موسسه فرِیزر شاخص آزادی اقتصادی سال ۲۰۱۹ میلادی را منتشر کرد. گزارشی که نشان میدهد از بین ۱۶۵ کشور مورد مطالعه، ایران در جایگاه ۱۶۰ قرار گرفته و تنها ۵ کشورِ «زیمبابوه»، «الجزایر»، «لیبی»، «سودان» و «ونزوئلا»، در جایگاههای بدتری در مقایسه با ایران قرار گرفتهاند.
در یک «اقتصاد بسته»، شما نمیتوانید به راحتی در «بازار» با سایرین رقابت کنید، چرا که رقبای «گردنکلفت» اجازه رقابت به شما را نمیدهند. راهانداختن یک کسبوکار در یک اقتصاد بسته هم بسیار دشوار است، چرا که اولا کوهی از کاغذبازی پیشِ رویِ شما است و دوما همان «گردنکلفتها» به شما اجازه نمیدهند وارد گود رقابت شوید.
نتیجه این خواهد بود: میزان سرمایهگذاری افت پیدا میکند؛ بازاری بدون «رقابت» و پر از «انحصار» شکل میگیرد؛ درآمد مردم نمیتواند از سطح مشخصی بالاتر برود و در نهایت، ناکارآمدیها و کژکارکردها به حوزه سیاست سرریز میکنند.
از قضا، یک اقتصاد بسته، تقریبا همیشه با یک «فضای سیاسی بسته» همراه است. در واقع، نمیشود یکی از این دو را بدونِ آن دیگری انتظار کشید. اما جایگاه ایران در این زمینه، در مقایسه با کشورهای دیگر، چگونه است و در نهایت، این وضعیت ما را به کجا خواهد کشاند؟
آزادترین اقتصادهای جهان: از «هنگکنگ» تا «گرجستان»!
گزارشهای جهانیِ بسیاری در مورد «آزادی اقتصادی» (Economic freedom) هر سال در جهان منتشر میشوند، اما یکی از مطرحترینِ این گزارشها، توسط «موسسه فرِیزر» (Fraser Institute) تهیه میشود که در کانادا واقع شده و اساسا به دلیل همین گزارش شهرت دارد.
از بین ۱۶۵ کشور مورد مطالعه، ایران در جایگاه ۱۶۰ قرار گرفته و تنها ۵ کشورِ «زیمبابوه»، «الجزایر»، «لیبی»، «سودان» و «ونزوئلا»، در جایگاههای بدتری در مقایسه با ایران قرار گرفتهاند.
عجیبتر اینکه حتی کشورهایی که کمتر از ۵ درصد از جمعیت آنها به برق دسترسی دارند (جمهوری دموکراتیک کنگو)، یا درگیر جنگ داخلی هستند (یمن) و یا در رده فقیرترین کشورهای جهان قرار دارند (بورکینافاسو)، باز هم از منظر «آزادی اقتصادی» جایگاهی بهتر از ایران را به خود اختصاص دادهاند.
اما آزادترین اقتصادهای جهان کدامها هستند؟ «هنگکنگ»، «سنگاپور»، «نیوزیلند» و «سوئیس»، چهار کشور نخست در فهرست آزادی اقتصادی هستند. در این میان اما شاید نام یک کشور و جایگاهش در این فهرست، برای ایرانیها جالب توجهتر باشد.