سردار «یدالله جوانی»، معاون سیاسی سپاه پاسداران امروز شنبه چهاردهم فروردین در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفته است که سپاه به‌جدّ با ورود پاسداران به عرصه انتخابات بدون طی مراحل قانونی مخالف است و «سعید محمد» از مسؤولیت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم به دلیل همین تخلف و رعایت نکردن مقررات برکنار شده است. این در حالی است که سعید محمد اسفندماه گذشته در نامه‌ای خطاب به فرمانده کل سپاه نوشت به دلیل احتمال حضور در انتخابات از سمتش استعفا می‌کند.
برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی سخنان معاون سیاسی سپاه پاسداران درباره برکناری سعید محمد، فرمانده سابق قرارگاه خاتم‌الانبیا، به دلیل «تخلف انتخاباتی» را نتیجه یک به صفر بازی به نفع «حسین سلامی»، فرمانده فعلی در مقابل «محمدعلی جعفری»، فرمانده سابق سپاه پاسداران دانسته‌اند. داستان این رقابت و رویارویی چیست؟
یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران، گفته که این نهاد با ورود نیروهای خود به عرصه انتخابات «بدون طی مراحل و فرآیندهای قانونی تعریف شده مخالف است» و سعید محمد نیز به دلیل همین تخلف برکنار شده است.
ساعاتی بعد دفتر سعید محمد اعلام کرد که جوانی سخنگوی سپاه پاسداران نیست و گفته‌هایش نظر شخصی است. همزمان با این درگیری و اتهام به سعید محمد، «رستم قاسمی»، معاون اقتصادی نیروی قدس سپاه، بدون استعفا به فعالیت انتخاباتی خود ادامه می‌دهد و سپاه معترض او نشده است.
این نوع رویارویی فرماندهان سپاه پاسداران و حمله به نامزد مورد حمایت گروهی از نیروهای بسیج و سپاه بی‌سابقه بوده است. در هفته‌های گذشته نیز فیلم‌هایی از تهدید حامیان سعید محمد مبنی بر عواقب رد صلاحیت او توسط شورای نگهبان منتشر شده بود.
به این ترتیب عملا یکی از نامزدهایی که می‌توانست مصداق دولت «جوان و انقلابی» و مطلوب رهبر جمهوری اسلامی باشد، ضربه اساسی خورده است.
جدال بین یدالله جوانی و سعید محمد را می‌توان از جهاتی جدال بین محمدعلی جعفری و حسین سلامی، فرماندهان سابق و فعلی سپاه پاسداران دانست. سعید محمد عملا در دوره محمدعلی جعفری رشد کرد و حامیانش در سپاه پاسداران نیز از میان افراد نزدیک به جعفری بودند.
بخشی از فعالیت‌ها به نفع نامزدی سعید محمد نیز در فرماندهی قرارگاه فرهنگی بقیه‌الله سپاه پاسداران انجام می‌شد که ریاستش با جعفری است.
یدالله جوانی نیز در میانه ریاست محمدعلی جعفری بر سپاه پاسداران از سمت معاونت سیاسی برکنار شده بود و سال ۱۳۹۶ با تغییر نماینده رهبر جمهوری اسلامی در سپاه پاسداران به این سمت بازگشت.
در این میان اما معمولا نماینده رهبر جمهوری اسلامی و سازمان اطلاعات سپاه نقش جدی‌تر در جهت‌گیری‌های سیاسی این نهاد دارند.
پیش از سخنان جوانی نیز خبرهایی در فضای سیاسی مطرح شده که برخی از نزدیکان سعید محمد در قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه پاسداران به اتهام فساد بازداشت شده‌اند.
پیش از آن نیز «حمیدرضا ترقی»، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی گفته بود که سعید محمد به دلیل تخلفاتی که داشته، از فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا برکنار شده است.
نامزدهای مورد حمایت سپاه پاسداران
با این درگیری سعید محمد عملا دیگر به عنوان نامزد اصلی سپاه پاسداران در انتخابات مطرح نیست و نام دیگر نامزدها در گمانه‌زنی‌ها مطرح می‌شود. با وجود اینکه ممکن است او همچنان در بین گروهی از نیروهای بسیج پایگاه داشته باشد.
«محمدباقر قالیباف»، «حسین دهقان» و «محسن رضایی» نامزدهای سپاهی هستند که هیچکدام مزیتی نسبت به یکدیگر برای معرفی به عنوان نامزد اصلی ندارند. در این میان اما قالیباف حمایت سیاسی بیشتری را دریافت کرده است.
در نهایت ممکن است مانند سال ۱۳۸۴ نامزد نهایی مورد حمایت سپاه پاسداران از میان سرداران نباشد. در این میان تکلیف حضور «ابراهیم رییسی» در انتخابات هنوز روشن نشده است؛ فردی که شانس معرفی به عنوان نامزد اصلی همه جریانات اصول‌گرا را دارد.
