انفجار و ایجاد آتش در جنگل‌های هیرکانی منطقه «رویان» در استان مازندران توسط یک گروه فیلم‌برداری زیرمجموعه «سازمان هنری رسانه‌ای اوج» متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رقم خورده است و آن‌ها دست‌کم تا هفته قبل در این عرصه جنگلی مشغول چنین فعالیت‌هایی بوده‌اند.
«سیاوش مسلمی»، فرمانده سپاه «کربلا» مازندران بر اساس آن‌چه «پیام‌ما» نوشته، اعلام کرده است انفجارها کنترل شده و مطابق با پروتکل‌های محیط زیستی بوده‌اند.
شواهد نشان می‌دهند هم اداره کل منابع‌طبیعی و هم اداره کل محیط زیست مازندران از فعالیت این گروه خبر داشته ولی نظارتی بر کیفیت فعالیت آن در جنگل انجام نداده‌اند.
براساس گفته‌های «مهرداد خزائی»، مدیرکل منابع‌طبیعی مازندران به شبکه «راوی»، این فیلم مستند درباره فعالیت گروه‌های سیاسی در دهه ۶۰ در حال ساخت بوده است. 
گفته شده این فیلم درباره اتفاقات «هزارسنگر» در سال ۱۳۶۰ است که در آن دست‌کم ۱۰۰ فرد مسلح علیه جمهوری اسلامی در آمل قیام کردند.
پس از آن که تصاویری از پشت صحنه کار یک گروه فیلم‌برداری در جنگل‌های رویان استان مازندران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در حساب کاربری خود در شبکه «ایکس» به آن واکنش نشان داد، مدیرکل منابع طبیعی مازندران گفت این کار با اطلاع آن‌ها انجام شده ولی قرار نبوده است انفجاری انجام شود.
این انفجار در جنگل‌های هیرکانی که به عنوان فسیل زنده شناخته می‌شوند و ۵۴درصد از مساحت آن در استان مازندران واقع شده، انجام شده است.
«ایران‌وایر» مطلع شده شخصی که تصاویری از پشت‌صحنه فعالیت گروه فیلم‌برداری منتشر کرده، توسط ماموران امنیتی بازداشت شده است.
از سوی دیگر، ادارات دولتی مسوول در استان مازندران به دلیل واهمه از برخورد سپاه، اصل موضوع و اطلاع از جزییات را تکذیب کرده‌اند.
خزائی، مدیرکل منابع‌طبیعی مازندران دراین باره به شبکه راوی گفته است: «برای ساخت فیلمی مستند درباره فعالیت‌های معاندان دهه ۶۰ با منابع طبیعی هماهنگی انجام شده اما اطلاع نداشتیم که قرار است انفجار انجام شود. برای این کار مجوز کتبی صادر نشده و این عملیات آسیبی نداشته است، چرا که در پارک جنگلی رویان و در وسط یک منطقه باز بوده و پوشش گیاهی نداشته است.»
اما هم تصویر ویدیویی که از پشت صحنه فعالیت این گروه سازمان سینمایی اوج منتشر شده و هم عکس‌هایی که بعد از پایان فعالیت این گروه انتشار یافته، نشان می‌دهند فضایی که انفجار در آن رخ داده، باز نبوده و این اقدامات موجب تخریب یک قطع سنگ بزرگ هم شده است.
پس از وقوع این رویدادها، «عطاءالله کاویان»، مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران نیز در گفت‌وگو با «ایرنا» گفته برای برآورد خسارات فعالیت این گروه فیلم‌برداری، کارشناسان خود را به محل اعزام کرده است.
یک فیلم؛ یک مجموعه توییت
پس از آن که ویدیویی از انفجار در جنگل‌های هیرکانی منتشر شد، «شینا انصاری»، معاون رییس‌جمهور ایران و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: «پس از انتشار ویدیوهایی درباره خسارت‌های یک گروه فیلم‌سازی به جنگل‌های هیرکانی، موضوع را از اداره کل مازندران جویا شدم. سازمان محیط‌زیست مجوزی صادر نکرده است. انتظار می‌رود سازمان منابع طبیعی هنگام صدور مجوز درباره پیامدهای انفجارها بر حیات وحش منطقه با سازمان مکاتبه کند.»
«حنیف‌رضا گلزار»، کارشناس و کنش‌گر محیط زیست نیز در حساب کاربری شبکه ایکس خود نوشت: «سازمان منابع طبیعی با قید فوریت نسبت به انفجارهای کنترل شده! برای ضبط فیلم در جنگل‌های هیرکانی به افکار عمومی پاسخ دهد! تا کِی باید شاهد لگد مال شدن حفاظت که نخستین ماموریت تکلیفی این سازمان است، زیر چرخ‌های توسعه و بهره‌برداری و البته بی‌مبالاتی و رها شدگی باشیم؟»
در همین حال حساب توییتری «فلات ایران» نیز در شبکه ایکس درباره ویدیوی منتشر شده از انفجار تیتر زد: «خسارات سازمان هنری رسانه‌ای اوج به کُهَن‌جنگل‌های هیرکانی به بهانه ساخت فیلم!»
