تاجران فرش ایران در هامبورگ تنش میان آمریکا و ایران را به دقت دنبال میکنند و خود را برای تحریمهای جدید آماده کردهاند. آنها برای حفظ سهم خود در بازار آمریکا در ماههای اخیر صادرات فرش به این کشور را افزایش دادهاند.
شهر هامبورگ آلمان هنوز هم اقامتگاه شماری از تاجران فرش ایران است. آنها در شهرک انباری هامبورگ (Hamburger Speicherstadt) کار و فعالیت میکنند. در این منطقه هامبورگ، واقع در کرانه رودخانه “البه”، مجموعهای از انبارهای بههم پیوسته قرار دارد که در نوع خود بزرگترین شهرک انباری در سطح جهان است. منطقه انباری هامبورگ از سوی یونسکو میراث جهانی شناخته شده و از نمادهای شهر هامبورگ بهشمار میرود.
دویچه وله:
تاجران ایرانی فرش در این منطقه تحریمهای آمریکا علیه ایران را با نگرانی دنبال میکنند. محمدرضا نوبری یکی از آنها و عضو هیئت مدیره “اتحادیه واردکنندگان فرش ایران در اروپا” (AICE) به خبرگزاری آلمان گفته است: «ما سرخورده شدهایم، با اینحال خود را برای این وضعیت آماده کردهایم.»
در نخستین دور تحریمهای آمریکا علیه ایران که از روز سهشنبه ۷ اوت (۱۶ مرداد ۱۳۹۷) به اجرا درآمد، در کنار تحریمها و محدودیتهای زیاد، صدور مواد غذایی و فرش ایران به بازار ایالات متحده آمریکا نیز ممنوع شده است. این تحریمها اکنون گریبان تاجران فرش در هامبورگ را نیز گرفته است. با اینحال آقای نوبری میگوید، ابعاد تاثیر تحریمهای آمریکا بر صادرات ایران به آمریکا، بسیار فراتر از تاثیر آن بر فروشندگان فرش ایران در هامبورگ است.
به گفته این تاجر فرش، حدود ۳۰ درصد صادرات فرش ایران با تحریمهای آمریکا از دست میرود. از این ۳۰ درصد فرش، حدود ۶ تا ۷ درصد توسط تاجران فرش ایرانی ساکن هامبورگ به آمریکا صادر میشود. بیشترین صادرات تاجران فرش در هامبورگ به آمریکا جنوبی، کانادا، استرالیا و چین صورت میگیرد. تاجران هامبورگ علاوه بر فرش ایرانی، تولیدات فرش افغانستان، پاکستان، هند و مراکش را نیز صادر میکنند.
در سالهای شکوفان صنعت فرش در قرن گذشته، بیش از ۲۰۰ شرکت فرش در هامبورگ فعالیت میکردند. اکنون به گفته نوبری این تعداد به ۵۷ شرکت کاهش یافته است. در دوره رونق فرش، ایران سالانه ۶۰۰ میلیون دلار در صادرات فرش داشت. ۸۰ درصد این صادرات به اروپا سرازیر میشد و تقریبا نصف این مقدار در بازار آلمان به فروش میرسید. به گفته محمدرضا نوبری در حال حاضر میزان صادرات فرش ایران به اروپا در حدود ۱۳۰ میلیون یورو است و آلمان همانند سابق قویترین بازار فرش ایران بهشمار میرود.
افزایش سه برابری صادرات فرش به آمریکا از هامبورگ
نوبری به خبرگزاری آلمان گفته است، از هنگام به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا، تاجران فرش ایران در هامبورگ حدس میزدند که رئیس جمهور جدید آمریکا ممکن است بار دیگر سیاست سختگیرانهای در برابر ایران در پیش بگیرد. از این رو از سه ماه پیش صادرات خود به بازار آمریکا را تا سه برابر، افزایش دادند.
تاجران فرش ایران نمیخواهند مانند سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ زیر فشار رقیبان قرار گیرند و از میدان به در روند. نوبری میگوید، وقتی صدور محصولی برای یک بازار به مدت ده سال متوقف شود، رقیبان خواهند توانست این بازار را تصرف و از آن خود کنند. به عنوان مثال هندیها با تقلید فرش ایرانی و تولید صدور به سراسر جهان همین کار را کردند. محمدرضا نوبری تاکید میکند: «ما باید از این کار جلوگیری کنیم.»
بهرام طاهباز، رئیس سابق “اتحادیه واردکنندگان فرش ایران در اروپا” نیز به خبرگزاری آلمان گفته است، تحریمهای ورود فرش ایران به بازار آمریکا در سالهای دهه ۹۰ یک شوک بود. اما این ضرر و زیان به سرعت جبران شد؛ به این دلیل که سهم فرش ایران در بازار آمریکا در آن زمان چندان زیاد نبود.
این بار نمایندگان اتحادیه به کمک اروپا چشم دوختهاند. او میگوید: «فرش ایران شهرت خود را بازیافته است. اگر اروپا از مردم ایران حمایت کند و فرشهای تولید شده در ایران را خریداری کند، ما خواهیم توانست ضرر ناشی از تحریمهای آمریکا را جبران کنیم.»
دونالد ترامپ، جمهور آمریکا در فرمان اجرایی خود درباره آغاز دور نخست تحریمها علیه ایران (۶ اوت ۲۰۱۸)، توافق با ایران را “وحشتناک” خواند و گفت، این توافقنامه نه تنها برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای مناسب نیست، بلکه در خدمت “دیکتاتوری مرگبار” در ایران و “گسترش خشونت و هرج و مرج” بوده است.
اتحادیه اروپا اما خواهان حفظ توافق هستهای و مخالف تحریم مجدد ایران است. بنا بر همین سیاست اتحادیه اروپا، “اتحادیه واردکنندگان فرش ایران در اروپا” (AICE) امیدوار است که فرش ایران بار دیگر مورد توجه شهروندان آلمان قرار گیرد. بهرام طاهباز که سومین نسل از تاجران فرش ایران در هامبورگ است میگوید: «دکوراسیونها رنگارنگ و چندوجهی شدهاند و فرش سنتی ایران پس از ۴۰ سال دوبار باز میگردد.»