با گذشت چند ماه از آغاز سال تحصیلی جدید در اروپا، هنوز بسیاری از دانشجویان ایرانی در پشت درهای بسته سفارت ایتالیا در تهران مانده‌اند و تلاش‌های آنها برای دریافت ویزای تحصیلی این کشور ناکام مانده است.
ایتالیا تا همین چند سال قبل به دلیل روال منطقی اعطای ویزای دانشجویی یکی از مقاصد جذاب و مورد علاقه دانشجویان ایرانی برای ادامه تحصیل محسوب می‌شد اما این روند در سالهای اخیر و به ویژه امسال با اختلال جدی رو به رو شده است.
کسانی که در ایران متقاضی دریافت روادید دانشجویی کشور چکمه هستند، دیگر نمی‌توانند به صورت مستقیم با سفارت ایتالیا در تهران در ارتباط باشند چرا که این فرآیند به یک موسسه دیگر برون‌سپاری شده است.
بر اساس اطلاعیه سایت سفارت ایتالیا در تهران، از ژوئن ۲۰۱۸ این مجموعه، ارائه درخواست ویزای ایتالیا را به موسسه‌ای به نام Cox and Kings Global Services Management (Singapore برون‌سپاری کرده است. مجموعه‌ای که مسئولیت واگذاری وقت ویزا به متقاضیان ورود به ایتالیا را به عهده دارد. اتفاقی که نه تنها شرایط را برای ایرانیان راحت‌تر نکرده که مسیر بسیار پیچیده‌تری را پیش روی آنها قرار داده است.
عسل که ۲۵ سال دارد و اهل تبریز است، برای دوره فوق لیسانس رشته زبان‌شناسی از دانشگاهی در شهر فلورانس پذیرش گرفته اما هنوز نتوانسته وارد ایتالیا شود، او درباره مشکلات خود به یورونیوز می‌گوید: «من اوایل ماه فوریه یعنی حدود ۸ ماه قبل پذیرش قطعی خودم را از دانشگاه فلورانس دریافت کردم، اما با گذشت اینهمه وقت، هنوز حتی نتوانسته‌ام وقت تحویل مدارک از سفارت دریافت کنم. هر بار که وقت‌ها در سایت باز می‌شود به سرعت برق و باد تکمیل می‌شود. واقعا انصاف نیست من که ۸ ماه قبل پذیرش گرفتم، هنوز نتوانسته‌ام ویزا بگیرم و کسانی که پذیرششان یک یا دو ماه قبل آمده، الان در ایتالیا هستند.»
او ادامه می‌دهد: «دیگر از ادامه تحصیل در ایتالیا ناامید شده‌ام. تمام تلاش‌هایم بی‌نتیجه مانده و دیگر نمی‌دانم چطور و چگونه باید ویزا بگیرم. کاش حداقل از همان ابتدا می‌گفتند که ویزا نمی‌دهیم تا حداقل وقت و عمر خود را تلف نمی‌کردیم.»
استمرار مشکلات دریافت ویزای دانشجویی باعث شد سفارت ایتالیا در تهران در تاریخ ۱۷ سپتامبر طی بیانیه‌ای اعلام کند تاریخ پذیرش درخواست برای صدور ویزا تا ۳۰ نوامبر تمدید شده و در عین حال سفارت و مجموعه کاکس تصمیم گرفته‌اند تعداد وقتهای بیشتری را در هر روز پیش‌بینی کنند.
اما حتی این تمهیدات جدید هم گره‌ای از مشکلات دانشجویان ایرانی باز نکرد. همچنان وقت‌ها کم و دیر باز می‌شد و ظرفیت‌ها هم بسیار سریع به پایان می‌رسید.
