-برخی کارشناسان و سیاستمداران براساس نشانهها و پارهای منافع نسبت به وقوع درگیری نظامی در منطقه هشدار میدهند و برخی دیگر احتمال وقوع آن را کم میدانند.
-جنگ‌های هیبریدی و ترکیبی نه تنها اکنون بلکه سالهاست در نبرد میان رژیم ایران و رقبا و دشمنان منطقهای و بینالمللی آن بالا گرفته است.
– مقامهای سیاسی و امنیتی نظام خود را برای حملات سایبری آماده می‌کنند و می‌گویند هدف از تهدیدات غیرنظامی دشمن، ایجاد فشار علیه حکومت از طریق در تنگنا قرار دادن آن و گسترش اعتراضات اجتماعی است.
بحث احتمال درگرفتن یک جنگ در شرایطی داغ شده که به نظر می‌رسد مدت‌هاست شروع شده…
بحران در خاورمیانه حول رژیم ایران و گروههای شبه‌نظامی مورد حمایت تهران اوضاع منطقه را پیچیده‌تر کرده است. بخشی از مردم، گروهی کارشناسان و حتی عدهای از دولتمردان نگران وقوع یک درگیری نظامی هستند.
یک هفته پس از حمله راکتی از غزه به سوی اسرائیل توسط گروههای فلسطینی، تعدادی از نفتکشها و کشتیهای تجاری نزدیک بندر الفجیره امارات هدف حملات خمپارهای قرار گرفتند و پس از آن نیز تعدادی پهپاد به تاسیسات نفتی شرکت آرامکو عربستان و چند مقرّ نظامی عربستان سعودی حمله کردند. حوثی‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی مسئولیت این حملات را به عهده گرفتند.
وضعیت عراق نیز اضطراری شده و وزارت خارجه ایالات متحده ضمن هشدار به شهروندان خود در مورد سفر به این کشور، کارمندان غیرضروری سفارت و کنسولگری آمریکا در بغداد و اربیل را خارج و به نقاط امن منتقل کرده است. همچنین با افزایش احتمال درگیری، سفارتخانه‌های آمریکا در لبنان، امارات و ترکمنستان نیز «هشدار امنیتی» صادر کردند.
گزارش نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا از یکسو و مشاهدات عشایر عرب در عراق از سوی دیگر حاکیست رژیم ایران در مناطق تحت سلطه‌ی حشدالشعبی آرایش موشکی گرفته و این احتمال هست که رژیم ایران علیه منافع آمریکا دست به اقدامات «اتفاقی» بزند.
اینهمه ابعاد آشکار وضعیت بغرنج خاورمیانه است که بار دیگر بیش از پیش به انبار باروت تبدیل شده است. اما روی دیگر این شرایط، آثار و پیامدهای آن بر وضعیت شهروندان و اقتصاد کشور و منطقه است.
رژیم ایران نه تنها همسایگان بلکه دیگر کشورهای دنیا را با رفتار ویرانگر و خرابکارانه‌ی خود کلافه کرده است.
خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان اصلیترین شاهرگ انرژی دنیاست و کشتیهای دولتی و خصوصی متعلق به دهها کشور و شرکت از آن تردد می‌کنند. در شرایط کنونی نه تنها دشمنان و رقبای منطقهای جمهوری اسلامی بلکه منافع کشورهایی که با جمهوری اسلامی دشمنی ندارند نیز تحت تاثیر خصومتهایی قرار گرفته که محور آن سیاست‌های رژیم ایران است. چنانکه در جریان عملیات خرابکارانه حوالی بندر الفجیره، کشتی تجاری نروژی هم آسیب دید و یا کویت که دولت آن تلاش می‌کند در جدالهای منطقه بیطرف بماند مجبور به استقرار نیروهای گارد اطراف سکوهای نفتی خود شده و تانکرهای خود را در بخشی از مسیر اسکورت نظامی می‌کند.
ریزش شدید شاخص بورس، تورم و افزایش نرخ ارز، واکنش اقتصاد مفلوک و ورشکسته‌ی ایران به تنشهای اخیر است. در چنین شرایطی رهبر جمهوری اسلامی و در پیروی از او، دیگر سیاسیون تهران مدام تاکید می‌کنند که مذاکره با آمریکا منتفی است. در عمل نیز از شانس حل و فصل این تنشها از طریق دیپلماتیک روز به روز کاسته می‌شود. در مقابل نگرانی مردم از احتمال وقوع یک درگیری نظامی بیشتر می‌شود. از ایران خبر می‌رسد این روزها در کوچه و بازار و جمعهای خانوادگی همه از هم میپرسند «جنگ می‌شود؟»
احتمال درگیری نظامی
به باور گروهی از تحلیلگران، خاورمیانه در آستانهی یک جنگ دیگر قرار دارد. آنها وقوع درگیری میان رژیم ایران و آمریکا و یا با یکی از کشورهای منطقه از جمله اسرائیل یا عربستان را محتمل میدانند و حتی برخی از آنها بر اساس تحولات معتقدند که آمریکا و هم‌پیمانان منطقهای واشنگتن به دنبال تشکیل یک ائتلاف نظامی علیه رژیم ایران هستند.
