رسانه‌های ایران امروز پنجشنبه دوم بهمن از افزایش دوباره قیمت ارزهای خارجی و سکه در بازارها خبر داده‌اند.
به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، بازار ارز و طلا هفته پرتلاطمی را پشت سر گذاشته است تا جایی که تلاطم موجود در پایان هفته رکود را به همراه داشته است.
ایران اینترنشنال:
قیمت دلار در بازار ارز پس از چهار ماه از مرز ۱۳ هزار تومان گذشت و امروز به حدود ۱۴ هزار تومان رسید. در همین حال، سامانه رسمی سنا هم قیمت دلار را در پایان این هفته حدود ۱۳ هزار تومان اعلام کرده است.
مشخص نیست این نوسان و تلاطم ادامه خواهد داشت یا فروکش خواهد کرد.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران در واکنش به افزایش قیمت دلار، «مصوبه دولت در آزادی ورود کالا از مرزها» را یکی از دلایل آن دانسته است.
همتی در صفحه اینستاگرام خود نوشته: «یک دلیل [افزایش قیمت دلار] برمی‌گردد به مصوبه آزادی ورود ده‌ها قلم کالا از طریق مرزنشینان و ملوانان. در شرایط تحریم و محدودیت های ارزی، این دسته از تصمیمات، واردات اجناس غیر ضرور در موقعیت زمانی تحریم را افزایش داده و قطعا موجب افزایش تقاضای ارز در سلیمانیه، دبی و هرات…. و متعاقب آن در بازار ایران شده است.»
اشاره رئیس بانک مرکزی به تصمیم مصوبه ۱۷ بهمن هیات وزیران است. دولت «آزادی ورود کالا از طریق مرزنشینان و ملوانان» را تصویب کرد. این طرح پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، کشور و امور اقتصاد و دارایی و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز بود.
بی‌تردید این عامل نقش چندانی در افزایش قیمت ارز طی هفته گذشته نداشته است. با این حال رئیس کل بانک مرکزی از هیات دولت می‌خواهد تا فورا در این مصوبه تجدیدنظر صورت گیرد.
عبدالناصر همتی در بخش دیگری از پیام خود نگرانی‌ها و ابهامات مرتبط با سرنوشت الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی،پالرمو را هم از دیگر دلایل بی‌ثباتی بازار ارز ایران خوانده است.
رئیس کل بانک مرکزی «اظهارات و انذار» برخی از مسئولان درباره «احتمال رد لایحه پالرمو، یا سررسید شدن سپرده‌های ۲۰ درصدی و یا وضعیت بودجه ۹۸» و «جو منفی ناشی از تلاش برای ارائه برخی طرح‌ها و اقدامات غیرمتعارف» را از دیگر عوام برهم زدن بازار ارز شمرده است.
اشاره رئیس بانک مرکزی به اختلاف نظر اعضای مجمع تشخیص مصلحت است که هنوز بر سر لایحه پالرمو به توافق نرسیده‌اند. این مجمع آخرین بار شنبه گذشته بود که در تصمیم‌گیری درباره لایحه پالرمو به نتیجه نرسید و ادامه بحث درباره آن به جلسه دیگری در ۱۱ اسفند موکول شد.
تاخیر در برگزاری جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام مشخص نیست چه تبعاتی به دنبال دارد. نشست پنج روزه گروه ویژه اقدام مالی در پاریس که ۲۸ بهمن آغاز شده و فردا جمعه، سوم اسفند پایان می‌گیرد بی تردید روند و پیشرفت ایران در اجرای ضوابط مبارزه با پولشویی را مورد توجه دارد. گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است این گروه در بیانیه خود ضمن هشدار به ایران احتمالا مهلت دیگری بدهد.
از سوی دیگر ایران با جدیت پیگیر اجرایی شدن سازوکار مالی اروپا برای تسهیل معاملات تجاری با شرکای اروپایی است باید تکلیف لایحه پالرمو را روشن کند. چرا که میشائیل کلور برشتولد، سفیر آلمان در تهران اخیرا گفته بود «اجرایی شدن سازوکار مالی ویژه اروپا بدون تایید نهایی اف‌ای‌تی‌اف در ایران ممکن نیست.»
یک ماه پیش حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران تاکید کرده بود که با تصویب نهایی لوایح چهارگانه، توطئه آمریکایی‌ها در خصوص تحریم‌های مالی و بانکی خنثی خواهد شد.
لوایح چهارگانه مورد نظر روحانی شامل پیوستن ایران به کنوانسیون سازمان ملل برای مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو)، اصلاح قانون مبارزه با پولشویی، اصلاح قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم و الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) است.
این لوایح که راه درازی طی کرده و با بحث و انتقادهای زیادی از سوی جناح‌های مختلف در ایران روبرو است. مخالفان این لوایح که عمدتا از نزدیکان رهبری ایران به شمار می‌روند نگران هستند از اینکه در صورت تصویب این لوایح راه برای کمک مالی به سازمان‌هایی نظیر حماس و حزب‌الله بسته شود.
از سوی دیگر موافقان آن را به عنوان راهی برای جلوگیری از پولشویی و فساد بانکی و همینطور هموار شدن تعامل و همکاری با شرکای بین المللی و در نتیجه بهبود شرایط اقتصادی کشور می‌دانند.
عبدالناصر همتی در همین حال اطمینان داده که «بانک مرکزی برای جلوگیری از بی‌ثباتی در بازار حضور دارد و در صورت ضرورت اقدامات لازم را انجام خواهد داد.»
مشخص نیست منظور او از این اقدامات چیست و ضرورت آن کی فرا خواهد رسید.
سوال مهم این است که آیا سه برابر شدن قیمت ارز از یکسال گذشته تاکنون ضرورت اقدام مورد نظر را پیش نیاورده است؟
قیمت دلار که ابتدای سال گذشته (۱۳۹۶) حدود ۳۷۰۰ تومان بود، در حال حاضر به بیش از سه برابر رسیده است. این قیمت در مهر امسال در جهشی بی‌سابقه به حدود۲۰ هزار تومان نزدیک شد و به دنبال آن قیمت بسیاری از کالاها هم افزایش یافت. روند صعودی قیمت کالاها همچنان ادامه دارد.