نزدیک به ۹۰ درصد مردم تهران نگران گسترش مجدد کرونا و خواستار اعمال محدودیتهای بیشتر هستند. دولت ناتوان از تامین معیشت مردم میخواهد فعالیتهای اقتصادی هر چه سریعتر شروع شود و میگوید کار و کرونا با هم مغایرتی ندارند.
علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در شهر تهران، روز جمعه ۲۲ فروردین (۱۰ آوریل) به خبرگزاری مهر گفت: «در یک نظرسنجی ۸۶،۴ درصد جامعه آماری اعلام کردند که با اعمال محدودیتهای بیشتر که سلامت آنها را تضمین کند، موافق هستند.»
او درباره آمار مبتلایان در ۲۴ ساعت گذشته از ۳۴۰ مورد جدید در استان تهران خبر داد که ۸۰ نفر از آنها در بخشهای ویژه بستری شدهاند.
کیانوش جهانپور، سخنگوی وزیر بهداشت، به خبرگزاری مهر گفته است ظرف ۲۴ ساعت گذشته ۱۹۷۲ مورد جدید ابتلا به کرونا گزارش شده و تعداد مبتلایان به ۶۸۱۹۲ مورد رسیده است. به گفته سخنگوی وزارت بهداشت ۴۲۳۲ نفر بر اثر این بیماری جان باختهاند.
به گفته علیرضا زالی «آمار در تهران هنوز تغییر شگرفی نشان نمیدهد» و همین احتمالا از دلایل نگرانی ساکنان این شهر و خواست تشدید محدودیتهاست. در روزهای اخیر، بجز روز جمعه، شهر تهران شاهد تراکم بالای حضور مردم در خیابانها، متروها و وسایل نقلیه عمومی بود. فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران گفته است که نظرسنجیها نشان میدهد «قریب ۷۵ درصد ترددهای مردم در روزهایی که ادارهها تعطیل بود برای خرید مایحتاج عمومی بوده است که اگر بتوانیم راهکارهای خرید کالا به صورت غیر حضوری و مجازی را فراهم کنیم میانگین مراجعان در روزهایی که ادارهها تعطیل است کمتر خواهد شد.»
«میتوان کار کرد و کرونا هم نگرفت»
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در جلسهای که روز چهارشنبه ۲۰ فروردین با هیات دولت داشت مدعی شد که «میتوان کار کرد و کرونا هم نگرفت». او همچنین گفت که «هیچکس مسئولیت قرنطینه را نمیپذیرفت». پذیرفتن مسئولیت قرنطینه، نظیر آنچه در چین به اجرا گذاشته شد، متضمن تامین حداقل معیشت مردم در دورهای است که فعالیتهای اقتصادی متوقف میشوند و کسی دستمزدی نمیگیرد. دولت ایران از پرداخت چنین هزینهای عاجز است و تنها کاری که کرده وعده کمک یک میلیون تومانی در اردیبهشت ماه به خانوارهای یارانه بگیر است.
از فردا (شنبه ۲۳ فروردین) و با آغاز دوسوم فعالیتهای اقتصادی «کم خطر» این امکان وجود دارد که موج دوم ابتلا به کرونا نیز شروع شود که مبارزه با آن میتواند نسبت به موج اول به مراتب سختتر باشد. زیرا کادر درمانی بیمارستانها، از پزشک و پرستار، خستهاند و خود تلفات جانی دادهاند. هم چنین مراکز درمانی ظرفیت کافی برای مواجه با موج دیگری از این بیماری را ندارد. از این گذشته در صورتی که موج جدیدی از ابتلا به بیماری راه بیافتد، احتمال توقف چرخ اقتصاد در ابعادی بسیار وسیع تر وجود دارد.
ولی حسن روحانی میگوید برای دولت «راحتترین کار» این است که «به مردم بگوییم داخل خانه بمانند و کسی از خانه خارج نشود … ولی امکانپذیر نیست. یکسری افراد برای تولید نیازمندیها باید بیرون بروند.» او تاکید میکند: «همانگونه که تامین سلامت مهم است تامین نیازهای ضروری مردم نیز اهمیت دارد.» و در این اولویتها «گاهی ممکن است یکی فدای دیگری شود.»