ماریا از جمله دانشجویان خوش‌شانسی است که توانسته امسال از ایران وارد ایتالیا شود، او درباره مشکلات ورود به ایتالیا به یورونیوز می‌گوید: «از همان ابتدای باز شدن وقت‌ها برای دریافت ویزا، شنیده بودم چه مشکلاتی برای گرفتن ویزا وجود دارد، از آنجایی که می‌خواستم هر طور شده خودم را به ایتالیا برسانم و دوره جدیدی را در زندگی‌ام آغاز کنم، حاضر شدم از کسانی که وقت ویزا را می‌فروختند، کمک بخواهم.»
ماریا که در حال حاضر در میلان در دانشگاه و رشته مورد علاقه‌اش تحصیل می‌کند، می‌افزاید: «می‌دانم که کار درستی انجام ندادم، اما چه می‌کردم؟ اگر شما به جای من بودید چه تصمیمی می‌گرفتید؟ من یک سال برای پذیرش و ادامه تحصیلم در ایتالیا برنامه‌ریزی کرده بودم، بر اساس تجربیات پیشین می‌دانستم که اگر دیر بجنبم دیگر باید خواب ادامه تحصیل در ایتالیا را ببینم. در نتیجه از طریق یکی از دوستان، ۵ میلیون تومان به واسطه‌ای دادم و وقت سفارت برای محدوده زمانی که می‌خواستم رزرو کردم.»
این در حالیست که همه مانند ماریا خوش‌شانس نبوده‌اند. کسانی هستند که حتی با وجود پرداخت پول نتوانسته‌اند وقت ویزا بگیرند. مهرداد که از دانشگاه تورین پذیرش دارد و هنوز در ایران بلاتکلیف است، یکی از آنهاست: «ابتدا چند بار تلاش کردم خودم وقت ویزا بگیرم، اما یا سایت قفل می‌کرد یا با پیغام خطا مواجه می‌شدم و در نهایت هم با پیام ظرفیت تکمیل شد، دست از تلاش بر می‌داشتم. بالاخره حاضر شدم به فردی که می‌گفت با دریافت ۱۰ میلیون تومان وقت تضمینی وقت می‌گیرد توافق کنم. حتی ۲ میلیون هم به عنوان بیعانه به او پرداخت کردم اما یک ماه من را معطل کرد و آخر هم نتوانست کاری انجام دهد.»
با گران شدن قیمت ارز، قیمتی که دلال‌ها برای گرفتن وقت طلب می‌کنند بالاتر رفته است. نیما یکی دیگر از دانشجویانی است که هنوز نتوانسته ویزا بگیرد و حتی چندین بار با چند فرد مختلف برای گرفتن وقت مکاتبه کرده است. او به یورونیوز می‌گوید: «یکی از دوستانم در ماه سپتامبر با پرداخت حدود ۴ میلیون تومان توانست از طریق یک آژانس مسافربری وقت ویزا بگیرد و الان هم در ایتالیا است، من که ابتدا مخالف چنین کاری بودم در ادامه قبول کردم مبلغ مورد نظر را پرداخت کنم، اما هر چقدر که ارز گران‌تر می‌شد قیمت این دلال‌ها هم بالاتر می‌رفت و استدلالشان این بود که ما باید به موسسه و سفارت به یوور پرداخت کنیم و طلب ۴۰۰ یورو کردند که واقعا به نظرم منطقی نبود و این عدد را پرداخت نکردم.»
تلاش‌های ما برای گفتگو با مسئولان شرکت کاکس بی‌فایده بود و این کمپانی به درخواست‌های ما برای پاسخگویی به ابهامات این پرونده پاسخی ندادند.
یورونیوز با سفارت ایتالیا در تهران هم مکاتبه کرد و از آنها پرسید آیا از وجود چنین مسئله‌ای آگاه هستند و یا قصد پیگیری و برخورد با عواملی که در ازای دریافت پول به افراد وقت می‌فروشند دارند یا خیر؟ یارا رومانووا، مسئول امور مطبوعاتی و ارتباطات سفارت ایتالیا در تهران در پاسخ به این پرسش‌ها هرگونه پاسخ در این خصوص را منوط به مطالعه این گزارش کرد.
