در پی کشته‌شدن یک زن ۵۹ ساله در درگیری بر سر حجاب اجباری در باغ شازده ماهان کرمان، رادیوفردا در گفت‌وگو با برخی منابع خود به جزئیات تازه‌ای از این رویداد دست یافته است، ازجمله فشارهای امنیتی بر خانوادۀ زن جان‌باخته و همچنین احضار آنان به دادگاه که تاریخ آن شنبه نهم اردیبهشت اعلام شده است.
پس از آن‌که ویدئوی درگیری باغ شازده ماهان روز سوم اردیبهشت منتشر شد، مقامات محلی و رسانه‌های حکومتی ادعا کردند این درگیری که به جان‌باختن کلثوم افتادهپور منجر شد، یک «نزاع دسته‌جمعی» بوده است، اما رادیوفردا در بررسی و گفت‌وگو با شاهدان عینی حادثه و نزدیکان خانم افتادهپور به جزئیات تازه‌ای دست یافته که ادعای نزاع دسته‌جمعی و دیگر ادعاهای طرح‌شده در رسانه‌های حکومتی را رد می‌کند.
در باغ شازده ماهان چه اتفاقی افتاد؟
منابع رادیوفردا می‌گویند که چند زن به دختری جوان چند بار تذکر می‌دهند که «شالت را درست کن». او اهمیتی نمی‌دهد و با خانواده‌اش وارد باغ شازده می‌شود. تذکرها و بی‌توجهی‌ها ادامه می‌یابد و در خروج از باغ شازده به فحش های رکیک جنسی می‌رسد که «اگر شالت را درست نمی‌کنی، شلوارت را هم بکش پایین تا همه استفاده کنند».
منبع رادیوفردا می‌گوید زنانی که در ویدئوی منتشرشده از این درگیری دیده می‌شوند، دختران و نوه‌های کلثوم افتادهپور هستند که در دفاع از آن‌ها در مقابل مزاحمان به لحن و کلام آن‌ها اعتراض می‌کند و می‌گوید که به شما ربطی ندارد.
به‌گفتۀ این منابع، درگیری از زمانی شروع می‌شود که زنان و مردانِ مزاحم شروع به توهین و به‌کاربردن الفاظ جنسی می‌کنند و یکی از زنان با دمپایی به سمت خانم افتادهپور و دختر و نوه‌اش حمله می‌کند. درگیری تا سمت ماشین‌ها (پارکینگ) ادامه می‌یابد و بعد از توهین جنسی رکیک یکی از مردان همراه این زنان به خانوادۀ خانم افتادهپور، درگیری بالا می‌گیرد و با ادامه توهین‌های جنسی و جنسیتی این درگیری به اوج می‌رسد.
نزدیکان کلثوم افتادهپور می‌گویند که مزاحمان استرس وارد کردند، تذکر دادند، درگیر شدند و به خاطر حجاب اجباری، جان زنی را گرفتند که از نوه‌هایش دفاع می‌کرد؛ زنی که «خود در تمام زندگی‌اش محجبه بود».
یک منبع دربارۀ لحظۀ زمین‌افتادن خانم افتادهپور به رادیوفردا می‌گوید: «کسی ندیده که آیا ضربه‌ای خورده یا نخورده، این را خدا بهتر می‌داند. اما فضای درگیری پراسترسی بود و خانم افتادهپور زمین افتاد و قلبش از تپش ایستاد».
نزدیکان کلثوم افتادهپور می‌گویند که مزاحمان استرس وارد کردند، تذکر دادند، درگیر شدند و به خاطر حجاب اجباری، جان زنی را گرفتند که از نوه‌هایش دفاع می‌کرد؛ زنی که «خود در تمام زندگی‌اش محجبه بود».