برای روشن شدن گوشهای از هزینه توقف کسب و کار در ایران کافی است نگاهی به آماری انداخت که سعید ممبینی، رییس اتاق اصناف ایران، در گفتوگوی ویژه خبری در شبکه دوم سیما اعلام کرد. او گفت: «واحدهای صنفی طی مدتی که تعطیل بودند، روزانه ۲۷ هزار میلیارد تومان هزینه برای حقوق و اجاره متحمل شدند.»
«به داد ما برسید»
با وجود تمام استدلالهایی که موافقان شروع فعالیتهای اقتصادی میکنند، مخالفان این سیاست هم کم نیستند. جعفر محمدی، صاحب امتیاز و سردبیر سایت تحلیلی خبری عصر ایران، روز پنجشنبه ۲۱ فروردین در نامهای به نمایندگان مجلس نوشت: «این تصمیم دولت، خلاف نظر کارشناسان و متخصصان است و به مرگ بسیاری از موکلان شما منجر خواهد شد».
او که به شدت به تصمیم دولت انتقاد دارد استدلال میکند که میزان ابتلا و مرگ و میر ناشی از کرونا، همچنان بالاست و تازه این آمار در شرایطی است که در سه هفته اول فروردین به خاطر تعطیلات، کاهش کادر اداری و ممنوعیتهای ایجاد شده برای فعالیت صنوف میزان ارتباطات انسانی بسیار کمتر از حالت عادی بوده است.
جعفر محمدی به نظر کارشناسان استناد کرده و پرسیده است چرا «برغم آن که متخصصان و کارشناسان صراحتا اعلام میکنند که افزایش تعاملات اجتماعی به انفجار کرونایی خواهد انجامید و حتی سازمان بهداشت جهانی هم در این باره هشدار داده است، دولت به طور عجیبی اصرار دارد که ظرف چند روز آینده فعالیتهای کشور را به حالت عادی برگرداند.»
جعفر محمدی هشدار داده است که این سیاست میتواند اپیدمی کشوری کرونا را به «سونامی ملی کرونا» تبدیل کند و با افزایش مبتلایان و تشدید فشار بر کادر و سیستم درمانی «مرگ و میرهای گسترده و آسیبهای عدیده اجتماعی و اقتصادی» در انتظار مردم ایران باشد.
فقط دو هفته
سردبیر سایت عصر ایران که سایتی میانهرو به شمار میرود، در نامهاش به نمایندگان مجلس گفته است که بهانه تامین معیشت افراد کم درآمد قابل قبول نیست زیرا با برداشت یک میلیارد دلار از حساب توسعه ملی موافقت شده و«همچنین میتوان دولت را ملزم کرد از منابعی مانند ذخیره ناشی از کاهش مصرف بنزین» برای کمک به اقشار کم درآمد و صنوف آسیب دیده استفاده کند.
او معتقد است که با دسترسی به این امکانات و اگر فقط ۱۴ روز «تعاملات انسانی به حداقل برسد و به صفر میل کند، هم ویروسهای پخش شده در محیط از بین میرود، هم چرخه انتقال میشکند و هم مبتلایان در وضعیت با ثباتتری تحت درمان قرار میگیرند». به باور سردبیر سایت عصر ایران حتی اگر بعد از این مدت کرونا ریشهکن هم نشود، تحت کنترل در میآید «و میزان مبتلایان و فوتشدگان به طرز آشکاری کاهش مییابد».
سردبیر عصر ایران نمایندگان مجلس فعلی را که تنها چند هفته به پایان دوره نمایندگیشان باقی مانده با این سوال درگیر کرده است که «با چه منطقی میتوان “فعالیتهای عادی جامعه و مرگ و میر بالا” را بر ” دو هفته قرنطینه و مرگ و میر بسیار پایین” مرجح» ساخت؟
ولی این حرف نه فقط به گوش دولت نمیرود، بلکه برخی از نمایندگان مجلس هم که قصد داشتند چهار هفته تعطیلی کامل در سراسر کشور را به کرسی بنشانند، زورشان برای اجرای چنین طرحی به اکثریت مجلس نرسیده است. جعفر محمدی به این نمایندگان گفته است: «طبق آمار خود وزارت بهداشت، هر دقیقه یک ایرانی به کرونا مبتلا میشود و هر ۱۰ دقیقه یک نفر میمیرد. بنابراین هر دقیقه تعلل شما مساوی است با فاجعه.»
دویچه وله: