در تازهترین رتبهبندی آزادی رسانهها در ۱۸۰ کشور جهان، نروژ به عنوان آزاد و امنترین کشور برای رسانهها در رده نخست قرار گرفت و ایران نیز با شش رده تنزل نسبت به سال قبل، به جایگاه ۱۷۰ سقوط کرد.
«شاخص آزادی رسانهها در جهان» عنوان گزارشی است که سالانه توسط سازمان گزارشگران بدون مرز تهیه میشود. تازهترین جدول روز پنجشنبه ۲۹ فروردین منتشر شد.
رده نخست این جدول، برای سومین سال پیاپی، به نروژ اختصاص یافته، در رده دوم فنلاند قرار دارد و سوئد نیز مقام سوم را از آن خود کرده است.
در شاخص آزادی رسانهها در جهان، کشورها در پنج وضعیت خوب (سفید)، رضایتبخش (زرد)، نیمهدشوار (نارنجی)، دشوار (قرمز) و بسیار وخیم (سیاه) ردهبندی شدهاند
ایران در ردههای انتهایی این جدول قرار دارد و در بین ۱۱ کشوریست که آزادی رسانهها را سرکوب میکنند و کار برای خبرنگاران در آنها ناامن است.
ایران: ادامه «۴۰ سال دروغ»
گزارشگران بدون مرز در تازهترین شاخص آزادی رسانهها در جهان درباره وضعیت رسانهها در ایران گفت: «رژیم اسلامی با کنترل دامنهدار و گسترده رسانهها دست از آزار خبرنگاران، شهروند-روزنامهنگاران و رسانههای مستقل برنداشته است.»
در این گزارش با تأکید بر این که «ایران در ۴۰ سال گذشته یکی از سرکوبگرترین حکومتها را برای خبرنگاران داشته» به گزارش قبلی این سازمان اشاره کرده که بهمنماه گذشته زیر عنوان «۴۰ سال دروغ» منتشر شد.
در آن گزارش، سازمان گزارشگران بدون مرز اعلام کرده بود به سندی رسمی از دستگاه قضایی جمهوری اسلامی دست یافته که نشان میدهد دستکم ۸۶۰ خبرنگار و شهروند-خبرنگار در فاصله سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۸ در کشور بازداشت، زندانی و حتی اعدام شدهاند.
در جدول تازه انتشاریافته نیز با اشاره به این که «سرکوب نظاممند رسانهها و روزنامهنگاران» در ایران ادامه دارد آمده است: سپاه پاسداران و سازمان اطلاعات سپاه سرکوبهای خود را بیشتر بر شهروند-روزنامهنگاران متمرکز کردهاند که تلاش میکنند در شبکههای احتماعی برای اطلاعرسانی آزاد و تغییرات دموکراتیک مبارزه کنند.
بنا بر همین گزارش، از بین زندانیان اهل رسانه در حال حاضر دوسوم آنها را شهروند-روزنامهنگاران تشکیل میدهند که «بهای سختگیریهای رژیم تهران برای اطلاعرسانی مستقل را پرداخت میکنند».
هشدار نسبت به «نفرتپراکنی علیه روزنامهنگاران»
سازمان گزارشگران بدون مرز در مقدمه گزارش سالانه خود گفته است که جدول امسال «نشان میدهد نفرتپراکنی علیه روزنامهنگاران به خشونت بیشتر علیه آنها دامن میزند».
به نوشته این گزارش، در حالی که «حکومتهای اقتدارگرا فشارهایشان بر رسانهها را ادامه میدهند، شمار کشورهای امن که روزنامهنگاران بتوانند در آنها وظایفشان را با امنیت و آزادانه انجام دهند نیز کاهش یافته است».
در شاخص آزادی رسانهها در جهان، کشورها در پنج وضعیت ردهبندی شدهاند: وضعیت خوب (سفید)، وضعیت رضایتبخش (زرد)، وضعیت نیمهدشوار (نارنجی)، وضعیت دشوار (قرمز) و وضعیت بسیار وخیم (سیاه).
آمریکا در تازهترین شاخص آزادی رسانهها در جهان در رده ۴۸ قرار گرفته است که ۳ رتبه تنزل را نسبت به سال قبل نشان میدهد. گزارشگران بدون مرز علت این تنزل را «مواضع دونالد ترامپ» و «به راه افتادن فضای خصمانه علیه روزنامهنگاران» ذکر کرده است.
گزارشگران بدون مرز همچنین به تیراندازی تیرماه پارسال در دفتر یک روزنامه در شهر آناپولیس، در ایالت مریلند اشاره کرده که ۵ کشته و شماری مجروح برجای گذاشت.
وضعیت آزادی رسانهها در ۱۹ کشور به رنگ سیاه است و پس از ایران نیز نام ۱۰ کشور لائوس، عربستان سعودی، جیبوتی، سوریه، سودان، ویتنام، چین، ارتیره، کره شمالی و ترکمنستان، ذکر شده است.
عربستان، با سه رتبه تنزل نسبت به سال قبل، در جدول امسال در رده ۱۷۲ قرار گرفته است.
وضعیت آزادی رسانهها در عربستان سعودی نیز، همچون ایران، سیاه (بسیار وخیم) گزارش شده و سازمان گزارشگران بدون مرز به ویژه به قتل جمال خاشقچی اشاره کرده است.
منابع: وبسایت گزارشگران بدون مرز، توئیتر و رادیوفردا/ ج/ ف. دو.