انتشار ویدیوی درگیری پلیس با دختری جوان در یکی از پارک‌های تهران واکنش‌های زیادی را به همراه داشت. کاربران هم از خشونت پلیس می‌نویسند هم از اقتداری که خدشه‌دار می‌شود.
مدت‌هاست که زنان و دختران، پای ثابت خبرهایی هستند که واکنش‌های زیادی را در شبکه‌های اجتماعی و در جامعه به همراه دارند؛ از ماجرای دختری که با راننده اسنپ دچار مشکل می‌شود و پایان ماجرا با “عذرخواهی” دختر و خانواده‌اش از راننده پایان می‌گیرد تا فیلم دختر جوانی که مأموران می‌خواهند به زور و با خشونت او را سوار خودروی نیروی انتظامی کنند. نقطه‌ی مشترک تمامی این رویدادها، نوع پوشش دختران، حجاب، “رفتار غیرمتعارف” و آن چیزی است که به آن “جریحه‌دار کردن عفت عمومی” می‌گویند.
دویچه وله:
در فیلم تازه‌ای که گفته می‌شود در یکی از پارک‌های تهران گرفته شده، مأموران نیروی انتظامی تلاش می‌کنند به زور دختری را سوار خودرو پلیس کند. صدای جیغ و فریادهای دخترک و صدای دوستان/ رهگذرانی که تنها راه کمکشان به دخترک فریاد زدن است و تکرار عبارت “ولش کن” و البته دشنام‌هایی به مأمورانی که به خشونت متوسل شده‌اند، موزیک متن این فیلم است.
در بسیاری از سایت‌های ایرانی به “آب‌بازی” به عنوان جرم این دختر جوان و همراهانش اشاره شده است.
“فاقد حرکات طبیعی و پوشش مناسب بودند”
مرکز اطلاع‌رسانی پلیس تهران بزرگ اما در توضیح رفتار مأموران پلیس نوشته است: «عصر شنبه یکم تیرماه در پی تماس تلفنی تعدادی از شهروندان مبنی بر حضور چند دختر و پسر در پارک منطقه تهرانپارس و انجام حرکات نامتعارف و به دور از شئون اخلاقی از سوی آنان، واحد گشت کلانتری برای بررسی موضوع به محل اعزام شد که در بررسی اولیه مشخص شد، پنج دختر و پسر که فاقد حرکات طبیعی و نرمال و همچنین پوشش مناسب بودند، با انجام شوخی‌های سخیف، نامتعارف و به دور از شئون اخلاقی و عرف جامعه با یکدیگر، موجبات جریحه‌دار شدن احساس شهروندان و به دنبال آن نارضایتی و اعتراض دیگر افراد حاضر در پارک را فراهم کرده‌اند.»
پلیس در ادامه توضیحات آورده است که «ابتدا مأموران آنها را امر به معروف و نهی از منکر کرده‌اند و چون یکی از افراد ضمن ایجاد جوسازی شروع به فحاشی به مأموران کرده سه پسر و دو دختر دستگیر و به کلانتری منتقل شده‌اند».
در گزارش پلیس در مورد فیلم منتشرشده دستگیری دختر جوان همچنین آمده است: «در بررسی‌های اولیه مشخص می‌شود این افراد به دلیل مصرف مواد مخدر توهم‌زا فاقد حالت طبیعی بوده‌اند؛ لذا در این خصوص اقدامات قانونی صورت گرفت.»
انتشار این فیلم و این توضیحات، واکنش‌های زیادی را به همراه داشته است. بسیاری از کاربران سرعت عمل پلیس در برخورد با کسانی که طبق گفته پلیس “عفت عمومی” را جریحه‌دار کرده‌اند را با برخورد نیروهای امنیتی انتظامی در واکنش به معضلات دیگر از جمله فروش موادمخدر، سوءاستفاده از کودکان کار، دزدی و جرائم دیگر که هر روزه در خیابان‌ها و پارک‌های تهران در جریان است، مقایسه کرده‌اند.
عفت عمومى را #آب_بازى پنج نفر دختر و پسر در گوشه‌ای از پارکى در #تهرانپارس جریحه دار نمیکند، #عفت_عمومی را ساقی مواد مخدر و کیف قاپ و کف زن و اوباشی که شیتیل‌شان را میرسانند و در پارکها جولان میدهند، لگدمال کرده‌اند.
*توضیحات تکرارى پلیس pic.twitter.com/iw0TF9fQR1
— حسین رزاق (@hoseinrazzagh) 24 juni 2019
“هتک حرمت موجب مجازات است”
اصل سی و دو قانون اساسی ایران می‌گوید، «هیچ کس را نمی‌توان دستگیر کرد مگر به حکم و ترتیبی که قانون معین می‌کند.» و طبق اصل ۳۹ همین قانون اساسی «هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت، زندانی یا تبعید شده، به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است.»
در فیلم‌های منتشر شده درباره درگیری مأموران پلیس با دختر جوان اما تنها چیزی که به چشم نمی‌آید توجه به این دو اصل است. از سوی دیگر دست کم در این فیلم‌ها نشانی از توجه به آنچه که پلیس در توضیحاتش “شئون اخلاقی” و “عرف جامعه” خوانده است، دیده نمی‌شود. کم نیستند کاربرانی که دست روی همین نکته گذاشته‌اند و نوع بغل کردن و “به زور کشان کشان بردن دختر” که هم موهایش و هم بدنش در فیلم دیده می‌شود را ارتکاب منکر برای نهی منکر خوانده‌اند.
نمایندگان مجلس چه می‌گویند؟
“خشونت پلیس” یکی از هشتگ‌هایی است که با آن می‌توان واکنش کاربران به انتشار فیلم درگیری پلیس با دختر پارک تهرانپارس را خواند. بازتاب پخش این فیلم در شبکه‌های مجازی به حدی بوده که نمایندگان مجلس را هم به واکنش واداشته است.
محمود صادقی، نماینده مجلس خواستار پاسخگویی نیروی انتظامی در این باره شده است.
پروانه سلحشوری نماینده دیگر مجلس هم در توییتر می‌نویسد که بالاترین مسئول مربوطه باید به مجلس پاسخگو باشد.
سلحشوری چندی پیش هم در اظهارنظر در مورد عملکرد گشت ارشاد و امر معروف و نهی از منکر، در مصاحبه با روزنامه شهروند، جامعه ایران را “جامعه‌ای ملتهب” نامیده بود و گفته بود “عده‌ای به عناوین مختلف کارهایی می‌کنند که این التهاب چند برابر شود.”
اشاره سلحشوری به صحبت‌های سرپرست دادسرای ارشاد تهران بود که از شهروندان خواسته بود به محض مشاهده از جمله هرگونه کشف حجاب در خودرو یا سرو مشروبات یا برگزاری مراسم مختلط در کافه و … موارد را به شماره تماس اعلامی دادسرا خبر دهند. این خبر انتقادات بسیاری را در پی داشت؛ انتقاداتی که شاید نقطه مشترک آنها امکان سوءاستفاده و آسانی انگ زدن به دیگران و در یک کلام مردم را به جان یکدیگر انداختن بود.
اما اکنون در ماجرای درگیری این دختر جوان با پلیس، برخی از کاربران خواستار مقابله با “خشونت نیروهای امنیتی – انتظامی” و گزارش مواردی از این دست شده‌اند.
سید علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری، در توییتر از “معاونت نظارت بر ضابطین” نوشته است و امکان “شکایت از نیروی انتظامی و ضابطین به دادستان” که “کمترین تأثیر آن را جمع شدن حواس آقایان” دانسته است.