جایزه اولاف پالمه سال ۲۰۲۳ به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی ایرانی و همچنین دو فعال حقوق بشر اهل اوکراین و ترکیه رسید.
صبح امروز(دوشنبه ۹ ژانویه) بنیاد اولاف پالمه طی یک بیانیه مطبوعاتی که توسط یواکیم پالمه قرائت شد، سه نفر را به عنوان دریافت‌کنندگان این جایزه در سال جاری میلادی معرفی کرد.
«مارتا چومالو» فمینیست اوکراینی، متخصص جنسیت، روانشناس و فعال حقوق زنان که در سال ۲۰۲۰ برنده جایزه لاله حقوق بشر در هلند شده بود؛ «ِاِرِن کِسکین» وکیل و فعال حقوق بشر که در زمینه حقوق پناهندگان و همچنین خشونت جنسی و تبعیض‌های قومیتی، نژادی و جنسیتی در ترکیه فعالیت می‌کند.
و «نرگس محمدی» از بنیانگذاران شورای ملی صلح ایران، نائب رئیس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر، نویسنده مجموعه گفت‌وگوی دوجلدی شکنجه‌ی سفید، و برنده جایزه بین‌المللی بنیاد الکساندر لانگر در سال ۲۰۰۹ که هم‌اکنون در زندان اوین به‌سرمی‌برد.
در بیانیه مطبوعاتی بنیاد اولاف پالمه درباره این سه فعال حقوق بشر آمده است: «در نبرد برای تامین آزادی زنان، در عصری که حقوق بشر با جنگ، خشونت و ستم تهدید می‌شود، این سه زن به همراه بسیاری از خواهران خود در عرصه مبارزه، با زندگی و عمل خود به دیگران الهام بخشیده‌اند. آنها با فداکاری راه را برای زنان و مردان شجاع هموار کرده‌اند تا به مبارزه برای حقوق اساسی بشر برای همه ادامه دهند.»
بنیاد اولاف پالمه، نرگس محمدی را چهره سرشناس و محوری عرصه مبارزه برای حقوق زنان و آزادی بیان در ایران معرفی کرده و ادامه داده است: «فعالیت‌های او باعث دستگیری‌های پی‌در‌پی این فعال سیاسی شده و دوره‌های متفاوت و طولانی‌ای را در زندان به سربرده است.»
نرگس محمدی دومین ایرانی است که این جایزه را دریافت می‌کند. پیشتر این جایزه به پروین اردلان، فعال حقوق زنان در سال ۲۰۰۷ تعلق گرفته بود.
مراسم اهدای این جایزه روز چهارشنبه یکم فوریه، در خانه کنسرت استکهلم خواهد بود وبه صورت زنده از وب‌سایت بنیاد اولاف پالمه پخش خواهد شد.
در این مراسم مارتا چومالو و ارن کسکین و نماینده نرگس محمدی در حضور استفان لوفن، نخست‌وزیر پیشین سوئد و رئیس صندوق یادبود اولاف پالمه؛ یواکیم پالمه، فرزند اولاف پالمه و آنا سوندستروم، دبیرکل مرکز بین‌المللی اولوف پالمه جایزه خود را دریافت خواهند کرد.
تاریخچه جایزه اولاف پالمه
جایزه اولاف پالمه معادل ۱۰۰ هزار دلار است و به منظور بزرگداشت اولاف پالمه، نخست وزیر و فعال حقوق بشر سوئدی که در سال ۱۹۸۶ در استکهلم ترور شد، هر سال به یک یا چند فعال حقوق بشر اعطا می‌شود.
این جایزه هر سال در سالگرد تولد وی، به فرد یا افرادی اهدا می‌شود که در جهت اهداف بشردوستانه و ترقی‌خواهانه فعالیت داشته باشند.
جایزه اولاف پالمه، از سال ۱۹۸۷ تا به امروز با هدف ایجاد تفاهم بین‌المللی و امنیت مشترک به افراد مختلف اهدا شده است.
در میان کسانی که تا امروز این جایزه را دریافت کرده‌اند چهره‌های سیاسی معروفی چون واسلاو هاول، رئیس جمهور سابق چکسلواکی و کوفی عنان، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد دیده می شود.
بنیاد یادبود اولاف پالمه در سال ۱۹۸۷ به منظور پاسداشت تلاش های بشردوستانه اولاف خواکیم پالمه یک سال بعد از ترور او تاسیس شد.
جایزه این بنیاد در نخستین سال تاسیس، به دلیل مبارزه کارگران سیاه پوست اتحادیه معدن کاران آفریقای جنوبی برای رسیدن به حقوق برابر، در اختیار رهبر وقت این اتحادیه، کیریل رامافوزا، به عنوان نماینده این اتحادیه قرار گرفت.
بی بی سی