این در حالیست که در برخی گروه‌های دانشجویی ایرانی در ایتالیا، افرادی بودند که تبلیغ فروش وقت ویزا می‌کردند هرچند این موضوع چندان خوشایند اکثر دانشجویان نبود و در برخی موارد به اخراج فرد مذکور از گروه‌ها هم منجر می‌شد اما به هر حال این ماجراها وجود داشت.
حامد که ۵ سال است در ایتالیا مشغول تحصیل است، یکی از گروه‌های تلگرامی دانشجویان ایرانی در ایتالیا را مدیریت می‌کند. او به یورونیوز می‌گوید: «همه می‌دانیم که افرادی فرصت‌طلب هستند که با همکاری برخی از خود ما از این راه درآمد کسب می‌کنند. من هم در گروه‌های دانشجویی کسانی را دیدم که با واسطه افرادی را معرفی می‌کنند که با دریافت پول، به صورت تضمینی از موسسه کاکس ، وقت ویزا می‌گیرند. البته من به شخصه در تمام این موارد سعی کردم پیام‌های مذکور را از گروه حذف و حتی فرد مذکور را از گروه اخراج کنیم. اما آیا با این کارها اصل ماجرا از بین می‌رود یا تنها صورت مسئله پاک می‌شود؟»
امکان ثبت وقتهای جدید برای درخواست ویزای تحصیلی 👈 https://t.co/jx9y9n9Ovh pic.twitter.com/lx843ROFoE
— Italy in Iran (@ItalyinIran) October 19, 2020
این مشکلات در حالی رقم خورده که مسئله تنها به دانشجویان سال اول محدود نشده است. با شیوع ویروس کرونا و انقضای کارت اقامت دانشجویانی که از سالهای قبل در ایتالیا زندگی می‌کنند، بحران دریافت ویزا به این گروه از دانشجویان هم تسری کرد. کسانی که چندین ماه در ایران بودند و در این مدت اعتبار کارت اقامتشان منتقضی شد نیز مجبور بودند برای دریافت ویزای مجدد به مجموعه برون‌سپاری شده از سوی سفارت مراجعه کنند. فرآیندی که باز هم مشکلاتی را متوجه دانشجویان ایرانی می‌کرد. البته برخی هم بودند که با وجود تمام این ماجراها توانستند به صورت شخصی از وب‌سایت مورد نظر وقت ویزا بگیرند.
لیلا ۴ سال است که در رم دانشجو است و به دلیل شیوع ویروس کرونا بیش از ۶ ماه در ایران و نزد خانواده‌اش باقی ماند. به همین دلیل او مجبور شد مجددا برای ورود به ایتالیا به ویزای وورد مجدد احتیاج داشته باشد. لیلا از تجربه خود برای گرفتن وقت ویزا به ما می‌گوید: «من هم شنیده بودم که باید پول بدهم تا بتوانم وقت ویزا بگیرم و چندین بار هم تلاش‌های شخصی‌ام برای گرفتن وقت ویزا ناکام ماند، با این وجود خوش شانس بودم که در آخرین تلاشم توانستم برای تاریخ مورد نظر وقت ویزا بگیرم، البته من تقریبا هر روز و هر روز ده‌ه ها بار صفحه وب سایت مورد نظر را رفرش می‌کردم تا بالاخره توانستم وقت بگیرم.»
مشکلات دریافت ویزای دانشجویی ایتالیا همچنان برای ایرانیان ادامه دارد و تلاش‌های ما برای برقراری ارتباط با مسئولان وزارت خارجه ایتالیا نیز بی‌نتیجه ماند. هنوز بسیاری از ایرانیان پشت درهای موسسه برون‌سپاری شده از سوی سفارت برای دریافت وقت ویزای دانشجویی قرار دارند و با وجود وعده‌های سفارت، همچنان تغییری در شرایط ایجاد نشده وهیچ بهبودی در فرآیند دریافت وقت پدید نیامده است.
سعید جعفری , یورونیوز: