قاچاق یا صادرات خاک مدت هاست قانونی یا غیرقانونی انجام می‌شود، از بخت بد هم لایحه حفاظت از خاک که در آن به ممنوعیت قاچاق خاک اشاره شده اگرچه به تصویب مجلس رسیده، اما شورای نگهبان بر آن ایراد وارد کرده و آن را مجددا به مجلس ارسال کرده است. اما در این بین نقش وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست و گمرک برای کنترل قاچاق یا صادارت تا چه اندازه است و دست چه کسانی یا نهاد‌هایی پشت این ماجرا وجود دارد، این‌ها موضوعاتی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
متأسفانه ادامه قاچاق خاک ایران که از چند سال پیش شروع شده صحت دارد و طی آن یکسری افراد سودجو با بهانه‌های مختلف خاک حاصلخیز کشور را جمع آوری و به کشور‌های حوزه خلیج فارس صادر می‌کنند تا صرف ساخت جزایر مصنوعی شود، خاکی که برای تولید فقط یک سانتیمتر مکعب آن یک قرن زمان نیاز است.
اقتصاد ۲۴:
قاچاق خاک در قالب صادرات محصولات گلدانی یا در پوشش سیمان
پیشتر یک عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب گفته بود: برخی به بهانه صادرات محصولات گلدانی، خاک صادر می‌کنند. برخی هم در پوشش سیمان این کار را انجام می‌دهند و این برای کشور یک فاجعه است، شاید در کوتاه مدت اثرات این اتفاق خود را نشان ندهد، اما نسل آینده به راحتی از کنار این موضوع نخواهد گذشت و ما را نخواهد بخشید.
برخی به بهانه صادرات محصولات گلدانی، خاک صادر می‌کنند. برخی هم در پوشش سیمان این کار را انجام می‌دهند و این برای کشور یک فاجعه است
شروع اعتراض‌ها از جامعه هنری و فعالان محیط زیست بود و پس از آن دامنه‌اش به اعتراض مردم محلی هم رسید به طوری که آن‌ها در یکی از نامه‌های منسوب به جمعی از بومیان جزیره هرمز، با به نقد کشیدن حرکتی که هنری خوانده می‌شود، این سوال را مطرح کردند که «هرمز را چه اندیشه‌ای و چه تفکری با چه رویکردی دارد به فنا می‌دهند؟».
هر تن خاک ایران چند تومان قاچاق می‌شود؟
اسماعیل کهرم، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره نحوه قاچاق خاک گفت: جای تاسف دارد که قاچاق خاک مدت هاست انجام می‌گیرد و در مقابل یک تن خاک با ارزش تنها مبلغ هشت دلار (به دلار امروز حدود ۸۴ هزار تومان) به صادرکنندگان تعلق می‌گیرد و باید از کسانی که در این کار دست دارند پرسید که آیا هشت دلار ارزش این را دارد که خاک مملکت را از بین ببرید و به محیط زیست آسیب‌های جدی وارد کنید؟
این بوم‌شناس و فعال محیط زیست ادامه داد: اطلاع دارم که در منطقه‌ای بین نوبندیان و چابهار عده‌ای که معلوم نیست وابسته به کدام نهاد یا سازمان هستند با استقرار چندین ایستگاه و گذاشتن چندین بولدوزر کامیون مقادیر زیادی خاک را به بندر دریای مکران می‌رسانند و از آنجا سوار لنج می‌کنند و به کشور‌های حاشیه خلیج فارس می‌رسانند و در آنجا برای ساخت جزایر مصنوعی نخلیون در امارات استفاده می‌کنند به طوری که نزدیک به ۸۰ کیلومتر با استفاده از خاک ایران ساحل‌سازی کرده اند.
کهرم در مورد آسیب‌های زیست محیطی که قاچاق خاک به محیط زیست می‌زند گفت: عمق خاک کشاورزی نزدیک به ۳۰ سانتی متر است و درون خاک موجودات زنده‌ای هستند که با برداشتن سطحی خاک می‌میرند و این باعث می‌شود گیاهان رشد نکنند و باعث تبدیل زمین‌های دایر به بایر شود.
کهرم: اطلاع دارم در منطقه‌ای بین نوبندیان و چابهار چندین ایستگاه و چندین بولدوزر کامیون مستقر کرده و مقادیر زیادی خاک را به بندر دریای مکران می‌رسانند تا برای ساخت جزایر مصنوعی نخلیون در امارات استفاده شود
چه کسانی پشت ماجرای قاچاق خاک هستند؟
منوچهر گرجی، رئیس انجمن علوم خاک ایران نیز در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: قاچاق خاک حقیقت دارد، اما کسی نمی‌داند که چه کسانی پشت این ماجرا هستند و لازم است سازمان‌های مربوطه مقابل این مسئله بایستند. البته هنوز لایحه حفاظت از خاک به تصویب نهایی مجلس نرسیده است و فعلا در حال رفت‌وآمد به شورای نگهبان است، اما معاونت وزارت جهاد کشاورزی به عنوان نهاد متولی نامه‌هایی به گمرک منتشر کرده که جلوی صادرات گرفته شود، اما اینکه گمرک تا چه حد در این کار موفق بوده است را باید از خودشان پرسید.
گرجی ادامه داد: این روز‌ها شایعاتی هم که راجع به قاچاق خاک یا صادارت آن شنیده می‌شود که خاک کشور را به هلند و کشور‌های خلیج فارس می‌فرستند که درباره این مسئله مسئولان گمرک، نیروی انتظامی و قوه قضائیه باید پاسخ دهند که صحت دارد یا خیر.
گرجی: شایعاتی وجود دارد که خاک کشور را به هلند و کشور‌های خلیج فارس می‌فرستند که درباره این مسئله مسئولان گمرک، نیروی انتظامی و قوه قضائیه باید پاسخ دهند که صحت دارد یا خیر.