مرکز پژوهش‌های مجلس ایران در گزارشی با ارائه نتایج بررسی آمار سه سال‌ونیم گذشته و همچنین یادآوری اعتراضات دی‌ماه ۹۶، آمار بیکاری را «نگران‌کننده و بحران‌زا» خواند.
در این گزارش با اشاره به اعتراضات دی‌ماه پارسال اعلام شده که نرخ بیکاری جوانان، زنان و افراد تحصیل‌کرده «هشداری است که لزوم تغییر مسیر اقتصاد ایران را بیش از پیش نمایان می‌کند».
این مرکز در گزارش خود اعلام کرد که از سال ۹۳ تا ۹۶ بیش از دو میلیون نفر به جمعیت حدوداً ۲۱ میلیون نفری شاغل کشور اضافه شده است که «رخداد بسیار مهمی است».
به گفته این مرکز، با این حال در این مدت بیش از سه میلیون نفر به جمعیت جویای کار اضافه شده که نسبت به دوره ۱۰ ساله قبل از آن رقم «قابل ملاحظه‌ای» است.
بر اساس این آمار، یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از بیکاران متولدان دهه ۶۰ هستند که بین ۲۷ تا ۳۶ سال سن دارند و «ممکن است بخشی از آنان موفق به یافتن شغلی نشوند».
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری بهار امسال را ١٢ و یک دهم درصد دانسته و اعلام کرده این شاخص نسبت به بهار سال گذشته نیم درصد کاهش یافته است. به گفته این مرکز دولتی، جمعیت بیکار کشور با ۴۴ هزار و ٩۵٨ نفر کاهش به سه میلیون و ٣٢٢ هزار نفر رسیده است.
تحریم‌های جدید آمریکا و کابوس بیکاری در ایران
با این حال مرکز پژوهش‌های مجلس پیش از این تعداد افراد بیکار را بین پنج تا هفت میلیون نفر اعلام کرده و هشدار داده بود که که این رقم تا سال ۱۴۰۰ به ۱۱ میلیون نفر خواهد رسید.
بر اساس گزارش جدید این مرکز، متولدان دهه ۷۰ و زنان داری تحصیلات دانشگاهی «نقش پررنگی» در افزایش جمعیت جویای کار داشته‌اند.
به گفته این مرکز، نرخ بیکاری افراد تحصیل کرده نسبت به سال‌های گذشته «در وضعیت نامطلوبی» قرار گرفته که از جمله نرخ بیکاری زنان ۱۵ تا ۲۹ ساله تحصیل کرده در استان‌های کردستان، کرمان، اردبیل و کرمانشاه بیش از ۸۴، ۷۹، ۷۸ و ۷۶ درصد بوده است.
براساس این گزارش، در مدت سه سال و نیم منتهی به زمستان سال گذشته ۴۰ درصد از بیکاران اضافه شده به جمعیت بیکار زن بوده‌اند.
سعید نمکی، معاون توسعه اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ایران، خبر داد که ۴۲ درصد از بیکاران کشور فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها هستند.
هشدار مرکز پژوهش‌های مجلس درباره آمار بیکاری در حالی اعلام شده که برخی از مقامات جمهوری اسلامی درباره تاثیرات منفی تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت حسن روحانی، پیش از استیضاح و برکناری پیش‌بینی کرده بود که در اثر اعمال تحریم‌های تازه آمریکا یک میلیون شغل در ایران تعطیل می‌شود.
نحوه احتساب درصد بیکاران در ایران همیشه محل اختلاف و دستخوش تعریف‌های متعدد بوده است. در حالی که مقام‌های دولت‌های مختلف ایران همواره از کاهش نرخ بیکاری سخن گفته‌اند، شماری از اقتصاددانان بر این باور بوده‌اند که نرخ بیکاری بیشتر از نرخی است که از سوی مرکز آمار ایران اعلام می‌شود.
در این میان، نرخ بیکاری در ایران با استناد به استاندارد سازمان بین‌المللی کار اعلام می‌شود که بر اساس آن، تمام افراد ۱۰ ساله و بیشتر که حداقل یک ساعت کار کرده باشند، شاغل محسوب می‌شوند.