در پی واکنش چند مقام جمهوری اسلامی به انتشار عکس سفرای روسیه و بریتانیا برای یادآوری کنفرانس تهران در سال ١٣٢٢، سفارت روسیه در پیامی شبیه به عذرخواهی گفت که هدف «جریحهدار کردن احساسات ملت ایران» نبوده است.
ساعتی بعد خبر رسید که وزارت خارجه ایران سفیر روسیه و سفیر بریتانیا را برای ادای توضیح فراخوانده است.
سفارت روسیه با تاکید بر این که عکس مذکور «محتوای ضد ایرانی ندارد» در پیام خود توضیح داده بود که این عکس تنها برای «ادای احترام به تلاشهای مشترک دولتهای متحد علیه نازیسم در طول جنگ جهانی دوم» بوده است.
سفارت روسیه روز پنجشنبه، ۲۱ مرداد، یک روز پس از واکنش چند مقام ایرانی به انتشار این عکس در صفحه خود در توییتر، این واکنشها را «مبهم» خوانده و گفت که این عکس محتوای «ضد ایرانی» ندارد و قرار نبوده که موجب آزردگی خاطر مردم ایران شود.
در ادامه این توییت ایران به عنوان کشور «دوست» و «همسایه» نام برده شده و بر «تداوم تقویت روابط مبتنی بر احترام متقابل» تاکید شده است.
انتشار عکسی از دیدار لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران با رئیس جدید نمایندگی دیپلماتیک بریتانیا در ایران در صفحه توییتر سفارت فدراسیون روسیه در جمهوری اسلامی در روز چهارشنبه، ۲۰ مرداد واکنشهایی را از سوی مقامات ایران به دنبال داشت.
در این عکس، سفیر روسیه در ایران، در کنار رئیس جدید نمایندگی دیپلماتیک بریتانیا در ایران و یک صندلی خالی بر بالای پلههای ورودی ساختمان سفارت روسیه دیده میشود.
در توضیح این عکس در توییت سفارت روسیه که روز چهارشنبه منتشر شد، آمده بود که عکس دیدار این دو مقام روسیه و بریتانیا در «راهپله تاریخی» سفارت روسیه، جایی که کنفرانس ۱۹۴۳ تهران برگزار شد، گرفته شده است.
همشهری آنلاین روز پنجشنبه خبر داد که سفیر روسیه در وزارت خارجه تاکید کرده است: «از این که انتشار این عکس باعث سوءتفاهم و رنجش خاطر مردم کشور دوست، ایران، شده اظهار تاسف مینمایم.»
ساعتی بعد خبر رسید که سفیر بریتانیا نیز پس از احضار به وزارت خارجه توضیح داده است: «تاکید میکنم هیچ گونه قصد و نیت سوئی در پشت این موضوع وجود نداشته و سفرا در صدد بودهاند تنها اتحاد روسیه و بریتانیا علیه آلمان نازی در زمان جنگ دوم جهانی را یادآوری کنند.»
در عکس تاریخی مورد اشاره این توییت که در دوران اشغال ایران توسط نیروهای متفقین گرفته شده بود، جوزف استالین، وینستون چرچیل و فرانکلین روزولت رهبران اتحاد جماهیر شوروی، بریتانیا و آمریکا حضور داشتند.
آن عکس مربوط به نشست محرمانه در سفارت شوروی در تهران بین رهبران این سه کشور در آذر ۱۳۲۲ بود، نشستی که به توافق گشایش جبهه دوم در غرب اروپا انجامید.
نیروهای متفقین در جریان جنگ جهانی دوم در سوم شهریورماه ۱۳۲۰ بهرغم اعلام بیطرفی وارد خاک ایران شدند و پس از آن، رضاشاه، پادشاه وقت ایران را برکنار و تبعید کردند.
انتشار عکس جدید سفیر روسیه در ایران، در کنار سفیر جدید بریتانیا و یک صندلی خالی که در عین حال تداعیکننده غیبت نمایندهای از ایالات متحده آمریکا در این دیدار نیز بود واکنش تند بسیاری از مقامات فعلی و قبلی جمهوری اسلامی را در پی داشت.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «اقدام دور از ادب دیپلماتیک و نامناسب سفرای دو کشور روسیه و انگلستان باید به سرعت توسط وزارت خارجه پیگیری شود.»
رئیس مجلس اضافه کرده بود: «هر دو سفیر باید فوراً به طور رسمی بابت اقدام انجام شده عذرخواهی کنند، در غیر این صورت واکنش قاطع دیپلماتیک ضروری خواهد بود.»
روز پنجشنبه حسین امیرعبداللهیان، گزینه ابراهیم رئیسی برای تصدی وزارت خارجه، نیز در یک توییت اقدام سفیر روسیه را «نشاندهنده بیتوجهی به آداب دیپلماتیک و غرور ملی مردم غیور ایران» توصیف کرد.
2/2 The only meaning that this photo has to pay tribute to the joint efforts of the allied states against Nazism during the Second World War. Iran is our friend and neighbor, and we will continue to strengthen relations based on mutual respect
— Russian Embassy, IRI (@RusEmbIran) August 12, 2021
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت روحانی نیز از انتشار این عکس به عنوان «تصویری بسیار نابجا» نام برده و نوشته بود: «لازم است که به همه یادآوری کنم که اوت ۲۰۲۱، نه اوت ۱۹۴۱ است و نه در دسامبر ۱۹۴۳. مردم ایران نشان دادهاند، از جمله در جریان مذاکرات برجام، که سرنوشت آنها دست سفارتهای خارجی یا قدرتهای خارجی نیست.»
جنجال بر سر این عکس یک روز پس از آغاز کار سفیر جدید بریتانیا در ایران رقم خورد. سایمون شرکلیف روز سهشنبه با انتشار ویدئویی در توییتر آغاز کار خود در تهران را به عنوان سفیر بریتانیا اعلام و ابراز امیدواری کرده بود که روابط دو کشور بهبود پیدا کند.
رادیو فردا: