منازعات نظامی در جهان باشد، به مرکز توسعه در جهان تبدیل شود.
اظهارات خصمانه مسئولان سیاسی و نظامی حکومت در مورد اسرائیل و ارتباط همسایگان ایران با این کشور در سال ۱۴۰۱، نکته دیگری نیز دارد. جمهوری اسلامی پس آنکه در دو سال گذشته بارها هدف حملات متعدد قرار گرفت و اسرائیل را مسئول ترور و خرابکاری در سایت‌های نظامی و انبارهای موشکی خود معرفی کرد، در تلاش است خود را در این نبرد امنیتی، بالاتر نشان دهد؛ اما بررسی میزان و اثرات حملات اسرائیل در میدان‌های مختلف و فرصت ایجاد شده برای این کشور در مسیر ایجاد اجماع منطقه‌ای و جهانی بر سر سختگیری بیشتر با ایران، حاکی از شکست نظام دراین منازعه است.
روز قدس در حالی تمام شد که سال ۱۴۰۱ را باید سالی مهم در تاریخ حکومت اسلامی دانست. بحران‌های پی‌درپی امنیتی و شکست در مناسبات منطقه‌ای و حالا احتمال به پایان رسیدن برجام، بیش از همیشه رهبران جمهوری اسلامی را در تنگنا قرار داده است.
داریوش معمار-ایندیپندنت فارسی