– دونالد ترامپ و تیم او دموکرات‌ها را متهم به تقلب گسترده کردند و سیستم انتخاباتی و چگونگی اخذ آرا در آمریکا به عنوان یکی از بزرگترین دموکراسی‌های دنیا از سوی رئیس جمهور آن به پرسش کشیده شد.
– بلومبرگ: پیروزی جمهوریخواهان در سنا برنامه‌های جو بایدن در کاخ سفید را فلج می‌کند.
– پایگاه خبری «جماران» نزدیک به اصلاح‌طلبان وابسته به خانواده روح‌الله خمینی با ابراز امیدواری نسبت به پیروزی بایدن در ادعایی عجیب می‌نویسد جان گرفتن «جریان برانداز» محصول یا امتداد ظهور پدیده ترامپ در آمریکا بود!
مراسم تشییع جنازه قاسم سلیمانی فرمانده پیشین سپاه قدس؛ ژانویه ۲۰۲۰
– حسن روحانی: دولت بعدی در برابر ملّت ایران تسلیم خواهد شد.
– مصطفی‌پور محمدی دبیر عالی اصلاح‌طلب «جامعه روحانیون مبارز»: شکست ترامپ امداد الهی است!
– مجتبی رضاخواه نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی: شیعیان میشیگان سبب شکست ترامپ در این ایالت شدند!
– حکومت اسلامی در ایران با چراغ سبز برای مذاکره به امید برداشته شدن تحریم‌هاست.
تا لحظات تنظیم این گزارش در شامگاه جمعه ۶ نوامبر، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وارد مرحله‌ای پیچیده شده است. هرچند شمارش آراء تقریباً به پایان رسیده و جو بایدن و رسانه‌های حامی حزب دموکرات او را برنده انتخابات می‌دانند اما دونالد ترامپ و جمهوریخواهان می‌گویند این پایان انتخابات نیست.
دموکرات‌ها در پی ایجاد یک «موج آبی» با هدف گرفتن سنا و کنگره و مهمتر از همه کاخ سفید بودند اما رسیدن به این هدف‌ها چندان آسان به نظر نمی‌رسد. دونالد ترامپ سلامت انتخابات را زیر سؤال بُرده و دموکرات‌ها و مسئولان برگزاری انتخابات در بعضی ایالت‌ها را متهم به «مهندسی انتخابات» کرده و مدعی «تقلّب» در شمارش آراء شده است. وکلا و مشاوران ترامپ از مُردگانی می‌گویند که با اسم آنها به نفع بایدن رای داده شده و همچنین از هزاران آرای پستی که منشاء نامعلوم دارند.
دونالد ترامپ پنجشنبه‌شب به وقت واشنگتن در یک کنفرانس گفت «این سیستم فاسد است و اگر فاسد هم نباشد به راحتی فاسد می‌شود. آنها [دموکرات‌ها] صبر می‌کنند هر کجا به رای نیاز داشتند، بعد ناگهان رای‌ها را پیدا می‌کنند.»
اگر ترامپ پیروزی بایدن را نپذیرد و از طریق حقوقی در مراجع قضایی پیگر ادعای تقلب باشد مدتی زمان خواهد برد تا نتیجه‌ی نهایی انتخابات و این مناقشه روشن شود. همزمان بلومبرگ پیش‌بینی کرده است که پیروزی جمهوریخواهان در سنا برنامه‌های جو بایدن در کاخ سفید را فلج می‌کند.
اما گذشته از مسائل داخلی آمریکا، متغیرهای این انتخابات فراتر از ایالات متحده بر فضای بین‌المللی و همینطور ایران تأثیر خواهد گذاشت.
چراغ سبز به مذاکره
با افزایش شانس پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا، نرخ دلار و یورو و سکه در تهران که با تصور پیروزی ترامپ بالا رفته بود، اندکی کاهش یافت. در این ارتباط این ارزیابی وجود دارد که کاهش قیمت ارز به صورت دستوری و سیاست دولت و نظام برای آماده کردن افکار عمومی جهت مذاکره با آمریکاست. مذاکره‌ای که حتی با الفاظ نفی نیز نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی دریافته چاره‌ای جز آن ندارد.
سیدغنی نظری خانقاه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی می‌گوید «نباید به نتیجه انتخابات آمریکا دل ببندیم. سگ زرد برادر شغال است اما اگر از خوی استکبارگری و تروریسم دولتی دست برداشتند و نرمش نشان دادند شاید گشایشی رخ دهد.»
محمد رشیدی دیگر نماینده مجلس نیز گفت «تجدید نظر جمهوری اسلامی نسبت به آمریکا، منوط به اصلاح آمریکا است.»
حسن روحانی رئیس دولت نیز در سخنانی گفت دولت بعدی در برابر ملّت ایران تسلیم خواهد شد.
حسینی بوشهری امام جمعه قم هم در سخنانی عنوان کرد «امام فرمودند اگر آمریکایی‌ها توبه کنند و دست از شرارت بردارند، ممکن است شرایط به گونه دیگری رقم بخورد.»
