رئیس دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد «استفاده ابزاری» از «قتل حکومتی» را در ایران محکوم و درباره اعدام «قریبالوقوع» دو نفر دیگر اظهار نگرانی کرد. به گفته فولکر تورک، ایران از «اعدام به مثابه سلاح» استفاده میکند. در بیانیه آقای تورک آمده است: «دولت ایران از رویه جزایی و اعدام برای مجازات کسانی که در تظاهرات شرکت میکنند استفاده ابزاری میکند تا در دل مردم ترس ایجاد بیندازد و نارضایتیها را خاموش کند.»
«استفاده ابزاری از رویه جزایی برای مجازات افرادی که فقط از حقوق پایه خود مثل شرکت یا سازمان دادن تظاهرات استفاده میکنند، معادل قتل حکومتی است.»
آقای تورک همچنین گفت بنا بر اطلاعاتی که به دفتر حقوق بشر سازمان ملل رسیده اعدام محمد قبادلو و محمد بروغنی «قریبالوقوع» است و از دولت ایران خواست به «جان و صدای ملت خود احترام بگذارد» و هر چه سریعتر صدور و اجرای حکم اعدام را متوقف کند.
بیانیه کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل همچنین از دولت ایران خواسته به دادخواهیها گوش کند و اصلاحات لازم را برای محترم شمردن حق تجمع و آزادی بیان و احترام کامل به حقوق زنان در تمام ابعاد را در پیش بگیرد.
سازمان ملل اعدام محمد مهدی کرمی و محمد حسینی در روز شنبه را هم محکوم کرده و اعدام را «یکی از ارکان اساسی تلاش رژیم برای سرکوب اعتراض» دانسته بود.
پس از دو اعدام شنبه، خبر انتقال محمد بروغنی و محمد قبادلو به سلول انفرادی و نگرانی از اعدام قریبالوقوع آنها باعث شد گروهی در مقابل زندان رجایی شهر به اعتراض تجمع کنند و برخی نیز شب را مقابل زندان ماندند. به گفته توییتر ۱۵۰۰ تصویر که اخبار اعتراضهای ایران را گزارش میکند، مادر محمد قبادلو هم در بین آنها بوده است.
در همان حال در بسیاری از شهرهای دنیا اعتراض به اعدام محمد مهدی کرمی و محمد حسینی با سومین سالگرد اصابت موشک سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی که جان ۱۷۶ نفر را گرفت پیوند خورد.
اما دیروز صبح قوه قضائیه اعلام کرد که سه حکم اعدام بدوی دیگر صادر کرده است.
ساعتی بعد پاپ فرانسیس شدیدترین انتقاد به برخورد حکومت ایران با معترضان از زمان شروع اعتراضهای کنونی را به زبان آورد و اعدامها را محکوم کرد.
آلمان، بریتانیا و فرانسه در بیانیههای جداگانه به «شدیدترین نحو ممکن» اعدامها را محکوم کردند و سفیر یا کاردارهای ایران در اعتراض فرا خواندند.
دانمارک، نروژ، بلژیک و هلند نیز از دیگر کشورهایی بودهاند که دیپلماتهای ایران را احضار کردند.
کانادا هم خواستار توقف سرکوب بیرحمانه معترضان شد و تحریمهای جدیدی را اعلام کرد از جمله برای روزنامه ایران روزنامه رسمی دولت و بنیاد ۱۵ خرداد که زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی است.
جیک سولیوان مشاور امنیت ملی آمریکا هم «گرفتن جان مردمی که مسالمتآمیز اعتراض میکنند» را «تقبیح» کرد و گفت این کشور و متحدانش هزینه و عواقب این اقدام را برای حکومت بالا خواهند برد.
با سه حکم اعدام دیروز، تعداد کسانی که رسما حکم اعدام برایشان اعلام شده به ۱۷ نفر رسیده است.
بنا بر آخرین گزارش سازمان حقوق بشر ایران که مقرش در اسلو است، ۱۰۹ معترض زندانی یا به اعدام محکوم شده اند یا با اتهامهایی مثل «محاربه» روبرو هستند که حکمش اعدام است. چهار معترض تاکنون اعدام شدهاند.
سازمان حقوق بشر ایران همچنین آخرین آمار کشته شدگان اعتراضهای اخیر را ۴۸۱ نفر از جمله ۶۴ کودک اعلام کرده است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل که مقرش در ژنو است، سوم آذر قطعنامهای را به پیشنهاد آلمان و ایسلند تصویب کرد که کمیتهای برای تحقیق درباره نقض حقوق بشر در سرکوب اعتراضهای کنونی تشکیل شود.
اعضای این کمیته حقیقتیاب به ریاست سارا حسین ۲۹ آذر اعلام شدند.
وزارت خارجه ایران گفته است «هیچ گونه همکاری با این کمیته نخواهد کرد» و دولت جمهوری اسلامی خود یک کمیته حقیقتیاب داخلی برای بررسی موارد نقض حقوق بشر تشکیل داده است.
بی بی سی