بر اساس اصطلاح جالب بخت آزمایی تخمدانی، یا شانس با ما یار است و از والدینی موفق متولد می شویم یا خیر. مشخص است که چنین فرصتی در اختیار تمامی انسان های کره زمین قرار نمی گیرد و از این رو بحث “مهارت والدین در پرورش کودک” به میان خواهد آمد.
سواد زندگی؛ تربیت فرزندان – پس از جنگ جهانی دوم، دانشمندان در بریتانیا مسئولیت فعالیتی عظیم و مهم را بر عهده گرفتند ( مطالعه هم گروهی تولد بریتانیایی) و بدین ترتیب هر خانمی که در یک دوره زمانی 7روزه در سال 1946 فرزندی به دنیا آورده بود را بررسی کردند. نتیجه این پژوهش، حدود 14000 پرسشنامه دقیق همراه با جزئیات کامل از تمامی جنبه های تولد در دوره زمانی مذکور بود.
پس از یک نسل، آنها مجددا همین روند را ادامه دادند و نزدیک به 70000 کودک را در مدت زمان 70 سال از نظر وضعیت سلامتی، عملکرد تحصیلی و به طور کلی موفقیت زیر نظر گرفتند.
تنها یک لحظه تصور کنید که چه حجمی از اطلاعات ارزشمند به این روش تولید شد؟ حال به نظرتان ماحصل تلاش های فوق چه بوده است؟ هلن پیرسون نویسنده علمی، چندین نتیجه گیری مفید و کاربردی در این خصوص ارائه داده است. وی در یکی از مجموعه همایش های جهانی تد، آنچه را که به عنوان یک دانشمند و مادر از این مطالعه آموخته بود را به اشتراک گذاشت. همچنین یافته های او در کتاب “پروژه زندگی” چاپ شده است.
70 سال جمع آوری اطلاعات چه تعریفی از والدین “خوب” دارد؟
هلن پیرسون در بخشی از تجربیات خود به وارن بافت و “بخت آزمایی تخمدانی” – اصطلاحی که توسط بافت استفاده شده است – اشاره می کند. در واقع بر اساس اصطلاح جالب بخت آزمایی تخمدانی، یا شانس با ما یار است و از والدینی موفق متولد می شویم یا خیر. مشخص است که چنین فرصتی در اختیار تمامی انسان های کره زمین قرار نمی گیرد و از این رو بحث “مهارت والدین در پرورش کودک” به میان خواهد آمد. مطالعات هم گروهی حاکی از آن هستند که یک فاکتور بسیار مهم در تربیت مناسب فرزندان وجود دارد و این عامل چیزی نیست جز “والدین خوب”.
محققان سعی کردند با بررسی کودکان متولد شده تحت شرایط دشوار (چه از نظر حمایت روانی و چه اقتصادی) هم در بدو تولد و هم در سنین بالاتر، موثرترین رفتارهای تربیتی والدین بر موفقیت فرزندان را ردیابی کنند. خوشبختانه طی پژوهش های گسترده صورت گرفته، مشخص شد که این رفتارها برای هر خانواده ای به آسانی قابل اجرا هستند و هیچ نیازی به شرایط خاص وجود نخواهد داشت.
یک پدر و مادر خوب؛ بسیار راحت تر از آنچه تصور می کنید
پیرسون در ادامه مباحث خود، به یک فهرست از رفتارهای تربیتی والدین اشاره کرده است که طبق مطالعات انجام شده با بهبود وضعیت زندگی گروه کودکان پر ریسک همراه بوده اند.
البته دانشمندان نمی توانند با 100 درصد اطمینان، مداخلاتی که در ادامه اشاره می شوند را برای بروز نتایج بهتر تضمین کنند. با این حال راهکارهای بسیار ساده ای که ارائه خواهند شد، تا اندازه زیادی قادر به هدایت کودکان در مسیر موفقیت و سلامت روانی هستند (این موارد ساده را نادیده نگیرید، دهها سال تحقیق علمی دانشمندان پشت آنهاست).
پدر و مادر خوبی هستید اگر:
– به صحبت ها و نظرات فرزند خود گوش دهید
– نشان دهید که در مورد آینده خود و فرزندتان رویا پردازی می کنید
– از نظر عاطفی با فرزندتان صمیمی و گرم باشید
– سعی کنید نخستین آموزش های حروف و اعداد را هرچند در حد جزئی، خودتان انجام دهید
– آنها را به گشت و گذارهای برون شهری برده و به عنوان یک الگوی ماجراجو برای کودک عمل کنید
– هر شب برایشان کتاب بخوانید و این عادت را در آنها نهادینه کنید
– یک برنامه خواب شبانه مشخص برای فرزندتان ترتیب دهید.
شاید تعجب کنید که نتایج به دست آمده از مطالعه ای 70 ساله، تنها شامل همین توصیه های ساده و قابل دسترسی است. اما باید توجه داشت که عوامل عنوان شده در کمال آسانی، مورد بی توجهی شمار زیادی از والدین قرار می گیرند.
هرچند که پیشرفت های امروزی در زمینه های مختلف شرایط زندگی را تا اندازه زیادی تسهیل کرده اند، اما مدرنیته گاهی اوقات منجر به فراموش شدن قدرت خارق العاده والدین نیز می شود.
از طرفی مشغله های زندگی امروزی، مفهوم “کیفیت زمان” را مطرح ساخته است. والدین اغلب به دنبال راهی برای افزایش کیفیت اوقاتی هستند که در کنار فرزند خود سپری می کنند. همین هدف گذاری باعث شده که زمان مورد نظر با طیف متنوعی از فعالیت های مختلف پر شود که معمولا نیز امکان انجام همه آنها وجود ندارد. این در حالی است که علم چیز دیگری را توصیه می کند: زمان بهینه و با کیفیت به معنای تجربه تفریحات گوناگون نیست، بلکه تنها کافیست یک شنونده خوب برای کودک خود باشید و به او توجه کنید.
پیرسون نیز خود را از این قاعده بسیار مهم مستثنی نمی داند. وی نیز درست مانند شمار زیادی از خانواده ها، به علت حجم کاری بالا فرصت چندانی برای یک گفت و گوی سازنده با سه فرزند پسر خود را نداشته است. با این حال پس از شروع به نوشتن در مورد مطالعات هم گروهی، پیرسون هر شب حداقل 15 دقیقه از زمان خود را صرف صحبت با فرزندانش می کند و هیچ اتفاقی نیز مانع آن نخواهد شد.