این در حالیست که اتحادیه اروپا به ویژه رهبران آلمان و فرانسه نیز ترجیح می‌دهند ریاست جمهوری ترامپ به همان یک دوره ختم شود. هایکو ماس در واکنش به ادعای تقلب از سوی ترامپ گفت «برای اینکه دموکراسی کارآیی داشته باشد، بازندگان معقول و محترم از برندگان زیرک مهمتر هستند.»
دولت آلمان و فرانسه بارها از سیاست‌های ترامپ در مسائل بین‌المللی از جمله در مورد توافق‌نامه اقلیمی پاریس، ناتو، برجام، تعرفه‌های تجاری و روش‌های مقابله با کرونا و فشار به سازمان بهداشت جهانی انتقاد کردند. کشورهای قدرتمند اتحادیه اروپا از اینکه ترامپ می‌خواهد آنها را در صورتی جدی بگیرد که سهم بیشتری در تجارت و امنیت هم بین‌المللی و هم خودشان بر عهده بگیرند، به هرحال ناراضی بودند.
اما آنچه برای مردم ایران مهم است رویکرد ایالات متحده با هر رئیس جمهوری در قبال رژیم ایران است. آنها در طول چهار سال ریاست جمهوری ترامپ دیدند که اگرچه وی همواره برای مذاکره ابراز آمادگی می‌کند اما پا را روی گلوی جمهوری اسلامی گذاشته و با کشتن قاسم سلیمانی این عزم را که می‌خواهد رژیم ایران را به زانو درآورد در عمل ثابت کرد. حال آنکه در سال ۸۸ وقتی سرکوب می‌شدند و شعار می‌دادند «اوباما اوباما، یا با اونا یا با ما»، رئیس جمهوری محبوب آمریکا و اروپا ترجیح داد به علی خامنه‌ای نامه بنویسد و طرح معامله بریزد.
تغییر احتمالی سیاست «مهار رژیم ایران»
به همین دلیل است که ایرانیان مخالف جمهوری اسلامی و حتی مردم عادی که برای پیروزی ترامپ «دعا» می‌کردند می‌پرسند اگر جو بایدن بیاید، سیاست واشنگتن در قبال تهران چه خواهد بود؟ آیا او نیز راه اوباما را ادامه خواهد داد و یا میراث ترامپ به گونه‌ای خواهد بود که نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد؟ آنهم در حالی که امید به تقویت به اصطلاح «میانه‌رو»ها در ایران تا کنون پاسخ مساعد نداده است.
قدرت‌های منطقه اعم از اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با تهدیدات جمهوری اسلامی در کنار واشنگتن و سیاست مهار رژیم ایران در چارچوب کارزار فشار حداکثری ایستادند و پذیرفتند که قطع منابع تأمین مالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شبه‌نظامیان مزدبگیر تهران از طریق تحریم‌های شدید بهتر از ورود به یک جنگ از همه نظر پرهزینه است.
هرچند هر دو جناح نظام و لابیگران جمهوری اسلامی در اروپا و آمریکا به دولت ترامپ و مقاماتش برچسب جنگ‌طلبی می‌زدند اما آنها در عمل اثبات کردند که به دنبال درگیری نظامی و شعله‌ور کردن جنگ در خاورمیانه نیستند و بسیاری از تحریکات رژیم ایران بدون پاسخ گذاشتند. از جمله پس از ساقط شدن پهپاد آمریکا بر فراز خلیج فارس و یا حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد در عراق توسط سپاه پاسداران، آمریکا به افزایش تحریم‌ها اکتفا کرد.
شکار قاسم سلیمانی نیز یک اقدام هدفمند برای پایان دادن به حملات راکتی توسط شبه‌نظامیان علیه سفارت و پایگاه‌های ایالات متحده در عراق و همچنین کورتاژ حمله‌های ایذایی به منافع آمریکا و متحدانش بود که جواب نیز داد. دولت ترامپ نیش جمهوری اسلامی را کشید!
حالا علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی پُز می‌دهد که «سیاست ما در قبال آمریکا سیاست مشخص و حساب شده است و با رفت و آمد افراد تغییر نمی‌کند!» اما همزمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌اش از سیستم شلیک رگباری بالستیک رونمایی کرد!
هرچند مقامات تهران تظاهر می‌کنند که مهم نیست چه کسی در کاخ سفید باشد اما شواهد چیز دیگری را نشان می‌دهد.
مصطفی پورمحمدی دبیرکل «جامعه روحانیت مبارز» و از چهره‌های امنیتی اصلاح‌طلب می‌گوید «شکست ترامپ امداد الهی است!»
مجتبی رضاخواه نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی نیز در سخنانی عجیب‌تر از پورمحمدی گفته «شیعیان میشیگان که چند ماه گذشته به ترور قاسیم سلیمانی اعتراض علنی کرده بودند، با بسیج علیه ترامپ، شکست او در میشیگان و احتمالاً انتخابات آمریکا را کلید زدند!»
تهدید براندازان و مخالفان نظام
در این میان، پایگاه خبری «جماران» نزدیک به اصلاح‌طلبان وابسته به خانواده روح‌الله خمینی با ابراز امیدواری نسبت به پیروزی بایدن در ا دعایی عجیب می‌نویسد جان گرفتن «جریان برانداز» محصول یا امتداد ظهور پدیده ترامپ در آمریکا بود!