این توییت سبب شد «مهرداد معظمی»، از مدیران سازمان هنری اوج در حساب خود در شبکه ایکس بنویسد: «سازمان اوج هیچ پروژه در حال تولیدی در شمال کشور ندارد و این فیلم هیچ ربطی به اوج نداره!»
به جز این تکذیبیه، هیچ واکنش رسمی‌ی از سوی این سازمان نسبت به موضوع داده نشد. «ایسنا» همین توییت‌ها را مبنا قرار داد و درباره این ماجرا نوشت: «به گفته یک مقام آگاه، این گروه سینمایی به مدت دو هفته در جنگل فیلم‌برداری داشته و برای اجرای درست جلوه‌های ویژه از انفجار و آتش در جنگل استفاده می‌کنند. پیش‌تر نیز اعلام شده بود سازمان هنری رسانه‌ای اوج مسوول این پروژه فیلم‌سازی است. نکته جالب توجه دیگر، بی‌خبری اداره منابع طبیعی شهرستان نور از وقوع این رخداد در منطقه تحت مدیریتش بود اما طی پی‌گیری‌های این خبرگزاری، گویا اداره‌کل منابع طبیعی مازندران نیز هیچ مجوزی در این ارتباط صادر نکرده است.»
مسوولان خبر داشتند ولی نمی‌دانستند انفجار هم دارد
واکنش‌های کاربران به شینا انصاری، معاون رییس‌جمهوری پس از آن که در توییت خود تاکید کرد برای فیلم‌برداری مجوزی توسط سازمان حفاظت محیط زیست صادر نشده است، بر این موضوع بودند که چرا نظارت کافی بر فعالیت‌های تخریبی نداشته و مانع از آن نشده‌اند.
اظهارنظر مدیرکل محیط زیست استان مازندران نشان می‌دهد آن‌ها از فعالیت در محدوده پارک جنگلی رویان خبر داشته‌اند ولی حتی یک ناظر یا کارشناس برای نظارت بر فعالیت این گروه به محل اعزام نکرده‌اند.
عطاءالله کاویان، مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در گفت‌وگو با «ایرنا» گفته است: «گروه تصویربرداری برای حضور در جنگل و اجرای پروژه هماهنگی و مکاتبه‌ای با حفاظت محیط زیست نداشتند.»
اما او بر این نکته تاکید کرده که از استقرار این گروه فیلم‌برداری در حاشیه پارک جنگلی شهرداری رویان خبر داشته است.
محل فیلم‌برداری جنگل‌های رویان در استان مازندران و جنوب شهرستان رویان واقع شده است. مدیریت این محدوده از جنگل‌های هیرکانی که به پارک جنگلی رویان معروف است، به شهرداری سپرده شده است.
کاویان در عین حال توضیح داده است: «این گروه فیلم‌برداری چندی پیش مکاتبه‌ای با اداره کل حفاظت محیط زیست داشت که مربوط به درخواست چند رأس گوزن و خوک برای تصویربرداری بود اما با توجه به حساسیت موضوع و شرایط حیوانات در این فصل، با نظر کارشناسان این درخواست رد شد. اما برای تصویربرداری و جزییات آن و انجام انفجار و تیراندازی در جنگل رایزنی و مکاتبه‌ای نشد.»
«جعفر حسین‌زاده»، شهردار رویان نیز به ایرنا گفته است: «هماهنگی‌های اولیه برای استقرار گروه فیلم‌سازی در پارک جنگلی شهرداری رویان انجام شده و اداره کل منابع طبیعی در جریان موضوع بود. طبق مجوزی که صادر شده بود، برای استقرار گروه همکاری کردیم اما اطلاعی از جزییات سناریو و این که قرار است چنین اقداماتی انجام شود، نداشتیم.»
شنیده‌های «ایران‌وایر» حاکی از آن هستند که اخیرا مجموعه سپاه کربلای استان مازندران به مناسبت «کنگره ۱۰هزار و ۴۰۰ شهید» با مجوز سازمان منابع طبیعی نوشهر و رویان مانوری نظامی در جنگل‌های هیرکانی انجام داده است.
مانورهای سپاه و سایر نیروهای نظامی در مناطق طبیعی حساس تازگی ندارند.
گزارش‌هایی از اجرای مانور در کویر «لوت» و شلیک به کلوت‌های «شهداد» نیز پیش‌تر منتشر شده بودند، در حالی که کلوت‌های شهداد از جمله عوارض چند میلیون‌ساله زمین‌شناسی به شمار می‌روند.
ایران وایر
سینا قنبرپور