بخشی دیگر از ناظران که خوشبینتر به قضایا نگاه می‌کنند می‌گویند نه آمریکا و نه جمهوری اسلامی به دنبال درگیری نظامی نیستند. به نظر اینان، تحریم‌های آمریکا آنقدر کارساز هست که واشنگتن برای به کرسی نشاندن خواستههای خود بینیاز از به کار گرفتن ابزار نظامی علیه رژیم ایران است. آنها می‌گویند ترامپ میداند درگیری نظامی برای او و دولتش که انتخابات ریاست جمهوری را در سال ۲۰۲۰ پیش رو دارد لازم نیست. از نظر شخصیتی هم ترامپ گرچه با لحن صریح و تند در شمار سیاستمداران نامتعارف و ناسازگار قرار دارد اما در عمل از جنگ پرهیز می‌کند چنانکه در مورد کرهشمالی نیز وارد درگیری نظامی نشد. حتی برخی کارشناسان با مقایسه ادوات نظامی و تهاجمی محدودی که آمریکا این روزها به خاورمیانه گسیل داشته با حجم نیروهای نظامی که پیش از آغاز دو جنگ خلیج فارس به منطقه اعزام کرده بود وقوع جنگ را رد می‌کنند.
از طرفی منهای رجزخوانیها و خیالبافیهای سیاسیون و نظامیها در ایران، شرایط اقتصادی و اجتماعی که جمهوری اسلامی با آن دست و پنجه نرم می‌کند برای یک رویارویی نظامی مستقیم کافی نیست. رژیم ایران نه توان فراهم کردن هزینههای یک جنگ را دارد، نه ساز و برگ نظامی‌اش در حد و اندازهی این هارت و پورت‌هاست؛ مهمتر از همه اینکه مشروعیت کافی برای بسیج عمومی مردم را ندارد.
در این میان برخی دیگر از تحلیلگران احتمال وقوع درگیریهای نقطهای که اهداف استراتژیک خاص و حساس هدف آن باشد را محتمل میدانند. این گروه معتقدند شکل و شیوهی جنگها تغییر کرده و دوران لشکرکشیها و صفکشیدنها و سنگربندی‌های کلاسیک تمام شده و جنگها شکل هیبریدی به خود گرفته است. از این جنگ تعاریف متفاوتی ارائه می‌شود که اساس آنها به کار گرفتن تکنولوژی‌های مدرن و ابزار هوشمند است. در این جنگ، بجای تانک و زرهپوش و پیاده نظام، فناوریهای سایبری و الکترونیک مکمل ابزارهای سیاسی و اقتصادی و تبلیغاتی هستند.
جنگی متفاوت با جنگ‌های کلاسیک
به نظر می‌رسد سران جمهوری اسلامی نیز تا اندازه‌ای این مسئله را درک کرده‌اند چنانکه برای سال ۹۸ از بودجه وزارت دفاع کاسته شده و بودجه وزارت اطلاعات افزایش بیسابقهای داشته است.
۲۶ اردیبهشت، محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «از حمله استاکس‌نت حتما شنیدین! خبر خوب اینکه، امروز یک گزارش دریافت کردم. از مدتی قبل با سفارش سازمان فناوری اطلاعات، دانشمندان جوان دانشگاه‌های ایران، یک سپر دفاعی (فایروال) برای سیستم‌های اتوماسیون صنعتی ساخته بودند که عملاً خرابکاری صنعتی مثل استاکس‌نت را در شبکه‌های برق و امثال آن خنثی میکنه. این سپر، موفقیت‌آمیز آزمایش شد. در روز جهانی ارتباطات، از این دستاورد بیشتر خواهیم گفت.»
او در ادامه مینویسد، «برای افزایش تاب‌آوری زیرساخت‌های حیاتی، لازم است که این تجهیزات در شبکه‌های مورد نظر نصب شود که طبیعتاً این موضوع با هماهنگی مرکز ملی فضای مجازی، عملیاتی خواهد شد. با تکیه به جوانان، از تهدیدات فرصت می‌سازیم.»
آبان سال ۱۳۹۷، غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل نیز با بیان اینکه تهدید نظامی در انتهای لیست دشمن است مدعی شد، «نسل جدیدی از ویروس استاکس‌نت را کشف کردیم.» او در این سخنرانی از طراحی و تولید پنج دستگاه بومی برای حفاظت از مراکز هسته‌ای و پتروشیمی خبر داد و آنها را محصول استراتژیک پدافند سایبری ملی دانست. وی همچنین از برپایی رزمایش کنترل سیگنال‌رسانی «صدا و سیما» با فرض قطع سیگنال ماهواره‌ای در مواقع بحران خبر داد.
پیش از این هم مقامهای امنیتی از حمله ویروسی به نام «استارز» به سیستم‌های کامپیوتری مراکز حکومتی خبر داده بودند.
غلامرضا جلالی همچنین ۱۵ اردیبهشت امسال نیز در یک سخنرانی دیگر به انواع تهدیداتی که نظام جمهوری اسلامی در حوزه سایبری با آن طرف است از جمله نفوذ، دستکاری اطلاعات، دستکاری نرمافزاری و دسترسی به دادهها اشاره کرد و هشدار داد یک شهر هوشمند را می‌توان به وسیله ویروس سایبری بمباران کرد. وی تاکید کرد، «هدف از تهدیدات غیرنظامی دشمن، ناتوان‌سازی، ایجاد درگیری مردم با حکومت و ایجاد فشار بر حکومتهاست.»
با چنین شواهدی پیداست رژیم ایران سالهاست با دشمنان منطقهای و بینالمللی خود عملا در جنگ است. جنگی که تلفات آن نه «شهید» و «جانباز» بلکه صدها و هزاران شهروندی هستند که بیکار میشوند و یا کارخانههایی که نه توسط موشک بلکه با نداشتن مواد اولیه و ورشکستگی، خط تولید آنها متوقف می‌شود. در صدر همه اینها می‌باید سیاست‌ها و ناکارآمدی رژیمی را قرار داد که کشور را در چنین شرایطی گرفتار کرده است.