در این یادداشت با لحنی تهدیدآمیز خطاب به مخالفان جمهوری اسلامی و حامیان براندازی که از تحریم‌ها حمایت کرده‌اند آمده «یقیناً خائنینی که به ایران خنجر زدند، امروز مفتضحانه باخته‌اند و آینده‌شان نامعلوم و احتمالاً تراژیک است!» این ادعا و تهدید در حالیست که دست‌کم از «جنبش سبز» و سال ۸۸ حقانیت رژیم ایران به شدت زیر سؤال رفته و در تمام سال‌های گذشته بسیاری از شهروندان به عنوان مخالف و سرنگونی‌طلب و برانداز به زندان افتاده و حتی اعدام شده‌اند. بسیار پیش از آنکه جمهوری اسلامی ترامپ را بشناسد!
مقامات رژیم ایران که همواره اصرار دارند نارضایتی و خشم و انزجار مردم علیه نظام را به «خارج» و به ویژه به آمریکا نسبت بدهند حتی تظاهرات سراسری سال ۹۶ را نیز به همین موضوع ربط دادند. حسن روحانی در شهریور ۹۷ در یک سخنرانی در مجلس شورای اسلامی ادعا کرد حادثه دی‌ماه ۹۶ ترامپ را به طمع انداخت تا از برجام خارج شود!
حالا پیش از آنکه نتایج انتخابات آمریکا قطعیت یابد، رسانه‌های وابسته به تهدید مخالفان رژیم پرداخته و آنها را به «آینده نامعلوم» و «سرنوشت تراژیک» تهدید می‌کنند! آیا جمهوری اسلامی واقعا بر این باور است که ریاست جمهوری بایدن به سود آن و به زیان جنبش‌های اجتماعی خواهد بود و وی نیز مانند رئیس سابق خود، اوباما، صدای مردم ایران را نخواهد شنید؟!
مسیر نامعلوم مهار رژیم ایران
پس از خروج ترامپ از توافق اتمی و افزایش تحریم‌ها، اروپایی‌ها همچنان ادامه برجام را مطمئن‌ترین راه برای نظارت بر برنامه‌های اتمی رژیم ایران می‌دانستند. اما پس از تحقیق و بررسی آرشیو اتمی جمهوری اسلامی که در زمستان ۲۰۱۷ توسط موساد از ایران خارج شد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به فعالیت سایت‌های مشکوک نظامی در حوالی تهران و آباده برای غنی‌سازی و ذخیره اورانیوم پی برد.
شورای حکام آژانس به جمهوری اسلامی اولیتماتوم داد و بازرسان توانستند پس از یک سال از سایت‌های مشکوک بازدید و نمونه‌برداری کنند. با اینهمه هنوز نتایج اعلام نشده، حمله سایبری به تأسیسات اتمی نطنز صورت گرفت که احتمال داده شد از سوی اسرائیل و آمریکا بوده است. حالا معلوم نیست اگر کاخ سفید بخواهد مسیری را که در چهار سال اخیر رفته تغییر بدهد، اسرائیل و اعراب که با «پیمان ابراهیم» خود را قویتر از همیشه می‌بینند چه واکنشی نشان خواهند داد.
تساهی هنگبی وزیر همکاری‌های منطقه‌ای اسرائیل در واکنش به مواضع اعلام شده‌ی جو بایدن در مورد برجام گفته اگر بایدن به این سیاست ادامه دهد در نهایت تقابل خشونتباری میان ایران و اسرائیل رخ خواهد داد.
متحدان منطقه‌ای آمریکا متقاعد شده بودند که دولت ترامپ می‌تواند با اجرای تحریم‌ها تهدیدات رژیم ایران را بطور نسبتا پایدار مها رکند. اما حالا اطمینانی به تغییرات احتمالی ندارند و چه بسا ترجیح بدهند کار را یکسره کنند. البته وقوع چنین سناریویی یک احتمال بدبینانه است. به نظر برخی تحلیلگران، واقع‌بینانه این است که هیچ رئیس جمهوری از دستاوردهای دولت ترامپ به ویژه در ارتباط با اتحاد اعراب و اسرائیل و همچنین تضعیف جمهوری اسلامی صرف نظر نخواهد کرد. چنانکه جو باید چندی پیش وعده داد برای فشار به رژیم ایران «همگرایی جهانی» ایجاد خواهد کرد.
اگرچه همه اینها احتمالات است اما درباره یک حقیقت می‌توان یقین داشت: هر دولتی در آمریکا اگر راه نفس کشیدن و ادامه‌ی حیات را برای جمهوری اسلامی باز بگذارد، نتیجه‌اش از یکسو تداوم تهدیدات و تقویت تروریسم و گسترش شبه‌نظامیان فرقه‌ای در منطقه و از سوی دیگر بازگذاشتن سرکوب و کشتار مردم ناراضی و معترض و جان به لب رسیده در ایران خواهد بود!
حامد محمدی, کیهان لندن: