فیلم منتشر شده در فضای مجازی، نخست چندین نفر از مردم بومی روستای لُرینی در اسلام آباد غرب را نشان میدهد و سپس با نشان دادن لودر و ابزاری که برای حفاری استفاده میشوند، از حملهی چند نفر قاچاقچی به آثار تاریخیِ این روستا در کرمانشاه خبر میدهد.
به گزارش ایسنا، تاریخ اعلام شده برای این اقدام غیرفرهنگی ۱۲ فروردین ۱۳۹۹ است، یعنی روزها و شبهایی که قرار است همه مردم برای قطع زنجیرهی انتشار ویروس کرونا، درخانه بمانند اما حفاران غیرمجاز بدون توجه به هشدارها، منفعتطلبی خود را در اولویت قرار میدهند، اما به نظر میرسد با آگاهی فعالان میراثی منطقه و نیروی انتظامی از آسیب زیاد به تپهی تاریخی «لرینی» در این روستا در اسلامآباد غرب جلوگیری میشود، هر چند فقط یکی دو نفر از مجرمان تا کنون دستگیر شدهاند.
علیرضا برشاهی – معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه – در گفتوگو با ایسنا و با تایید اتفاق رخ داده میگوید: این اتفاق مانند دیگر حفاریهای غیرمجاز با هدف سودجویی و پیدا کردن آثار و اشیای تاریخی در روستای لرینی اسلام آباد غرب رخ داده است. متاسفانه این شایعه به طور دائم مطرح میشود که در دل تپه ها گنج است و بسیاری از افراد به طمع پیدا کردن آن به حفاری غیرمجاز اقدام میکنند که فقط منجر به آسیب زدن به محوطههای تاریخی میشود.
وی اما هوشیاری انجمنهای میراث فرهنگی روستای “لُرینی” را عاملی برای جلوگیری از وارد شدن آسیب زیاد به این محوطه میداند و میگوید: همکاران میراث فرهنگی در بازدیدی که چند روز قبل از وقوع اتفاق از این محوطه داشتند در صحبت با فعالان میراثی این گوشزد را داشتهاند که احتمال حضور قاچاقچیان آثار تاریخی در منطقه هست و به همین دلیل آنها خوشبختانه به موقع رسیدند و جلوی تخریب بیشتر در تپه را گرفتند.
او با اشاره به وجود حدود ۴۲۰۰ تپه و محوطهی تاریخی در روستاهای کرمانشاه که معمولا سکونتگاهی از گذشته بودهاند و به دلایل طبیعی از بین رفته یا غیرقابل سکونت شدهاند، ادامه میدهد: در آن زمان مردم به دلایل مختلف مانند سیل، زلزله، آتشسوزی، جنگ یا بیماری مجبور به ترک محل سکونتگاههای خود میشدند، اما مسیر دوری برای سکونت بعدی خود درنظر نمیگرفتند. آنها بیشتر در نزدیکی همان مکان گذشته مستقر میشدند. از سوی دیگر خانههای قدیمی نخست متروکه شده و به مرور طی صدها سال به تپه تبدیل میشوند، هر چند وسایل باقی مانده در آن فضاها نیز به مرور به طور کامل از بین رفته یا دراثر حادثهای مانند زلزله شکسته میشوند.
به گفتهی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه، این تپهها بیشتر از نظر مطالعات باستان شناسی و پیدا کردن فرهنگ، نوع زندگی، معیشت مردم و خوراک آنها برای باستانشناسان اهمیت دارد.
او اضافه میکند: با حضور نیروی انتظامی در همان زمان اتفاق، راننده لودر و رانندهی یکی از ماشینهایی که در منطقه بودند دستگیر شدند اما بقیه اعضای تیم متواری شدند که بقیه نیز قطعا تحت تعقیب هستند.
وی با بیان این که تپهی تاریخی “لرینی” متاسفانه به دلیل اتفاق رخ داده آسیب مختصری دیده است، ادامه میدهد: اما خوشبختانه آسیب به حدی نیست که دیگر قابل مطالعه نباشد. هنوز بخشهای زیادی از آن باقی ماندهاند که باستانشناسان میتوانند بررسیهای زیادی روی آن انجام دهند و نتایج خوبی نیز به دست آورند.
برشاهی با تاکید بر اینکه تعیین قدمت دقیق این تپهی تاریخی را باید بعد از انجام حفاریهای باستانشناسی اعلام کرد، اظهار میکند: با توجه به گستردگی دادهها و سفالهای پراکندهای که روی محوطه به دست آمدهاند در حال حاضر قدمت این تپه را به دوره اشکانی تخمین میزنند.