نام «سعید جلیلی» نیز همچنان به عنوان نامزد احتمالی انتخابات مطرح است. فردی که می‌تواند حمایت گروهی از بسیجیان و پاسداران و همچنین برخی از گروه‌های تندرو را داشته باشد.
در مقابل این چهره‌ها «عزت‌الله ضرغامی» قرار دارد که تلاش کرده از خود چهره‌ای ملایم‌تر ارائه و خود را نامزدی فراتر از جریان اصول‌گرا جلوه دهد.
اما ممکن است چهره‌هایی همچون «محمد مخبر»، رییس ستاد اجرایی فرمان امام در هفته‌های آخر به جرگه نامزدها بپیوندند.
«مهرداد بذرپاش»، «علی نیکزاد» و «پرویز فتاح» نیز نامشان پیش از این مطرح بوده است. در میان فهرست متنوع نامزدهای اصول‌گرا به‌جز ابراهیم رییسی، هنوز هیچ نامزدی اجماع همه گروه‌های اصول‌گرا و یا ویژگی‌های فردی ندارد که او را نسبت به دیگر نامزدها به صورت جدی متمایز کند.
نامزدهای دولت و اصلاح‌طلبان
اصلاح طلبان نیز جبهه اصلاحات ایران را که به ناسا مشهور شده بود، برای انتخابات ریاست‌جمهوری تشکیل داده‌اند؛ اما هنوز نامزدی را معرفی نکرده‌اند.
«محمدجواد ظریف» در روزهای اخیر احتمال نامزدی در انتخابات را رد کرده است؛ هر چند که در نهایت تکلیف این تکذیب‌ها در روزهای آخر ثبت‌نام‌ها مشخص می‌شود.
در مقابل «صادق خرازی»، معاون وزیر خارجه در دولت «محمد خاتمی»، از مدت‌ها پیش سفرهای استانی خود را آغاز کرده و انتقاد از دولت روحانی را یکی از محورهای تبلیغاتی خود قرار داده است.
«محسن هاشمی» و «اسحاق جهانگیری» نیز از نامزدهای مطرح جریان کارگزاران برای انتخابات هستند. با این حال تایید صلاحیت محسن هاشمی در ابهام است و اسحاق جهانگیری نیز یک بار نامزد شده و کنار رفته است؛ موضوعی که او را در زمره نامزدهای قدیمی قرار می‌دهد.
بارها از «علی لاریجانی» به عنوان نامزد احتمالی اصلاح طلبان نام برده شده است؛ اما او همواره مشکل کسب رای داشته است.
«حسن قاضی‌زاده هاشمی» وزیر سابق بهداشت، نیز پیش از این به عنوان نامزد احتمالی مطرح بوده؛ اما هنوز نامش به صورت جدی مطرح نشده است. نام «رضا اردکانیان»، وزیر نیرو و «بیژن نامدار زنگنه»، وزیر نفت نیز به عنوان نامزدهای احتمالی مطرح شده است.
«محمدجواد آذری جهرمی» نیز همواره به عنوان نامزد مورد حمایت «محمود واعظی» و گروهی از دیگر اعضای دولت مطرح بوده است. «محمدرضا عارف» نیز همچنان نامزد بالقوه انتخابات است. «عباس آخوندی»، وزیر سابق مسکن نیز از نامزدهای مطرح است؛ اما او در نهایت با دلخوری از دولت جدا شد و عملا حمایت حسن روحانی را ندارد.
علاوه بر جبهه اصلاحات ایران محمد خاتمی و حسن روحانی نیز نقش مهمی در تعیین نامزد نهایی جریان اصلاح طلبان خواهند داشت.
«محمود احمدی‌نژاد» نیز همچنان به دنبال نامزدی خود و یا نزدیکانش در انتخابات است. مشکل اما این است که «اسفندیار رحیم مشایی» و «حمید بقایی» دو فرد اصلی او حکم زندان دارند و به‌جز این‌ها دیگر چهره‌ای از حلقه اصلی وجود ندارد که حاضر به بازی مطابق میل احمدی‌نژاد باشد.
حزب موتلفه اسلامی نیز از انتخابات ۱۳۹۶ قصد حضور مستقل در انتخابات را داشته و نام «اسدالله بادامچیان» به عنوان نامزد این حزب مطرح شده است.
برخی انتخابات ریاست‌جمهوری امسال را شبیه انتخابات سال ۱۳۸۴ دانسته‌اند؛ انتخاباتی با تنوع نامزدها و کاهش مشارکت. با این حال، اما رفتار شورای نگهبان و رهبر جمهوری اسلامی است که تکلیف تنوع نامزدها را مشخص خواهد کرد.
احسان مهرابی, ایران وایر: