تاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با انتشار گزارشی از سقوط چشمگیر امیدواری فعالان اقتصادی ایران خبر داده‌است.
این نهاد بازرگانی، ماهانه پرسش‌های مشخصی را از فعالان اقتصادی کشور می‌پرسد و بر پایه آن، گزارشی از میزان امیدواری آنها نسبت به فضای کسب‌وکار با عنوان «شاخص مدیران خرید» منتشر می‌کند.
این پرسش‌ها شامل میزان تولید، فروش و صادرات، سفارشات جدید، سرعت تحویل سفارش، موجودی اولیه و انبار، میزان استخدام جدید، قیمت خرید مواد اولیه، قیمت تولیدات و انتظارات تولید است.
گزارشی که در سایت این نهاد بازرگانی منتشر شده، شاخص مدیران خرید موسوم به «شامخ» را برای فروردین ۱۳۹۸ حدود ۳۶٫۳۸ واحد برآورد کرده که نسبت به ماه پیش از آن نزدیک ۱۹ واحد سقوط کرده‌است.
در جریان استخراج این شاخص، اگر عدد شاخص بیش از ۵۰ واحد باشد نشان می‌دهد که اقتصاد در حال توسعه است در حالی که هر رقمی زیر ۵۰ واحد، از قرار داشتن اقتصاد در شرف انقباض و رکود حکایت دارد.
به تازگی صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرد که حتی با وجود صادرات روزانه ۹۰۰ هزار بشکه نفت و گاز کشور، تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۹، حدود ۶ درصد کاهش یابد.
این گزارش می‌گوید تعطیلات نوروزی نیز در این افت بی‌تأثیر نبوده‌است، اما جزئیات آمارها نشان می‌دهد که مواردی مانند قیمت خرید مواد اولیه، قیمت تولیدات و انتظارات تولید بیشترین سهم را در افت شاخص داشته‌است.
همان‌طور که در نمودار بالا دیده می‌شود، شاخص «قیمت مواد اولیه» بسیار بالا و حدود ۹۰ درصد است.
نرخ تورم در ایران از اوایل سال گذشته به شدت اوج گرفت و بنابر ارزیابی صندوق بین‌المللی پول، با قطع صادرات نفت ایران به‌خاطر تحریم‌های آمریکا می‌تواند به ۵۰ درصد نیز برسد و بعد از ونزوئلا و زیمبابوه بالاترین رقم در جهان باشد. علت عمده افزایش نرخ تورم بنا بر گزارش‌ها، رشد هزینه‌های تولید در کشور، به‌ویژه به‌خاطر افت ارزش ریال بوده‌است.
اتاق بازرگانی نیز در گزارش خود به این نکته اشاره کرده و می‌نویسد روند صعودی شاخص قیمت خرید مواد اولیه که از آذرماه شروع شده بود، در فروردین نیز همچنان این روند را حفظ کرد و به «رقم بی‌سابقه» ۸۹٫۴۷ واحد رسیده‌است.
این گزارش می‌افزاید «تمامی صنایع منتخب مانند ماه گذشته، عدد شامخ قیمت خرید مواد اولیه را بالاتر از ۵۰ ثبت کرده‌اند که به معنی افزایش قیمت مواد اولیه در تمامی گروه‌های صنعتی نسبت به اسفندماه است. صنایع تولید کانی غیرفلزی با ثبت رکورد ۱۰۰، بیشترین افزایش قیمت مواد اولیه را در این ماه تجربه کرده‌اند».
این گزارش همچنین می‌افزاید با کاهش میزان تولید در فروردین‌ماه، تمامی گروه‌های صنعتی در این ماه با کاهش شاخص میزان فروش مواجه بوده‌اند.
«با نگاهی به رقم شاخص موجودی انبار در این ماه درمی‌یابیم که بیشتر تولیدات بنگاه‌های صنعتی به‌جای فروش در بازارهای مصرف، از انبارها سر درآورده است».