به‌گفته آن‌ها، خانم افتادهپور «سابقۀ عمل قلب باز داشته، ولی استرس و اضطراب باعث شد قلبش بگیرد»، اما خانوادۀ او نمی‌دانند که در این درگیری آیا به‌طور مشخص ضربه‌ای باعث از دست دادن مادر و مادربزرگ آن‌ها شد یا نه. چون به آن‌ها اجازه داده نشده که پیکر خانم افتادهپور را ببینند و خودشان به خاک بسپارند:
«پیکر را به سردخانه شهرستان رودان منتقل کردند. خانواده اعلام کرده بود که ساعت سه مراسم خاکسپاری است، اما مأموران خودشان از قبل او را غسل داده بودند و نگذاشتند کسی ببیند. حتی نگذاشتند کسی صورتش را ببیند. فقط ابروهایش بیرون بود. نماز میت را هم خودشان خواندند و دفن کردند».
یک منبع به رادیوفردا گفت خانوادۀ خانم افتادهپور اصرار کرده بودند که خودشان غسل کنند اما در پاسخ شنیده بودند که «کالبدشکافی شده و خون از کفنش می‌رود. کالبدشکافی چی؟ حداقل نگذاشتند کسی ببیند که آیا اثار ضربه و کبودی است یا نه. پر از مأمور لباس‌شخصی و نظامی بود و خانواده فقط حضور داشت».
رادیوفردا مطلع شده است که خانوادۀ کلثوم افتادهپور به‌شدت تحت فشار هستند تا از هرگونه اطلاع‌رسانی و مصاحبه با رسانه‌ها پرهیز کنند. بعد از خاکسپاری، «فرماندار و امام جمعه رودان به خانۀ آن‌ها رفتند، تسلیت گفتند و فشارها شروع شد. هر یک از اعضای خانواده که در شبکه‌های اجتماعی پستی گذاشت سریع زنگ زدند که پست نگذارید، گفتند مردم را به شورش وا ندارید. شبکه‌های اجتماعی اعضای خانواده را بستند و همه پست‌ها را حذف کردند. تهدید کردند که برایتان داستان و پرونده درست می‌کنیم».
یک منبع به رادیوفردا گفت خانوادۀ خانم افتادهپور اصرار کرده بودند که خودشان غسل کنند اما در پاسخ شنیده بودند که «کالبدشکافی شده و خون از کفنش می‌رود. کالبدشکافی چی؟ حداقل نگذاشتند کسی ببیند که آیا اثار ضربه و کبودی است یا نه. پر از مأمور لباس‌شخصی و نظامی بود و خانواده فقط حضور داشت».
به‌گفتۀ منابع رادیوفردا، خانواده کلثوم افتادهپور روز شنبه، نهم اردیبهشت، باید در دادگاه حاضر شوند: «آن‌ها شاکی هستند اما هم‌زمان آن‌ها را متهم کرده‌اند و مشخص نیست دادگاه شنبه به چه چیزی ختم می‌شود».
در نخستین ساعات انتشار این خبر، برخی پایگاه‌های تلگرامی و فعالان رسانه‌ای نزدیک به حکومت مزاحمان را «اتوبوس زائران قاسم سلیمانی» معرفی کرده بودند، اما ساعاتی بعد این خبر را حذف کردند و خبر خبرگزاری‌های نزدیک به سپاه مثل فارس و تسنیم را بازنشر کردند که در آن ادعا شده «نزاع دسته‌جمعی» بوده است.
نزدیکان خانم افتادهپور به رادیوفردا می‌گویند: «نگویند سر نزاع دسته‌جمعی بوده. هویت مزاحمان باید مشخص شود. خون این زن نباید پایمال شود. این زن نه گناهی کرده نه برخلاف ادعاهایی که کردند از تذکردهندگان حجاب بوده. چه تذکری بدهد؟ زندگی خودش را می‌کرد. پشت خانه مسکونی‌اش مسجد جامع است و این زن شبانه‌روز به این مسجد می‌رفت. تذکردهندۀ حجاب هم نبود… او همیشه می‌گفت عیسی به دین خود، موسی به دین خود. هر کسی توی گور خودش می‌خوابد».
