افشاگری چند مقام ارشد ایرانی درباره سیاستهای اشتباه مقابله با کرونا و واردات واکسن خشم عمومی را به دنبال داشته و کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی آنها را هدف انتقادهای شدید خود قرار دادهاند.
دبیرکل جمعیت هلال احمر ایران فاش کرده که این نهاد از بهمن ۹۹ میتوانست واردات واکسن را آغاز کند، اما ندادن مجوز این روند را سه ماه به تاخیر انداخت.
کاربران ایرانی مقامهای حکومت را به مقصر بودن در مرگ هزاران قربانی کووید-۱۹ متهم میکنند و خواهان کمک جهانی شدهاند.
در یکی از انتقادهای پربازدید مهدی خرمدل، روزنامهنگار سایت محافظهکار تابناک در توییتر نوشته: “بر اساس اعترافات زالی، قربانیان کرونا نمردند؛ به قتل رسیدند”.
علیرضا زالی، رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران، به پنهانکاری اولیه مرگومیر و مخالفت نادرست با واردات واکسن اذعان کرده است. هرچند خبرگزاری ایرنا میگوید صحبتهای آقای زالی “به صورت تقطیع شده و انتخابی” منتشر شده است.
برآورد بیبیسی فارسی، بر اساس آمار ثبت احوال، حاکی از آن است که قربانیان واقعی کرونا در ایران حدود ۲ برابر آمار رسمی هستند.
هشتگهای ” sosIran” (ایران را نجات دهید) و کرونا در ایران ترند شدهاند و انبوهی از انتقادها درباره سیاستهای مقابله با کرونا در ایران بیان شده است.
بعد از واکنشهای گسترده به صحبتهای علیرضا زالی، روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در اطلاعیهای گفته سخنان او در یک “جلسه کاملا غیر رسمی” بیان شده و “انتخاب خاص از برخی صحبتهای غیر رسمی موجب سوء تفاهم و برداشت نامناسب رسانهای” شده است.
در آنچه منتشر شد آقای زالی از سیاست واردات واکسن کرونا انتقاد کرده و گفت: “: ما ۷۲۰ میلیون یورو خرج رمدسیویر کردیم و این پول را باید خرج واکسن میکردیم.”
برخی کاربران شبکههای اجتماعی با اشاره به قیمت بالای داروی رمدسیور در بازار ایران میگویند واردات آن منافع اقتصادی بیشتری داشته و به همین دلیل بر واکسن اولویت داشته است.
تاکید برخی مقامهای ارشد ایرانی، از جمله آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، بر تولید واکسن در ایران بود. آقای خامنهای از جمله واردات واکسن از آمریکا و بریتانیا را ممنوع کرد.
اما با وجود تبلیغات گسترده درباره واکسن “برکت”، محصول یک نهاد وابسته به رهبر، عملا تولید آن پاسخگوی نیازها نبوده و هیچ داوری مستقلی از کارایی و ایمنی آن وجود ندارد.
آقای خامنهای لحن خود درباره کرونا را تغییر داده و در حالی که در آغاز همهگیری گفته بود شیوع کرونا “بلایی” است که “آنچنان بزرگ نیست”، حال میگوید کرونا “مساله اول” است و باید “به هر شکل ممکن” از جمله با واردات تامین شود.
او همچنین گفته درباره قرنطینه و تعطیلی “اظهارنظر نمیکنم و مسئله تخصصی است ولی اگر مسئولان به نتیجهای رسیدند هیچ ملاحظهای نکنند و اقدام قاطع کنند.”
محمود صادقی، نماینده سابق مجلس، در واکنش گفته: “مگر واکسن مسأله تخصصی نیست؟!”
عبدالله رمضانزاده، از چهرههای اصلاحطلب هم گفته: “تا روحانی رفت اجازه ورود ۱۲۰ میلیون دوز واکسن را صادر کردند! جان رعیت به چه امور دیگری بند است؟”
تاخیر سه ماهه در مجوز واردات به هلال احمر
محمدحسن قوسیانمقدم، دبیرکل جمعیت هلال احمر ایران، به وبسایت عصر ایران گفته این نهاد از بهمن ۱۳۹۹ میتوانست واردات واکسن را آغاز کند، اما به آنها مجوز نمیدادند.
آقای قوسیانمقدم گفته در واردات واکسن مانعتراشیهایی در داخل ایران انجام گرفته است.
او گفته “دشمنان خارجی به نوعی، دوستان نادان به نوعی” در واردات واکسن اخلال کردهاند.
دبیرکل جمعیت هلالاحمر گفته اگر “در داخل” مشکلات رفع شود این نهاد میتواند به سرعت ۳۰ میلیون دوز واکسن وارد کند.
روز پنجشنبه سیزدهمین محموله واکسن کرونای هلال احمر شامل یک میلیون و ۱۱۰ هزار دوز وارد ایران شد.
روایت ظریف از رد واردات ۲۰ میلیون واکسن از اروپا
علیرضا زالی در صحبتهایش از وزارت خارجه انتقاد کرده و گفته: “سفیران ما در کشورهای خارجی بدنبال تأمین واکسن نبودند. با سفیر ژاپن صحبت کردم، گفت اصلا سفیر ایران دنبال واکسن نیامده است.”
ژاپن یکی از کشورهایی است که واکسن کرونا به ایران اعانه داده است.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، در پاسخ به آقای زالی گفته دیپلماتهای ایرانی برای واردات واکسن تلاش کردهاند، اما نهادهایی بانفوذ داخل ایران مانع از کار آنها شدند.
آقای ظریف از جمله گفته مقدمات خرید ۲۰ میلیون دوز واکسن از اروپا فراهم شده بود اما یک نهاد حکومتی با آن مخالفت کرد.
مشخص نیست تاریخ این توافق خرید چه بوده و چه نهادی با آن مخالفت کرده است.
آقای ظریف در اینستاگرام نوشته: “نگذارید از سکوت پشیمان شویم و بپرسیم: اولین بار چه کسی در دولت بحث کرونا را مطرح کرد؟ چه پاسخی به او داده شد؟”
“کدام دستگاه پیشنهاد تمهید واردات واکسن از چین را در شهریور گذشته مطرح کرد؟ دقیقا همان کاری که بعد از آن تاریخ امارات (برای سینوفارم) و ترکیه (برای سینوواک) انجام دادند؟ چه کسانی گفتند مردم ما موش آزمایشگاهی نیستند؟”
“کدام وزیر تولید مشترک واکسن کوبایی با پاستور را در سفرش به کوبا در پاییز سال گذشته کلید زد؟ چرا این قدر زمان تلف شد؟ کدام دستگاه پروفورمای ورود ۲۰ میلیون واکسن از اروپا را رد کرد؟ باز هم بگویم؟”
علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفته: “پروفورم ۶ یورویی واکسن آسترازنیکای ما را به بهانه گران بودن تایید نکردند ولی سینوفارم ۱۵ دلاری خریدند!”
با وجود شیوع شدید کرونا مراسم محرم در ایران لغو نشده و تصاویر منتشرشده حاکی از آن است که این مراسم در بسیاری موارد بدون رعایت فاصلهگذاری برگزار میشود.
بی بی سی: