«سرانه مصرف ماهی در ایران از نصف میانگین جهانی هم کمتر است»
ارسلان قاسمی، مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان، از اختلاف ۳۰۰ درصدی قیمت آبزیان از مزرعه تا سفره مردم خبر داد و «واسطهها و سودجویان» را عامل اصلی این اختلاف قیمت دانست.
این فعال اقتصادی گزارشهای آماری در مورد میزان تولید آبزیان را زیر سوال برد و گفت: «مجموع تولید آبزیان اعم از صید و آبزیپروری، حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن است. البته شیلات آمار بالاتری اعلام میکند، اما به اعتقاد ما تولید در همین حد است.»
مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان ضمن اشاره به ظرفیت منابع آبی در شمال و جنوب ایران به باشگاه خبرنگاران جوان گفت که امکان بالا بردن میزان تولید تا ۳.۵ میلیون تن در سال طی یک برنامه منسجم پنجساله وجود دارد.
او در ادامه افزود: «با توجه به میزان تولید و سرانه مصرف آبزیان در ایران، کمبودی نداریم که بخواهیم بخشی از نیازمان را از طریق واردات جبران کنیم.»
بهرغم اینکه تراز بودن میزان تقاضا و تولید آبزیان این تصور را ایجاد میکند که تولید آن در مرحله قابلقبولی قرار دارد، بررسیهای میدانی و گزارشهای رسمی نشان میدهد افزایش قیمتها در این بخش به کاهش قابلتوجه مصرف آبزیان منجر شده است. علاوه بر این، تفاوت قیمت انواع ماهی و محصولات دریایی از تولید تا مصرف که به گفته ارسلان قاسمی به ۳۰۰ درصد هم میرسد، بر میزان تقاضا تاثیر گذاشته است.
به گفته فعال اقتصادی، برای کنترل قیمت آبزیان جز اصلاح نظام توزیع و حذف دلال و عوامل واسطه راهی وجود ندارد.
سرانه مصرف آبزیان بر مبنای استانداردهای جهانی بین ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم در سال برای هر نفر است. گزارش رسمی دولتیها نیز از پایین بودن میزان سرانه مصرف ماهی و دیگر محصولات دریایی در میان ایرانیان خبر میدهد.
سازمان شیلات میگوید هر ایرانی بهطور متوسط در سال بین ۱۳ تا ۱۴ کیلو ماهی مصرف میکند که حدودا نصف میانگین جهانی است. این آمار را مجید ربیعزاده، عضو هیئتمدیره اتحادیه تولید و تجارت آبزیان، نیز در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا تایید کرده بود.
بهرغم چنین ادعاهایی، فعالان اقتصادی میگویند میزان واقعی مصرف بهمراتب کمتر از آمار رسمی است. آرش نبیزاده، رئیس اتحادیه ماهیان سردآبی، جزو افرادی است که سرانه مصرف را از آمارهای اعلامی پایینتر و بین شش تا هشت کیلوگرم در سال میداند.
روزنامه آرمان امروز، روز ۲۴ آبان در گزارشی با عنوان «سقوط سرانه مصرف ماهی در ایران»، به دلایل پایین بودن مصرف آبزیان در ایران پرداخت و از قول علیاکبر خدایی، دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان، نوشت: «قیمت ماهی شامل ماهیان پرورشی و ماهیان دریایی در آبانماه در مقایسه با آبان ۱۴۰۱ رشد زیادی داشت. برای نمونه، قیمت ماهی کپور سال گذشته کیلویی ۶۵ هزار تومان بود که با ۱۰۰ درصد افزایش در سال ۱۴۰۲ به ۱۳۰ هزار تومان رسید.»
به گفته این فعال اقتصادی، قیمت ماهی قزلآلای معمولی که کیلویی ۸۳ هزار تومان بود، به ۱۶۹ هزار تومان رسیده و بهای ماهی هوور هم که ماده اولیه کارخانههای کنسروسازی است، از کیلویی ۵۵ هزار تومان به ۱۵۵ هزار افزایش یافته است.