افزایش تولید نفت برخی از کشورهای عربی عضو اوپک در سایه تشدید تحریم‌های ایران از سوی آمریکا اعتراض وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران را در پی داشته است. زنگنه با ارسال نامه‌ای خواستار برگزاری اجلاس فوق‌العاده اوپک شده است.
دویچه وله:
نشست مشترک اوپک و روسیه در وین، ۲۳ ژوئن ۲۰۱۸
نشست بعدی وزیران نفت کشورهای صادر کننده نفت خام (اوپک) قرار است روز ۲۳ سپتامبر در الجزایر برگزار شود. بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت جمهوری اسلامی، با ارسال نامه‌ای به ریاست اوپک، خواستار برگزاری یک اجلاس فوق‌العاده شده است.
خبرگزاری رویترز روز ۸ اوت (۱۷ مرداد) از نامه‌ی زنگنه به سهیل المزروعی، وزیر نفت امارات متحده عربی خبر داده است. ریاست این دوره از اوپک برعهده مزروعی است.
زنگنه در این نامه از نحوه کار کمیته مشترک نظارتی وزارتی اوپک و غیراوپک JMMC انتقاد کرده است. این کمیته از جمله وظیفه دارد بر میزان تولید نفت کشورهای عضو اوپک و آن گروه از کشورهای غیر عضو که با اوپک مشترکا عمل می‌کنند، نظارت کند.
جمهوری اسلامی ایران عضو این کمیته نیست. کمیته مشترک نظارتی پنج عضو دارد. سه کشور الجزایر، کویت و ونزوئلا از بین اعضای اوپک و روسیه و عمان از کشورهای غیر عضو اوپک در این کمیته مشارکت دارند.
دلیل اعتراض ایران
کمیته نظارتی وزارتی یاد شده بر بستر توافق بین روسیه و عربستان تصمیم به افزایش تولید نفت گرفت. بر اساس تصمیم مشترک اوپک و روسیه، قرار بر آن شد که ظرفیت تولید نفت این کشورها بار دیگر به میزان سابق بازگردد و سیاست کاهش تولید نفت خاتمه یابد. سیاستی که پیش از آن برای مقابله با سقوط بهای نفت از سوی اوپک و روسیه تعیین شده بود.
بر اساس این تصمیم، میزان تولید روزانه نفت کشورهای عضو اوپک و روسیه مجموعا یک میلیون بشکه افزایش یافت. جمهوری اسلامی ایران نیز به‌رغم مخالفت‌های اولیه خود، با تصمیم اجلاس ماه ژوئن اوپک موافقت کرده بود.
اعتراض وزیر نفت جمهوری اسلامی به توزیع ناعادلانه مازاد تولید نفت بین گروه خاصی از کشورها است. به سخن دیگر، زنگنه در نامه‌ی خود به وزیر نفت امارات تصریح کرده که کشورها باید به سهمیه‌های تولید نفت خود پایبند باشند و قرار نیست که میزان کاهش تولید نفت یک یا چند کشور عضو با تصمیم کمیته نظارتی بین سایر اعضا و حتی کشورهای غیر عضو اوپک توزیع شود.
به سخن دیگر، مخالفت ایران با افزایش تولید نفت عربستان، عراق، امارات متحده عربی و کویت است. این در حالی است که عربستان معتقد است که هرگاه میزان تولید یک یا چند عضو اوپک کمتر از سهمیه تعیین شده باشد، کشورهای دیگر می‌توانند با تولید بیشتر، آن کمبود را جبران کنند.
ایران در آستانه اجرای تحریم نفتی این کشور از سوی آمریکا (۴ نوامبر، ۱۳ آبان) با افزایش میزان تولید نفت عربستان مخالفت کرده است. جمهوری اسلامی ایران از آن واهمه دارد که کشورهای عضو و از جمله عربستان و امارات متحده عربی با افزایش میزان تولید نفت خود، کاهش ناشی از تحریم نفتی ایران را تا حدودی جبران کنند.
زنگنه از رئیس سازمان اوپک خواسته است، نامه او را در اختیار کشورهای عضو این سازمان قرار دهد. در این نامه تصریح شده که هرگاه کمیته نظارتی کار خود را درست انجام ندهد، باید موضوع در یک نشست فوق‌العاده کشورهای عضو اوپک بررسی شود.
این در حالی است که رویترز به نقل از یکی از منابع آگاه در سازمان اوپک اعلام کرده است که زمینه برای برگزاری یک اجلاس فوق‌العاده فراهم نیست و در شرایط کنونی نیازی به انجام چنین اقدامی حس نمی‌شود.