بخش قابل توجهی از ساکنان شهر اصفهان معتقدند فساد در ایران «عادی شده و باید با آن کنار آمد» و «گزارش فساد» به نهاد‌های مسئول در جمهوری اسلامی «دردسرساز» است.
نتایج یک پژوهش میدانی سازمان بازرسی: فساد عادی شده، باید با آن کنار آمد
ایران‌وایر:
این‌ها، تازه‌ترین یافته‌های یک پژوهش میدانی صورت گرفته از سوی سازمان بازرسی کل کشور در شهر اصفهان است که به تازگی در نشریه «دانش ارزیابی» این سازمان با عنوان «بررسی دلایل عدم گزارش‌دهی فساد» منتشر شده است.
این پژوهش میدانی در میانه سال ۱۳۹۶ انجام شده و مشخص کرده که بیش از ۵۰ درصد مردم اصفهان بر این باورند که فساد در ایران «عادی شده و باید با آن کنار آمد.»
بیش از ۷۲ درصد شرکت کنندگان در این پژوهش هم گفته‌اند که گزارش فساد در جمهوری اسلامی «دردسرساز» است.
حدود ۶۸ درصد از کسانی که در این پژوهش میدانی مورد پرسش قرار گرفته‌اند هم گفته‌اند که اثبات فساد در جمهوری اسلامی دشوار است.
۵۹ درصد هم گفته‌اند که «به شکایت‌ها و گزارش‌های فساد» در جمهوری اسلامی اهمیتی داده نمی‌شود و ۶۰ درصد هم معتقدند «با افراد فاسد در عمل هیچ برخوردی نمی‌شود.»
بیش از ۶۱ درصد از این شرکت‌کنندگان هم گفته‌اند که «با شکایت کردن می‌ترسم که کارم متوقف شده و انجام نشود.»
این پژوهش میدانی همچنین مشخص کرده زنان بیشتر از مردان اظهار کرده‌اند که نمی‌دانند فساد را باید به کجا گزارش کرد و در مقابل نیز مردان بیشتر از زنان معتقدند که موارد فساد دیگر عادی شده و باید با آن کنار آمد.
این نتایج در شرایطی در دسترس عموم قرار گرفته که براساس گزارش سازمان شفافیت بین‌المللی در مورد شاخص ادراک فساد در سال ۲۰۱۷ ایران با نمره ۳۰ رتبه ۱۳۰ را در میان ۱۸۰ کشور مورد مطالعه کسب کرده است.
گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی همچنین نشان می‌دهد، اصلی‌ترین راهکار کشف فساد استفاده از ظرفیت نظارت مردمی در قالب تقویت مسیرهای گزارش فساد است.
این سازوکار علاوه بر کشف فساد، فضا را برای مفسدان ناامن کرده و موجب پیشگیری از مفاسد به‌ویژه مفاسد سازمان‌یا‌فته می‌شود، با این وجود نتایج تحقیق سازمان بازرسی نشان می‌دهد دست‌کم مردم اصفهان تمایلی به مشارکت در این زمینه ندارند.
نشریه «دانش ارزیابی» سازمان بازرسی کل کشور مهمترین علت‌های گریز مردم ایران از گزارش فساد نهاد‌ها و سازمان‌ها را بی‌توجهی قوانین به «حمایت و تشویق» از آنها اعلام کرده است.
این پژوهش چنین نتیجه گرفته اصلاح «قوانین کشور برای افزایش مشارکت مردم در کاهش فساد ضروری است.»
سازمان بازرسی کل کشور به عنوان یک سازمان نظارتی در ایران شناخته می‌شود که به اعتراف غیرمستقیم برخی مقامهای جمهوری اسلامی، خود به نسبتی مبتلا به فساد شده است.
احمد توکلی، نماینده سابق مجلس و احمد جنتی، رئیس مجلس خبرگان رهبری دو نفری هستند که در این سال‌ها به آلوده شدن نهاد‌های نظارتی به فساد در جمهوری اسلامی اشاراتی کرده‌اند.
علاوه بر نهاد‌های نظارت، بخشی از مردم ایران نیز به واسطه «فساد سیستماتیک» در کشور به اشکال مختلفی آلوده به فساد شده‌اند.
پرداخت رشوه به ماموران و سازمان‌ها و نهاد‌های دولتی برای انجام کار‌ها، شایع‌ترین فسادی است که بخش قابل توجهی از مردم ایران را آلوده کرده است.
نتایج یک پژوهش که سال ۱۳۹۶ از سوی شهرداری تهران انجام شده، گویای این واقعیت است که فساد در نهاد‌های رسمی و غیر رسمی ایران به خصوص در شهر تهران به یک «هنجار» تبدیل شده است.
برجسته‌ترین نتیجه این پژوهش حکایت از آن دارد که ۶۵ درصد مردم تهران به ۲۱ سازمان و نهاد رسمی و غیر رسمی در این شهر دست‌کم یک‌بار «رشوه» داده‌اند که به نوعی همکاری آنها در بسط و گسترش فساد در ایران به‌شمار می‌رود.
این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که «فساد از بدنە دولت به بخش عمومی نیز نفوذ کرده و بروز فساد در این حوزه مشکل فساد در ایران را بحرانی و همه‌جا‌نبه کرده است.»
پیش از این نیز سایت «ایران‌وایر» گزارشی با عنوان «ایرانیان به فساد عادت کرده‌اند» منتشر کرده بود که نتایج پژوهش جدید سازمان بازرسی کل کشور٬ موید بخش‌های زیادی از این گزارش است.
نتایج بررسی چهار پیمایش که «ایران‌وایر» نیز آن را منتشر کرده نشان می‌دهد ۸۹ درصد مردم ایران به این باور رسیده‌اند که فساد در جمهوری اسلامی افزایش یافته و شهرداری‌ها، گمرک، وزارت دارایی و بانک‌ها فاسد‌ترین نهاد‌ها در ایران هستند.
سال ۱۳۹۴ نیز مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرده بود اعضای ۲۷۱ تشکل اقتصادی در ایران معتقدند شاخص فساد اقتصادی در دستگاه‌های حکومتی در سال‌های ۹۲ و ۹۳ افزایش یافته است.
این سند رسمی در همان سال نتایج نظرسنجی موسسه «آی‌پز» مبنی بر اینکه از نظر مردم ایران «فساد» در کشور «گسترش» یافته و بانک‌ها «فاسد‌ترین» نهاد‌ها در جمهوری اسلامی هستند را تائید کرد.
نتایج این نظرسنجی دی ماه سال ۹۴ در سایت موسسه «آی‌پز» در دسترس قرار گرفت که نشان می‌داد ۷۷ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی گفته‌اند بانک‌ها را «به مقدار خیلی زیاد، زیاد یا تا حدی فاسد» می‌دانند.
نتایج کلی این نظرسنجی و مطالعه مرکز پژوهش‌های مجلس با سایر اظهار‌نظر‌ها، گزارش‌ها و اسناد رسمی و نیمه رسمی مقامهای حکومتی و دولتی درباره میزان فساد در ایران ارتباط نزدیکی دارد.