در گزارش تازه سازمان عفو بین‌الملل در مورد ۷۹ کشور جهان، ایران در کنار کشورهایی مانند ایالات متحده، روسیه یا مصر بیشترین شمار درگذشت‌ها در بین اعضا و پرسنل امداد و درمان را در جریان همه‌گیری کووید-۱۹ به خود اختصاص داده‌است.
گزارش ۲۲ تیر ماه سازمان عفو بین‌الملل نگاهی به تلفات انسانی، آزار و اذیت گسترده، حمله و خشونت علیه پزشکان، پرستاران و مددکاران به‌دلیل همه‌گیری ویروس کرونا در سطح جهان دارد.
این سازمان می‌گوید دولت‌ها به‌دلیل ناتوانی در حفاظت از جان پرسنل پزشکی و درمانی و کارکنان در بخش‌های حیاتی، باید مورد بازخواست قرار گیرند.
پرسنل بیمارستانی در حال انجام تست کووید پسر هفت ساله در بیمارستانی در تهران
این نهاد مدافع حقوق بشر می‌گوید داده‌ها و برآوردهایی که جمع‌آوری کرده نشان می‌دهد بیش از سه هزار نفر از اعضای کادر درمان و امداد در دست‌کم ۷۹ کشور جهان به‌دلیل ابتلا به بیماری ناشی از ویروس کرونا جان خود را از دست دادهاند.
با این حال عفو بین‌الملل تاکید کرده این رقم به احتمال بسیار زیاد خیلی کم‌تر از میزان واقعی‌ست.
اما این تنها تلفات انسانی نیست که جامعه پزشکی و امداد و درمان را تهدید می‌کند؛ آن‌ها در کشورهای مختلف جهان هدف ارعاب، بازداشت، تهدید و یا خشونت و از دست دادن شغل خود قرار گرفته‌اند.
آمار عفو بین‌الملل نشان می‌دهد آمریکا (۵۰۷ درگذشت)، روسیه (۵۴۵ درگذشت)، بریتانیا (۵۴۰ درگذشت از جمله مددکاران اجتماعی)، برزیل (۳۵۱ درگذشت)، مکزیک (۲۴۸ درگذشت)، مصر (۱۱۱ درگذشت)، ایران (۹۱ درگذشت) و اکوادو و اسپانیا (۸۲ و ۶۳ درگذشت) در صدر کشورهای جهان با بیشترین شمار قربانیان در میان کادر درمان و امداد قرار دارند.
آمار مربوط به ایران از سوی وب‌سایت «مداسکیپ» ارائه شده که بر اطلاعات پزشکی و امور آموزشی متمرکز است. آمار این وب‌سایت آخرین بار در دوم ژوئیه، ۱۰ روز پیش به‌روزرسانی شده‌است.
البته همان‌طور که خود عفو بین‌الملل گفته برآوردها، هرچند لزوما از منابع رسمی گرفته نشده‌اند، اما ممکن است «به‌طور چشم‌گیری» کم‌تر از ارقام واقعی باشند.
مقام‌های دولت ایران از ارائه آمار دقیق، تفکیکی و مشخص در مورد بیماران و درگذشت‌ها، چه در سطح عموم مردم در استان‌ها و شهرهای مختلف، چه در سطح کادر درمان، خودداری می‌کنند.
آمار رسمی در مورد کل موارد بیماری و درگذشت نیز با تردیدهایی روبه‌رو است. دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری کرونا در ایران، چندی پیش گفته بود تست‌های سرولوژی که به‌صورت رندوم انجام شده نشان می‌دهد ۱۸ میلیون شهروند یعنی ۲۰ درصد جمعیت تا کنون به کووید-۱۹ مبتلا شده‌اند.
در مورد درگذشت کادر درمان در ایران جسته و گریخته آمارهایی ارائه شده‌است. برای نمونه می‌توان به اظهارات سخنگوی وزارت بهداشت در اوایل فروردین اشاره کرد که گفته بود ۴۳ تن از کادر درمانی و بهداشت به‌دلیل ابتلا به کووید-۱۹ جان خود را از دست دادهاند.
در اردیبهشت، نصرالله فتحیان، مدیر هماهنگی ستاد ملی مقابله با کرونا، اظهار داشت بیش از ۱۰۰ نفر از کادر پزشکی و پرستاری ایران جان خود را از دست دادهاند؛ رقمی که سه ماه پیش بیشتر از برآورد فعلی وب‌سایت «مداسکیپ» بود.
سازمان عفو بین‌الملل تاکید کرده دسترسی نداشتن به تجهیزات حفاظتی شخصی، در پی کمبود و توقف و محدودیت دادوستد، از چالش‌های کادر درمان است، در حالی که بسیاری از پزشکان به تنهایی اقدام به خرید این تجهیزات حیاتی کرده‌اند.
عفو بین‌الملل می‌گوید برآوردهایش «به‌روشنی نشان‌دهنده نگرانی شدیدی‌ست که این روزها کادر درمان با آن روبه‌رو است» و نیز نشان می‌دهد چگونه دولت‌ها در حفاظت و حمایت درست از حقوق بنیادین شهروندان خود ناتوان هستند.
منابع: سازمان عفو بین‌الملل، ایسنا، ایرنا، رادیو فردا: