ادعای حسن روحانی درباره برتری وضعیت اقتصادی ایران نسبت به آلمان موجی از ابراز شگفتی و کنایه و تمسخر به دنبال داشت. یک روزنامه “افاضات جدید” روحانی را به سخره گرفته، دیگری مقایسه او را “قیاس معالفارق” خوانده است.
رئیس دولت دوازدهم در نشست روز شنبه ۱۲ مهر ماه ستاد ملی مدیریت کرونا در میان لاف و گزافهایی درباره “موفقیت” در مقابله با بیماری کووید۱۹ مدعی شد وضعیت اقتصادی ایران نه تنها بد نیست که به نسبت کشوری مانند آلمان بهتر هم هست.
روزنامه جهان صنعت مینویسد در حالی که در ایران مردم کوچه و بازار درگیر قیمت تخممرغ هستند رئیس جمهوری در “جدیدترین افاضات” خود مدعی شده “وضع ما بهتر از آلمان است!”.
حسن روحانی روز شنبه با اشاره به این که اقتصاد آلمان در اثر پاندمی کرونا بیش از پنج درصد کوچکتر شده گفت: «ببینید یک کشور پیشرفته که نه تحریم است و نه مشکلی دارد در این شرایط چنین وضعیتی دارد. اقتصاد ما شرایط بهتری از این رقم خواهد داشت و رشد اقتصادی بدون نفت ما تا پایان سال مثبت خواهد شد.»
چند روز پیشتر اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی و مقام دوم اجرایی جمهوری اسلامی برای رسیدگی به افزایش سرسامآور قیمت تخممرغ شخصا دست به کار شد و یک نشست ویژه برای رسیدگی به این معضل برگزار کرده بود.
جهان صنعت روز یکشنبه نوشت حسن روحانی بهتر است به جای این حرفها و “ظاهر شدن در نقش معلم بهداشت دوران دبستان و تذکر پیاپی درباره ماسک زدن” به راهکارهای مهمتر برای جلوگیری از شیوع کرونا، از جمله کاهش ترددهای درونشهری از طریق موظف کردن شرکتها به دورکاری بپردازد.
توهین به شعور مردم با “قیاس معالفارق”
این روزنامه نوشته است: «توقع مردم حتی خیلی کمتر از این حرفهاست. مثلا همین قدر که آقای رئیس جمهور کمتر سخن گفته و با اظهارات عجیب و غریبش به شعور آنان توهین کند، کافی است.»
روزنامه اعتماد سخنان حسن روحانی درباره وضعیت اقتصادی ایران و مقایسه آن با آلمان را عجیب خوانده و نوشته “قیاس معالفارق” شاید بهترین توصیف برای این اظهارات باشد.
برخلاف ادعای حسن روحانی درباره احتمال مثبت شدن رشد اقتصادی در پایان سال، صندوق بینالمللی پول در یکی از گزارشهای خود ارزیابی کرده که اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی شش درصد کوچکتر خواهد شد و رشد منفی اقتصادی برای سومین سال پیاپی ادامه خواهد داشت.
در همین حال تاثیر پاندمی کرونا بر اقتصاد آلمان کمتر از ارزیابیهای اولیه است و این کشور همچنان قدرتمندترین اقتصاد اروپا را دارد. صادرات آلمان در ماه مه، با وجود کاهش شدید به دلیل اوجگیری کرونا، بیش از ۸۰ میلیارد یورو بود که به تنهایی بیش از دو برابر کل صادرات ایران در تمام سال ۹۸ است.
آلمان امروز یا آلمان پس از جنگ؟
حسین کمالی، دبیر کل حزب کار در واکنش به اظهارات حسن روحانی به روزنامه اعتماد گفت: «به نظر من ایشان حرف درستی زده است؛ منتها یک گزاره مهم را مطرح نکردهاند و آن، آلمان پس از جنگ جهانی دوم است. درواقع وضعیت ما، شاید صرفا بهتر از آلمان پس از جنگ جهانی دوم باشد.»
صفحه توئیتری “قیمت روز ارز و طلا” در پیامی با کنایه به سخنان روحانی نوشت، در بحران کرونا “کسی که شغل، درآمد و قدرت خرید ندارد، بیکار، کمدرآمد و فقیرتر نخواهد شد”.
برخی رسانهها نوشتهاند سخنان روحانی درباره مقایسه اقتصاد ایران و آلمان، که نمونه آن زیاد شنیده شده، حاصل مشاورهها و گزارشیهای نادرستی است که به رئیس جمهوری میدهند.
مرتضی افقه، اقتصاددان در گفتوگو با روزنامه آفتاب یزد از رئیس دولت دوازدهم پرسید: «آقای روحانی! کدام مشاورتان گفت اقتصاد ایران را با آلمان مقایسه کنید؟»
«بیحبری روحانی از فاصله کهکشانی ایران و آلمان»
روزنامه آفتاب یزد با بیان این که “رئیس دولت تدبیر” نمیداند ایران و آلمان در مسائل اقتصادی، “فاصلهای کهکشانی” دارند، به بررسی وضعیت اقتصادی آلمان با مرور برخی شاخصها پرداخت.
این روزنامه مینویسد از ۵۰۰ شرکت بزرگ سراسر جهان ۳۷ شرکت آلمانی هستند و اقتصاد آلمان پس از آمریکا، چین و ژاپن چهارمین اقتصاد قدرتمند جهان با تولید ناخالص داخلی چهار تریلیون دلار است.
مرتضی افقه اشکال سخنان روحانی را اتکا به اطلاعات نادرست مشاوران اقتصادی او میداند که مفاهیمی مانند رشد اقتصادی را بدون توجه به پسزمینهها و موقعیت کاملا متفاوت کشورها به رئیس جمهوری ارائه میکنند.
او به آفتاب یزد گفت: «در گزارشهای اخیر اگر آلمان را با خودش مقایسه کنیم بحث دیگری است اما اگر بخواهیم با کشوری مثل ایران که ماهیتاً متفاوت است مقایسه کنیم این گونه ادعاهای استهزا آمیز از کار در میآید زیرا تحلیل دادهها بسیار نیاز به تخصص دارد.»
صحبتهای روحانی در مورد مقایسه وضع اقتصادی ایران و آلمان در فضای مجازی نیز با طعنه و تمسخر زیادی روبرو شده است. عبدالله رمضانزاده، استاد دانشگاه و سخنگوی دولت دوم محمد خاتمی در پیامی توئیتری نوشت: «خدایا به کدام گناه ما را چنین عذاب میدهی؟»
اشاره رمضانزاده به سخنان محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم است که زمانی در واکنش به اعتراضها نسبت به افزایش سرسامآور قیمت مواد غذایی گفته بود در مغازههای نزدیک محل سکونتش قیمت گوجه فرنگی بسیار ارزانتر از چیزی است که معترضان میگویند.
تمسخر مردم
افقه میگوید شاید منظور حسن روحانی ایجاد آرامش در میان مردمی باشد که از گرانیهای روزافزون و سقوط شدید ارزش پول ملی درمانده شدهاند اما او باید بداند “کسانی که چنین مطلبی را ارائه میکنند موجب تمسخر مردم میشوند”.
این استاد دانشگاه افزود: «اکنون دیگر عصر و عهد “بوق” نیست که تنها عده کمی سواد داشته باشند الان دیگر حتی یک بچه کوچک هم با شنیدن این صحبتها خندهاش میگیرد.»
پاندمی کرونا که ۱۸۰ کشور جهان با شدت و ضعف درگیر آن هستند بر اقتصاد همه کشورها به شکلهای گوناگون تاثیر گذاشته و آلمان هم از این وضعیت مستثنا نیست.
با این همه کشوری مانند آلمان برخلاف جمهوری اسلامی نه درگیر سالها تورم دو رقمی و فزاینده است نه متکی به فروش نفت و محصولات نفتی. در کشوری مانند ایران با اقتصادی بحرانزده، رانتی و آلوده به فساد سیستماتیک، زیرساختها چنان آسیبپذیرند که رویدادی مانند شیوع کرونا میتواند آنها را سالها به عقب پرتاب کند.
این وضعیت در مورد اقتصادهای پویا، مولد و متکی بر فناوری و صنایع کارآمد و بهروز کاملا متفاوت است. آلمان از بحران اقتصادی سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ با آسیب کمتری به نسبت بسیاری از کشورها گذر کرد، در حالی که به اعتقاد برخی کارشناسان جمهوری اسلامی از چهار دهه پیش تا کنون در باتلاقی خودساخته درحال دست و پا زدن است.
دویچه وله: