(بیروت) – دیدهبان حقوق بشر امروز گفت قوه قضاییه ایران در حال سنگینتر کردن هزینه مخالفت مسالمتآمیز در ایران است. فقط از ۳۱ ژوییه ۲۰۱۹ دادگاههای انقلاب حداقل ۱۳ فعال را به خاطر مخالفت مسالمتآمیز به مجازات زندان بیشتر از ده سال محکوم کرده است.
مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیدهبان حقوق بشر گفت «قضات دادگاههای انقلاب ایران دوباره و دوباره ضمانت کردهاند که هر کسی که جرئت به چالش کشیدن مقامات را داشته باشد بهایی بسیار سنگین خواهد پرداخت». وی افزود «وقتی فعالانی که موضوعاتی را مطرح کردهاند که دغدغه بسیاری از ایرانیهاست با این احکام شدید سرکوب میشوند، وعده قوه قضاییه برای مقابله با تخلفات به مضحکه عدالت بدل میشود».
در جدیدترین موارد، در ۷ سپتامبر دادگاه انقلاب شش فعال کارگری را به زندان بین ۱۴ تا ۱۹ سال محکوم کرد. در ۲۷ اوت وکیل زنی ۲۲ ساله که به حجاب اجباری اعتراض کرده بود اعلام کرد که او مجموعاً به ۲۴ سال زندان محکوم شده است. در ۳۱ ژوییه دادگاه انقلاب سه زن بازداشتشده دیگر به خاطر اعتراض به قوانین حجاب اجباری را به ۱۱ تا ۱۸ سال زندان محکوم کرد.
در ۲۴ اوت وکیل کیومرث مرزبان، طنزپردازی که به مدت یک سال در بازداشت پیش از محاکمه بود، در توییتی نوشت که موکلش به ۲۳ سال زندان محکوم شده است. به همین شکل در طول دو هفته گذشته یک روزنامهنگار و یک فعال دستگیرشده در جریان اعتراض مسالمتآمیزی در روز کارگر به ترتیب به بیش از ۱۰ و ۱۱ سال زندان محکوم شدهاند.
در هر مورد، اگر حکم تأیید شود، فرد باید سنگینترین حکم در میان اتهامات منجر به محکومیت را در زندان سپری کند.
کمپین دفاع از بازداشتشدگان هفتتپه(کارخانه نیشکر) خبر احکام ۷ سپتامبر را داد. در میان محکومین، اسماعیل بخشی، فعال کارگری برجسته محکوم به ۱۴ سال، و سپیده قلیان، روزنامهنگار و فعال کارگری محکوم به ۱۹ سال و ۶ ماه، دیده میشوند. این اتهامات، بنا به خبرگزاری فعالان حقوق بشر(هرانا) همه برای اقدامات مسالمتآمیز از جمله «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی»، «عضویت در گروه غیرقانونی گام»، یک رسانهی آنلاین، «تبلیغ علیه نظام»، و «نشر اکاذیب» بودهاند.
مقامات بعد از این بخشی و قلیان را دستگیر کردند که آنها ادعا کردند در جریان بازداشتشان پس از اعتراضات کارگری کارخانه نیشکر هفتتپه در نوامبر ۲۰۱۸ شکنجه شده بودند.
حساب توییتری کمپین همچنین خبر داد که امیر امیرقلی، ساناز الهیاری، عسل محمدی، و امیرحسین محمدیفر، اعضای شورای سردبیری رسانه آنلاین گام که از ژانویه در بازداشت به سر میبرند، هر کدام به خاطر اتهاماتی مشابه به ۱۸ سال زندان محکوم شدهاند. اگر این احکام تأیید شوند هر کدام این شش مدافع حقوق کارگری باید هفت سال را در زندان سپری کند.
در ۳۱ اوت هرانا خبر داد که شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران عاطفه رنگریز، فعال کارگری که از روز کارگر در زندان قرچک در نزدیکی تهران در بازداشت است، به خاطر اتهاماتی از جمله «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، و «اخلال در نظم عمومی» به یازده سال و شش ماه زندان و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدهاست.
