به گفتۀ قاسم شعله سعدی حقوقدان و تحلیلگر مسائل ایران، مشکل بزرگ رهبر جمهوری اسلامی ایران این است که اساساً او شهامت تصمیم گیری‌های بزرگ از جمله در قبال مسئله آمریکا را ندارد و حتی حاضر نیست در مواردی که ناگزیر از تصمیم‌گیری است مسئولیت تبعات آن را بپذیرد. به گفتۀ شعله‌سعدی، خامنه‌ای فرصت برجام را برای حل کلیه مسائل مربوط به مناسبات ایران و آمریکا از دست داد و با انتخاب جو بایدن امروز او باید در وضعیت بمراتب دشوارتری از نو در مقابل صورت مسئلۀ قدیمی رابطۀ ایران و آمریکا قرار بگیرد.
قاسم شعله سعدی، حقوقدان و تحلیلگر مسائل ایران
در بین برخی مقامات ایران پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا امید بازگشت این کشور را به برجام زنده کرده که در صورت تحقق می تواند به گمان آنان به پرداخت غرامت و لغو تحریم هایی که ترامپ علیه جمهوری اسلامی در دو سال گذشته وضع کرد، منجر شود. اما، آیا حکومت ایران در بیان این امیدواری یکدست است؟ دامنۀ عمل خود جو بایدن در متحقق کردن این امید چقدر است؟ آیا رهبر جمهوری اسلامی ایران با استفاده از فرصت جدید “نرمش قهرمانانۀ” دیگری برای تسهیل مصالحه با رئیس جمهوری منتخب آمریکا و دولت آیندۀ این کشور از خود نشان خواهد داد؟
در پاسخ به این پرسش‌ها قاسم شعله سعدی، حقوقدان و تحلیلگر مسائل ایران، از جمله گفته است : شکی نیست که تعیین سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران تنها بر عهدۀ رهبر جمهوری اسلامی، آقای خامنه‌ای، است و تا زمانی که او تصمیمی در اینباره نگرفته نمی توان از تمایل یا عدم تمایل جمهوری اسلامی ایران برای تعامل احتمالی با دولت آیندۀ آمریکا سخن گفت.
به گفتۀ قاسم شعله سعدی یک مشکل بزرگ رهبر جمهوری اسلامی ایران این است که اساساً او شهامت تصمیم گیری‌های بزرگ را ندارد و حتی حاضر نیست در مواردی که ناگزیر از تصمیم‌گیری است مسئولیت تبعات آن را بپذیرد و برجام بارزترین مصداق این حقیقت است. آنچه این ویژگی را تشدید خواهد کرد نتیجۀ انتخابات آیندۀ ریاست جمهوری در خود ایران است که طی آن قدرت آنهم در دورۀ بی اعتباری اصلاح‌طلبان به انحصار کسانی درخواهد آمد که امروز کنترل مجلس را در دست گرفته‌اند.
قاسم شعله سعدی در ادامه افزوده است که پیروزی جو بایدن دست کم این حُسن را داشته که به توهم تغییر رژیم ایران توسط دونالد ترامپ پایان داد که به دروغ خود را برانداز جمهوری اسلامی ایران معرفی کرد.
به گفتۀ قاسم شعله سعدی، با انتخاب بایدن این توهم نیز به پایان می‌رسد. تغییر در ایران باید به دست مردم این کشور و بدون دخالت خارجی صورت بپذیرد و مردم ایران نمی توانند بپذیرند که مثلاً جو بایدن یک حامد کرزی برای کشورشان تعیین کند.
با این حال، شعله سعدی در جای دیگری از سخنانش دامنۀ عمل جو بایدن را دربرچیدن تحریم ها علیه ایران بسیار محدود دانسته و گفته است : اولاً بسیاری از تحریم های آمریکا تصمیم‌های کنگرۀ این کشور هستند و ثانیا بسیاری از همین تحریم ها در جهت مقابله با تروریسم تصویب شده اند که حتی جو بایدن نمی تواند – به فرض اینکه بخواهد – به سهولت آنها را لغو کند.
قاسم شعله سعدی گفته است که خرسندی برخی مقامات ایران از پیروزی بایدن زودگذر است و مشکلات ایران ساختاری تر از آن هستند که بتوان به این شیوه برطرف‌شان کرد. او سپس افزوده است : سیاست مناسبات قدرت است. اینکه آقای خامنه ای بخواهد یا نخواهد در مقابل آمریکا به سازش یا “نرمش قهرمانانۀ” جدیدی تن بدهد در درجۀ اول به فشار اجتماعی بستگی دارد که به گفتۀ او امروز در ایران بسیار هم شدید است. همین فشار اجتماعی به گفتۀ او به سرسختی آیت الله خمینی خاتمه داد و او را ناگزیر از پذیرش پایان جنگ و قطعنامۀ ۵٩٨ شورای امنیت کرد و این اتفاق دقیقاً زمانی روی داد که همانند امروز بنیه اقتصادی ایران به زیر صفر فرو افتاده بود.
به گفتۀ قاسم شعله سعدی، همین امروز اگر یک همه پرسی سالم در ایران برگزار شود جمهوری اسلامی ایران به زحمت پنج درصد آرای عمومی را کسب می‌کند و وضعیت فلاکت بار اقتصادی ایران به گونه‌ای است که نیازی به توصیف ندارد. قاسم شعله سعدی سپس افزوده است که بر خلاف نرمش قهرمانانۀ منتهی به برجام، اینبار اگر آقای خامنه ای در نتیجۀ فشارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ناگزیر از نرمش قهرمانانۀ جدیدی بشود، باید این نرمش را در تمام زمینه ها انجام بدهد و جام زهر را به طور کامل سر بکشد. اشتباه بزرگ آقای خامنه‌ای، به گفتۀ قاسم شعله‌سعدی، این است که او فرصت برجام و دورۀ ریاست جمهوری باراک اوباما را برای حل نه فقط مسئلۀ اتمی، بلکه کلیه مسائل مربوط به مناسبات ایران و آمریکا از دست داد و امروز باید در وضعیت بمراتب دشوارتری از نو در مقابل صورت مسئلۀ قدیمی ایران و آمریکا قرار بگیرد.
ناصر اعتمادی, رادیو فرانسه: