کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران در بغداد در حمله نیروهای آمریکایی با واکنش گستردهای مواجه شد. شماری از کشورها این اقدام آمریکا را محکوم کردند و شماری دیگر طرف آمریکا را گرفتند. برخی کشورها هم که در میان آنها کشورهای “نزدیک” به ایران هم دیده میشوند، موضعی محتاطانه در پیش گرفتند.
اما همسایگان ایران چه موضعی گرفتند؟ ایران با برخی همسایگان خود روابط نزدیکی دارد و با برخی از جمله کشورهای همسایه دریایی ایران روابط همراه با تنش دارد. شماری از این کشورها مانند ترکمنستان، قزاقستان و عمان که روابط نزدیکی با ایران و آمریکا دارد، هنوز اظهارنظر نکردهاند.
بیشتر این کشورها نگران عراق و بیثباتی احتمالی و افزایش خشونتها در این کشور هستند.
افغانستان
افغانستان که روابط نزدیکی با ایران و آمریکا دارد از احتمال افزایش خشونت در منطقه ابراز نگرانی کرده است. این کشور گفته است خاک این کشور “در هیچ حالت علیه هیچ کشور خارجی مورد استفاده قرار نمیگیرد.”
پاکستان
پاکستان به دنبال کشته شدن قاسم سلیمانی، “نگرانی شدید” خود را اعلام کرد و از طرفین خواست تا حداکثر خویشتنداری را نشان دهند.
وزارت امور خارجه پاکستان گفت تحولات اخیر، به طور جدی صلح و ثبات در منطقه را تهدید میکند. این وزارتخانه در بیانیه خود گفته است “باید از اقدامات یک جانبه و استفاده از زور پرهیز کرد.”
جمهوری آذربایجان
دولت جمهوری آذربایجان تا کنون در مورد کشته شدن قاسم سلیمانی سکوت اختیار کرده و به طور رسمی موضعگیری نکرده است.
ترکیه
ترکیه به دنبال کشته شدن قاسم سلیمانی گفت حمله هوایی آمریکا باعث افزایش ناامنی و بیثباتی در منطقه میشود. وزارت امور خارجه از افزایش تنشها میان ایران و آمریکا ابراز نگرانی کرد و گفت تبدیل عراق به محل درگیری به صلح و ثبات در منطقه آسیب میزند.
عراق
مقامهای عراق از جمله رئیسجمهوری و نخستوزیر حمله آمریکا به کاروان خودروهای حامل قاسم سلیمانی و معاون حشد شعبی را محکوم کردهاند.
نخستوزیر عراق، قاسم سلیمانی و ابو مهدی مهندس را “شهید” خواند و آنها را نمادهای بزرگی از پیروزی علیه داعش نامید.
ارمنستان
ارمنستان نگرانی جدی خود را از احتمال بروز تنش در خاورمیانه ابراز کرد. ارمنستان خواهان کاستن از تنشها از راههای مسالمت آمیز شد و گفت همکاری خود را با همه شرکای خود با هدف تأمین ثبات و امنیت منطقه ادامه خواهد داد.
گرجستان
وزیر امور خارجه گرجستان گفته است ایالات متحده “حق” دفاع از شهروندان خود را دارد.
داویت زالکالیانی گفته است ایالات متحده از “حق مشروع دفاع از شهروندان خود” برخوردار است و خواهان استفاده از دیپلماسی برای کاهش تنشها شده است.
قطر
وزارت امور خارجه قطر از همه طرفها خواست تا خویشتنداری نشان دهند و از وارد کردن عراق و منطقه به “حلقه خشونتهای بیپایان” اجتناب ورزند.
کویت
دولت کویت گفت تحولات منطقه را با نگرانی دنبال میکند. کویت خواهان “حداکثر خویشتنداری” طرفین به کارگیری راه حل سیاسی برای اجتناب از تشدید بحران شده است.
امارات
انور قرقاش، وزیر مشاور امور خارجی دولت امارات خواهان غلبه خرد و تعادل و به کارگیری راه حل سیاسی شد.
او نوشت مسایلی که منطقه با آن مواجه است پیچیده است و تعامل عقلانی به یک رویکرد آرام نیاز دارد.
بحرین
بحرین گفت تحولات منطقه را رصد میکند و خواهان کاهش تنشها شد. این کشور خواهان جلوگیزی از تشدید اوضاع شد.
روسیه
وزارت امور خارجه روسیه، کشتن قاسم سلیمانی را “یک گام بیپروایانه” خواند که منجر به افزایش تنشها در کل منطقه میشود.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه هم کشته شدن قاسم سلیمانی را تهدیدی خوانده که وضعیت خاورمیانه را شعلهورتر میکند.
عربستان
خواستار خویشتنداری برای جلوگیری از وخیمتر شدن اوضاع شد.
بی بی سی: