قیمت دلار آمریکا در بازارهای آزاد ایران طی روز یکشنبه به ۲۱ هزار و ۵۵۰ تومان رسید. این رقم آخر هفته گذشته ۲۳ هزار و ۷۰۰ تومان بود.
نرخ دلار در ابتدای سال جاری حدود ۱۶ هزار تومان بود، اما در روزهای انتهایی تیر ماه تا ۲۶ هزار تومان اوج گرفت و سپس در پی تزریق حدود ۱ میلیارد دلار به سامانه نیما توسط بانک مرکزی، به حدود ۲۱ هزار تومان سقوط کرد.
اما این کاهش دیری نپایید و قیمت دلار دوباره به بالای ۲۳ هزار تومان رسید.
هنوز معلوم نیست روز یکشنبه چه اتفاقی باعث افت چشمگیر قیمت دلار نسبت به روز گذشته شده، اما عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی ایران ۱۷ مرداد ماه اعلام کرد طی ۱۰ روز گذشته ۲.۵ میلیارد دلار ارز خارجی وارد سامانه نیما شده است که این کار حتماً به آرامش بازار کمک میکند.
تزریق ۲.۵ میلیارد دلار ارز به سامانه نیما طی ۱۰ روز در حالی است که آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد در چهار ماه ابتدایی سال تنها ۴.۲ میلیارد یورو (تقریبا معادل ۵ میلیارد دلار) ارز به سامانه نیما تحویل شده است و از این روز عرضه ارز به بازار در نرداد ماه افزایشی چشمگیر یافته است.
تزریق ارز به سامانه نیما یا بازارهای آزاد باعث پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا و در نهایت کاهش قیمت ارزهای خارجی میشود.
ایران در سالهای گذشته نیز با تزریق ارز در بازار، سعی کرده بود جلوی سقوط ارزش ریال را به صورت مصنوعی بگیرد، اما آن سالها تراز تجارت خارجی کشور با اختلاف چشمگیری همواره به سود ایران بود و به همین خاطر دولت ارز کافی برای تزریق به بازار در اختیار داشت.
دلار در روز یکشنبه ۱۹ مرداد بعد از تعطیلات در ایران، هفته را با قیمت حدود ۲۲ هزار تومان آغاز کرد که حدود هزار و ۴۰۰ تومان پایینتر از آغاز هفته گذشته است. با این حال قیمت دلار نسبت به ماه قبل بیش از دو هزار تومان، و نسبت به شش ماه قبل حدود ۱۰ هزار تومان گران شده است.#رادیوفردا pic.twitter.com/W1ptJGmiNc
— RadioFarda|رادیو فردا (@RadioFarda_) August 9, 2020
به گفته رئیس بانک مرکزی ایران، طی ۱۵ سال گذشته ۲۸۰ میلیارد دلار ارز به بازار تزریق شده است که به معنی تزریق سالانه ۱۸ میلیارد دلار ارز برای کنترل بازار است.
قیمت سکه طلا نیز در بازارهای ایران در پی افت نرخ ارز کاهش یافته است.
روز یکشنبه قیمت سکه بهار آزادی با ۵.۷ درصد کاهش نسبت به روز شنبه به ۱۰ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان کاهش یافت.
افت قیمت سکههای امامی، نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی حتی بیشتر از سکه بهار آزادی بود.
همچنین ارزهای خارجی غیر دلار و یورو، خصوصا درهم امارات، یوان چین، لیر ترکیه، روپیه هند و دیگر ارزهای مرسوم در ایران حتی بسیار بیشتر از دلار با افت قیمت مواجه شدند.
علت ماجرا میتواند این باشد که بانک مرکزی معمولا ارزهایی به غیر از دلار و یورو در سامانه نیما تزریق و معادل دلاری آن را اعلام میکند. واردکنندههای کالا نیز با همان ارزهای غیر از دلار و یورو کالاهای خود را عمدتا از کشورهای آسیایی و منطقهای میخرند.
بر اساس آمارهای گمرکی، در چهار ماه ابتدایی سال حدود ۶۰ درصد از نزدیک ۱۱ میلیارد دلار کل واردات ایران از سه کشور چین، امارات و ترکیه انجام شده است. هند و آلمان نیز به ترتیب ۷ درصد و ۵ درصد در واردات ایران سهم داشتهاند.
به این معنا ۷۱ درصد واردات کشور تنها به این پنج کشور وابسته بوده و بانک مرکزی نیز معمولا ارز خود این کشورها را به سامانه نیما تزریق میکند.