عضو انجمن روانپزشکان ایران میگوید ۲۰ درصد مردم اختلال روانی خفیف تا شدید دارند و از سلامت روانی و جسمی افراد غفلت میشود. او برداشتن هر گام برای کاهش بیکاری، فقر و اعتیاد را کمکی به کاهش اختلالات روانی میداند.
دکتر فرید فدایی، متخصص اعصاب و روان و عضو انجمن روانپزشکان ایران میگوید ۲۰ درصد افراد جامعه دچار یکی از انواع بیماری یا اختلالات روانی به درجات خفیف تا شدید هستند. او توضیح میدهد که این یک آمار متوسط جهانی است و تنها به ایران اختصاص ندارد.
او میگوید گرچه بسیاری از بیماریهای روانی منشاء ژنتیک دارد اما بعضی از آنها ناشی از عوامل محیطی است: «برای مثال فقر، بیکاری و مهاجرت اجباری بر اثر جنگ میزان بیماریهای روانی را بالا میبرد و آنها را تشدید میکند.»
این روانپزشک از غفلت سیاستگذاریهای کلان در زمینه سلامت روانی و جسمی افراد جامعه یاد کرده و به خبرگزاری ایرنا گفته است: «در زمانی که دولت به دنبال افزایش تولید سیگار و کسب سود بیشتر است، به همان اندازه آمار بیماریهای قلبی و عروقی ریوی و بالاخره سرطان هم بالا میرود و این تهدیدی برای سلامت جسمی و به دنبال آن سلامت روان جامعه خواهد بود.»
دویچه وله:
فرید فدایی عنوان میکند که از هر پنج عضو جامعه، یک نفر در سطح اضطراب، افسردگی خفیف یا ترسهای بیمارگونه دچار اختلال روانی است: «تعداد بیماریهای شدید روانی که به بستری شدن نیاز دارند در حدود دو درصد جامعه را در بر میگیرد؛ اما اگر این بیماریها درمان نشوند برای افراد و جامعه مخاطراتی به دنبال خواهد داشت و کیفیت و کمیت زندگی آنها نیز کاهش پیدا میکند.»
او از عوارض اقتصادی و اجتماعی ابتلا به بیماریهای روحی، از جمله کاهش راندمان در محیط کار یا تحصیل یاد میکند و میگوید: «پدر و مادری که دچار بیماریهای روانی باشند نمیتوانند برای فرزندان خود والد خوبی باشند. به همین دلیل توجه به بهداشت روان بسیار مهم است.»
دکتر فدایی توصیه کرده که افراد پیش از ازدواج نزد مشاور و روانپزشک بروند زیرا اختلالات روانی از نظر ژنتیک منتقل میشوند: «پدر و مادری که هر دو به بیماری دو قطبی مبتلا هستند به احتمال ۷۵ درصد بچه آنها هم به بیماری دو قطبی مبتلا خواهد شد.»
او نقش پزشک یا وزارت بهداشت را در کاهش اختلالات روانی، از سازمانها و ارگانهای اجتماعی کمتر دانسته و به لزوم گسترش خدمات مددکاری اجتماعی برای پیشگیری از خودکشی و افسردگی اشاره کرده است.
این روانپزشک، بیسوادی و سوء تغذیه را از عوامل مهم رشد اختلالهای روانی میداند و یادآوری میکند که بالا بردن سطح سواد و درآمد، کمکی به بهداشت اعصاب و روان در جامعه خواهد بود.
“اختلال روانی، تابوی فرهنگی”
نتیجه تحقیقی که کنگره سالانه انجمن علمی روانپزشکان ایران در مهر ۱۳۹۶ ارائه کرد، نشان میداد که ۲۳،۴۴درصد افراد مورد مطالعه اختلالات روانی دارند. این مطالعه روی ۳۶ هزار نفر در شش گروه سنی بالای ۱۵ سال انجام شده بود. این مطالعه تایید میکرد که اختلالهای روانی در شهرها بیشتر از روستاها و شهرستانهاست و با سواد و فقر نسبت مستقیم دارد.
دکتر احمد نوربالا، مشاور وزیر بهداشت در آن کنگره گفته بود: «بیکاران، خانهدارها و افراد از کار افتاده بیشترین میزان اختلال روانی را دارند و شیوع اختلال نزد افراد طلاق گرفته یا مردانی که همسرشان در گذشته، بیشتر است.»
رئیس انجمن روانپزشکان ایران پیشتر گفته بود که افسردگی، اضطراب و پرخاشگری در ردههای نخست شایعترین اختلالهای روانی کشور قرار دارند. او وسواس، اختلالات خواب و اختلالات رفتاری را نیز به این سیاهه افزوده و گفته بود که شمار زنان مبتلا به افسردگی، دو برابر مردان است.
دو سال قبل، حسن قاضیزاده هاشمی، وزیر بهداشت وقت گفته بود که جامعه ایران از نظر فرهنگی، اختلالات روانی را انکار میکند و برداشت عمومی این است که اختلال روانی به معنای دیوانگی است.