رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با حضور در نطنز، از راه‌اندازی یک زنجیره ۳۰ تایی سانتریفیوژهای IR6 خبر داد. به گفته صالحی، برداشتن زودهنگام این گام برای نمایش “اراده” جمهوری اسلامی و با “دستور مقامات ارشد” صورت گرفته است.
علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرد که جمهوری اسلامی یک زنجیره ۳۰ تایی سانتریفیوژهای پیشرفته نسل ششم موسوم به IR6 را در نطنز راه‌اندازی کرده است.
صالحی امروز دوشنبه ۱۳ آبان (چهارم نوامبر) در جریان بازدید خود از تأسیسات هسته‌ای نطنز، ضمن اعلام راه‌اندازی “زنجیره ۳۰ تایی ماشین‌های سانتریفیوژ IR6” در این مرکز افزود: «البته بنده بعدا درباره این موضوع شرح خواهم داد چون مسائل بیش از این حرفها است.»
دویچه وله:
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با بیان اینکه کارکنان این سازمان در دو ماه گذشته “حدود ۱۵ سانتریفیوژ نسل جدید” را در نطنز نصب کرده‌اند، ادامه داد: «ما متوقف نشده بودیم و اگر چنین بود ما نمی‌توانستیم در عرض ۲ ماه بیش از ۲۶۶۰ سو به ظرفیت سویی که الان داریم عملیاتی که ۶ هزار سو می‌باشد اضافه کنیم. یعنی الان مقدار سو ما رسیده به ۸۶۶۰ سو و تولید اورانیوم ما که قبل از گام سوم کاهش تعهدات برجامی حدود ۴۵۰ گرم در روز بود الان به بیش از ۵ هزار گرم رسیده است.»
“سو” واحدی است که بر اساس آن حجم تولید سالانه اورانیوم غنی‌شده با درصد معینی از خلوص اندازه‌گیری می‌شود. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۴ خردادماه سال گذشته (۱۳۹۷) حدود یک ماه پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، به سازمان انرژی اتمی ایران دستور داد تا “آمادگی لازم برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو را فعلا در چارچوب برجام فراهم کند.”
به گزارش تسنیم، علی اکبر صالحی در بخش دیگری از سخنان امروز خود گفت: «ما امروز ۳ افتتاحیه به صورت نمادین داریم، زنجیره میانی IR6 سی‌‌تایی را آماده می‌کنیم، قبلا هم یک زنجیره بیست‌تایی IR6 هم داشتیم که ۲۰ فروردین ما نصب کرده بودیم و پیش از آن هم یک زنجیره ۱۰ تایی IR6 داشتیم، که مجموع ماشین‌های IR6 حدود ۶۰ عدد است، که هر کدام ۱۰ سو و به عبارتی ۶۰۰ سو خودشان به تنهایی اضافه کرده‌اند.»
“دستور مقامات ارشد برای نمایش چالش”
معاون رئیس جمهوری ایران افزود: «ما قرار نبود زنجیره ۳۰ تایی ماشین‌های IR6 را الان داشته باشیم، قرار بود این زنجیره را بعد از اینکه کارها را روی زنجیره ۲۰ تایی به سرانجام می‌رساندیم و فرایند تست‌های لازم را انجام دادیم، سه یا چهار سال بعد زنجیره ۳۰ تایی را انجام دهیم، اما ما در یک چالش سیاسی قرار گرفتیم و دستور مقامات ارشد کشور این بود که ما این چالش را حتما به نمایش بگذاریم که توان بالقوه جمهوری اسلامی و اراده جمهوری اسلامی آنچنان است که اراده بکند به فوریت آنها را عملیاتی خواهد کرد.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش چهارم مهرماه گذشته خود اعلام کرده بود که ایران با غنی‌سازی اورانیوم به وسیله سانتریفیوژهای پیشرفته و برنامه‌هایی که برای نصب دستگاه‌‌های پیشرفته دیگری از این نوع دارد، بار دیگر توافق اتمی با قدرت‌های بزرگ جهان را زیر پا گذاشته است. این نهاد بین‌المللی همچنین از تدارک ایران برای نصب ۳۰۰ سانتریفیوژ خبر داده بود.
جمهوری اسلامی مرحله اول کاهش تعهدات هسته‌ای خود را ۱۸ اردیبهشت‌ماه گذشته در نخستین سالگرد خروج آمریکا از برجام آغاز کرد. در این گام اعلام شد که فروش اورانیوم غنی‌شده و آب سنگین ایران متوقف می‌شود. دو ماه بعد گام دوم برداشته شد و دولت ایران اعلام کرد از میزان تعیین‌شده ۳.۶۷ درصدی غنی‌سازی اورانیوم در برجام عبور خواهد کرد.
گام سوم کاهش تعهدات برجامی نیز از روز ۱۵ شهریور آغاز شد. در این مرحله نیز جمهوری اسلامی محدودیت‌های منظورشده در برجام را کنار گذاشت و تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژها و سانتریفیوژهای جدید را آغاز کرد.
جمهوری اسلامی به اعضای باقی‌مانده در برجام، به‌خصوص کشورهای اروپایی، تا روز ۱۴ آبان‌ماه فرصت داده تا “تعهدات بانکی و نفتی” خود را در قبال تهران انجام دهند و برای تسهیل مبادلات بانکی و فروش نفت ایران “گام‌های عملی” بردارند. مقام‌های ایران تهدید کرده‌اند که در غیر این صورت، جمهوری اسلامی گام چهارم خود در کاهش تعهدات هسته‌ای را روز ۱۵ آبان‌ماه آینده یعنی پس‌فردا برخواهد داشت.
اعلام “جزئیات گام چهارم” توسط روحانی
علی ربیعی، سخنگوی دولت، امروز دوشنبه اعلام کرد که “جزئیات، روز و ساعت مقرر” گام چهارم جمهوری اسلامی در “همان روز کاهش تعهدات برجامی” توسط حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، اعلام خواهد شد.
به گزارش ایرنا، سخنگوی دولت روحانی افزود: «قطعا بنا به وعده‌ای که داشتیم در گام‌های مختلف هم به اروپایی‌ها فرصت دادیم و هم افکار عمومی خودمان دیدند که با صبوری و صبر استراتژیک که داشتیم این ما نبودیم که خواستیم از برجام خارج شویم و این سیاست زورگویانه آمریکا و عدم مقاومت اروپا بوده که ما را به این نتیجه رسانده است.»
کشورهای اروپایی باقی‌مانده در برجام در مقابل بارها در مورد اقدامات ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای‌اش هشدار داده‌اند. فرانسه، بریتانیا و آلمان بارها خواستار توقف این اقدامات از سوی ایران شده و “به‌ویژه” تهدید ایران به افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم را “نگران‌کننده” خوانده‌اند. برخی منابع هم از تهدید کشورهای اروپایی به خروج از برجام خبر داده‌اند.