خبرگزاری صداوسیما درگیری در باغ شازده ماهان کرمان را «نزاع شخصی مسافران» خوانده و ادعا کرده که این درگیری «بین دو گروه مسافران» رخ داد که «یک گروه با اتوبوس از سیستان و بلوچستان آمده بودند و گروه دیگر از جاسک استان هرمزگان».
منابع رادیوفردا اما این ادعاها را رد کردند و گفتند که خانوادۀ کلثوم افتادهپور که ساکن شهر رودان در استان هرمزگان، نزدیک کرمان هستند، با خوب‌شدن هوا برای تفریحی کوچک و با ماشین خود به باغ شازده ماهان رفته بودند و اتوبوسی در کار نبود. اما مزاحمان با اتوبوس از سر قبر قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه، به باغ شازده آمده بودند.
وب‌سایت «رویداد ۲۴» که اولین رسانه‌ای بود که با انتشار ویدئوی درگیری اعلام کرد که درگیری «پس از تذکر در مورد حجاب» به برخی از زنان بازدیدکننده از باغ شازده ماهان کرمان آغاز شد، در گزارش جدید خود نوشته است که سرنشینان اتوبوس قصد داشتند اعضای خانواده را به زور داخل اتوبوس حبس کنند و «زنگ بزنند پلیس یا سپاه بیایند که به‌اصطلاح این‌ها را امر به معروف کنند».
در ویدئوی منتشرشده از این رویداد صدای زنی از مسافران داخل اتوبوس شنیده می‌شود که از اطرافیان خود می‌پرسد «مُرد زنه؟» و صدای زنی دیگر می‌آید که می‌گوید «بمیرند، به‌درک».
محمد صابری، رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی کرمان، گفته است که زن جان‌باخته از جاسک استان هرمزگان به همراه خانواده و نوه‌اش به باغ شازده ماهان کرمان آمده بود و پس از آسیب‌دیدن در این درگیری، توسط اورژانس به بیمارستان منتقل شد اما تلاش‌ها برای نجات او نتیجه‌ای نداشت.
نزدیکان خانم افتادهپور این ادعاها را هم رد می‌کنند و به رادیوفردا می‌گویند: «خیلی دروغ گفتند این خانواده اصلاً ربطی به جاسک ندارند. اهل رودان هستند و او اصلاً به اورژانس نرسید. قبل از رسیدن اورژانس جان داد و پیکرش به اورژانس برده شد».
به‌گفتۀ منابع رادیوفردا، مأموران انتظامی که به‌خاطر این درگیری در محل حاضر می‌شوند، با تذکردهندگان حجاب و مزاحمان بسیار خوش‌برخورد بودند و خانوادۀ خانم افتادهپور را مقصر معرفی کردند.
کلثوم افتادهپور هرچند که به‌گفتۀ نزدیکانش عمل قلب باز کرده بود اما زنی سرحال بود. او مادر ۱۰ فرزند، پنج پسر و پنج دختر، بود و همسرش سال‌ها پیش فوت کرده بود.
هفت ماه پس از اعتراضاتی که با مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شد، نیروی انتظامی تلاش می‌کند با طرحی تازه به برخورد با مخالفان حجاب اجباری بپردازد که هر روز نیز بر تعدادشان افزوده می‌شود.
اما در کنار این طرح، مقام‌های حکومتی مردم عادی را نیز به امر به معروف و نهی از منکر تشویق می‌کنند، بدون آن که شرایط این کار را بر اساس احکام مذهبی اسلام مورد تأکید قرار دهند.
این‌گونه اقدامات حکومتی که تنها تشویقی است برای افراد به‌اصطلاح «آتش به اختیارِ» مورد تایید رهبر جمهوری اسلامی، به موقعیت‌هایی دامن زده است که هر روز عکس یا ویدئویی از آن در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود.
فرشته قاضی
رادیوفردا