در ۲۴ اوت خانواده مرضیه امیری، روزنامهنگار روزنامه شرق که او نیز در ۱ ماه مه دستگیر شده بود، خبر داد که شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب او را به ۱۰ سال و شش ماه زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم کرده است. هرانا خبر داد که امیری با اتهاماتی شامل «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، و «اخلال در نظم عمومی» مواجه بوده است. اگر این احکام تأیید شوند، رنگریز و امیری باید به ترتیب هفت سال و نیم و شش سال را در زندان سپری کنند.
در ۲۷ اوت حسین تاج در توییتی نوشت که موکلش صبا کرد افشاری، زنی ۲۲ ساله که به خاطر اعتراض به حجاب اجباری دستگیر شده بود، به خاطر «تشویق به فساد و فحشا» به ۱۵ سال، به خاطر «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور» به هفت سال و نیم، و به خاطر «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به یک سال و نیم زندان محکوم شده است. اگر این احکام تأیید شوند او باید ۱۵ سال را در زندان بگذراند.
در ۳۱ ژوییه شعبه ۳۱ دادگاه انقلاب تهران یاسمن آریانی، مادر او منیره عربشاهی، و مژگان کشاورز(که همه به خاطر اعتراض به قوانین حجاب اجباری دستگیر شده بودند) را به خاطر «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی» به پنج سال، به خاطر «تبلیغ علیه نظام» به یک سال، و به خاطر «تشویق به فساد و فحشا» به ده سال زندان محکوم کرد. دادگاه کشاورز را به خاطر «توهین به مقدسات» به هفت سال و نیم زندان دیگر هم محکوم کرد. اگر این احکام در دادگاه تجدید نظر تأیید شوند هر کدام این زنان ۱۰ سال را در زندان سپری خواهند کرد.
در ۲۴ اوت محمدحسین آقاسی در توییتی نوشت که شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، مرزبان، طنزپردازی ۲۶ ساله، را به ۲۳ سال زندان محکوم کرده است. آقاسی گفت مرزبان، که در زمان زندگی در خارج از کشور پیش از بازگشت به ایران در سال ۲۰۱۷ با چنین وبسایت خبری همکاری میکرده است، بنا به اتهاماتی از جمله «ارتباط با دولت متخاصم» محکوم شده است. مرزبان همچنین به خاطر توهین به مقامات و مقدسات محکوم شده است. اگر حکم او تأیید شود او ۱۱ سال را در زندان سپری خواهد کرد.
در ۸ سپتامبر، میزاننیوز، خبرگزاری قوه قضاییه، خبر داد که آیتالله رییسی، رییس قوه قضاییه، دستور داده است که «در برخی از پروندههای اخیر…تجدیدنظر و رسیدگی منصفانه صورت گیرد». به نظر میرسد این دستور در ارتباط با محکومیت فعالان کارگری صادر شده باشد اما قوه قضاییه جزییات بیشتری ارائه نکرده است.
چند ماه پیش در ۱۱ مارس مقامات نسرین ستوده، وکیل حقوق بشری برجسته، را به خاطر فعالیت مسالمتآمیزش از جمله دفاع از زنان معترض به قوانین حجاب اجباری، به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم کردند. در ۲۳ آوریل دادگاه تجدیدنظر این حکم را تأیید کرد. ستوده که از ۲۰۱۸ در بازداشت به سر میبرد باید ۱۲ سال را در زندان سپری کند.
قانون کار ایران حق ایجاد اتحادیههای کارگری مستقل از گروههای مورد تأیید دولت مثل شوراهای اسلامی کار را به رسمیت نمیشناسد. از سال ۲۰۰۵ مقامات مرتباً کارگران مرتبط با اتحادیههای کارگری مستقل را مورد آزار، احضار، دستگیری، و محکومیت قرار دادهاند.
ماده ۲۲ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و ماده ۸ میثاق بینالملی حقوق اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی حق تشکیل و پیوستن به اتحادیههای کارگری را مورد حفاظت قرار میدهند. ایران عضو هر دو میثاق است. ایران همچنین عضو سازمان بینالمللی کار است.