شبکه خویشاوندان صاحب نفوذ از خانواده روح‌الله خمینی و خامنه‌ای تا ابراهیم رئیسی
این روزها از ابراهیم رئیسی، خانواده و نزدیکانش به دلیل انتصاب‌های رانتی و سفارشی فامیل، بستگان و آشنایان انتقاد می‌شود؛ موضوعی که باعث شده است برای مجموعه همراهان او عنوان «دولت خویشاوندان و دامادها» را انتخاب کنند.
عزل و نصب‌های رانتی و فامیلی از اواخر «دولت سازندگی» و زمانی که فضای سیاسی ایران کمی برای انتقاد و افشاگری باز شد، ابتدا در محافل سیاسی و امنیتی و سپس در رسانه‌ها موضوع بحث شد. در گذر زمان، هرچه «حلقه خودی‌های نظام» تنگ‌تر می‌شد، برخی «صاحب‌منصبان اتوبوسی»، «آقازاده‌ها» و «ژن‌های خوب» به آن وارد و از آن خارج و بعضی در این حلقه ماندگار شدند.
بسیاری اعتقاد دارند نگاهی به نسبت‌های خویشاوندی درون نظام جمهوری اسلامی ایران روشنگر ساختار «حلقه هزار فامیل» است که در ۴۰ سال گذشته، هر دوره بسته به نزدیکی آن‌ها با «هسته سخت قدرت»، صاحب موقعیت، فرصت و رانت‌های فراوان شده‌اند.
در این گزارش به نام و سوابق بخشی از حلقه فامیلی شکل گرفته از بستگان و نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی ایران و روسای‌جمهور اشاره شده است.
هزار فامیل علی خامنه‌ای در نظام
روابط فامیلی رهبر فعلی جمهوری اسلامی ایران و سایر چهره‌های متنفذ سیاسی در ایران و رانت وابستگان سببی و نسبی آن‌ها درون حکومت و دولت‌ها، بارها موضوع گزارش‌های مختلف بوده است؛ روابطی که در مورد علی حسینی خامنه‌ای به‌صورت خلاصه می‌توان به شرح زیر توضیح داد:
مصباح‌الهدی باقری کنی، داماد علی خامنه‌ای و همسر هدی خامنه‌ای، عضو هیئت‌علمی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق و قائم‌مقام این دانشکده و فرزند محمدباقر کنی، عضو هیئت امنای دانشگاه امام صادق و برادرزاده مهدوی کنی، رئیس پیشین مجلس خبرگان رهبری و برادر علی باقری کنی عضو فعلی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای است. خانواده کنی چند دهه رئیس و عهده‌دار امور دانشگاه امام صادق و بسیاری از مناسب مهم حکومتی بودند و از این جهت نسبت آن‌ها به‌خصوص در سال‌های اخیر با احمد علم‌الهدی، پدر همسر ابراهیم رئیسی و امام جمعه مشهد که عضو موثر هیئت امنای دانشگاه پس از درگذشت مهدوی کنی بوده است، روشن می‌شود.
سوسن خرازی، عروس علی خامنه‌ای و همسر مسعود خامنه‌ای، دختر محسن خرازی، از روحانیون باسابقه و خواهر صادق خرازی معاون سابق وزارت امور خارجه و کلکسیونر اشیاء عتیقه، رئیس حزب ندای ایرانیان، شریک ایروانی، رئیس گروه قطعه‌ساز اعظام و پدر همسر نوه روح‌الله خمینی (برادرزاده محمد خاتمی) و محمدباقر خرازی از شاگردان مصباح یزدی و دبیرکل حزب‌الله ایران و برادرزاده کمال خرازی، وزیر سابق امور خارجه جمهوری اسلامی است.
زهرا حدادعادل، عروس علی خامنه‌ای و همسر مجتبی خامنه‌ای، دختر غلامعلی حدادعادل، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس سابق مجلس و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. مادرش طیبه ماهروزاده، مشاور وزیر علوم، دانشیار دانشگاه الزهرا، مدیر پژوهشکده مطالعات زنان، موسس دبیرستان دخترانه فرهنگ است. برادرش فریدالدین حدادعادل دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق، رئیس شورای سیاست‌گذاری نشریه همشهری، از اعضای شورای اندیشه‌ورزی شبکه سوم سیما، عضو هیئت‌مدیره ۱۲ شرکت و موسسه از جمله تهران تایمز، خبرگزاری مهر و جام‌جم و پسرخاله علی فروغی، رئیس شبکه سوم سیما است. عموی او مجید حدادعادل، سرپرست سابق استانداری کرمانشاه بوده است. شوهرخواهر زهرا حداد عادل، روح‌الله رحمانی، متولد آمریکا و مدیرکل نوآوری و توسعه ایرانسل است.
مصطفی خامنه‌ای نیز با دختر عزیزالله خوشبخت، از روحانیون بانفوذ اصولگرا که در سال ۹۱ در سن ۸۶ سالگی درگذشت، ازدواج کرده است. او در کنار مصباح یزدی جزو چهره‌های متنفذ اصولگرا و نزدیک به مجتبی خامنه‌ای و سپاه بود.
میثم خامنه‌ای داماد محمود لولاچیان از تجار سرشناس بازار تهران است. مادر همسر او سیده عزت خاموشی، موسس مدارس اسلامی و غیرانتفاعی نرگس بود که در اثر کرونا درگذشت.
بشری دختر دیگر علی خامنه‌ای نیز همسر محمدجواد محمدی گلپایگانی، فرزند محمد محمدی گلپایگانی، رئیس‌دفتر رهبر جمهوری اسلامی است که در بسیاری وقایع سه دهه اخیر، به‌خصوص سرکوب بهائیان و مصادره اموال ایشان در ایران نقش جدی داشته است.
در میان خویشاوندان همسر علی خامنه‌ای خانم خجسته، تنها حسن خجسته باقرزاده شناخته شده است و مناسب و وضعیت دیگر اقوام او جایی روشن نشده و خود او نیز کمتر در محافل حاضر می‌شود و تصویری از او در دسترس نیست. حسن خجسته پیش‌تر معاون صدا و نظارت و برنامه‌ریزی رادیو و تلویزیون بود و بعد نایب‌رئیس اتحادیه رادیو تلویزیون‌های آسیا و اقیانوسیه شد و در دوره‌ای به گمان جاسوسی برای اسرائیل از مناصب حکومتی کنار گذاشته شد.
از میان برادران علی خامنه‌ای، برادر بزرگ او محمد از تدوین‌کنندگان پیش‌نویس قانون اساسی است که سابقا عضو خبرگان رهبری بود و سابقه نمایندگی مجلس دارد و در حال حاضر رئیس بنیادهای ایران‌شناسی و حکمت صدرا است. هادی، برادر دیگر رهبر جمهوری اسلامی ایران، از چهره‌های شناخته شده سیاسی است که چند دوره نماینده مجلس بوده و خط سیاسی او با علی خامنه‌ای متفاوت است. برادر دیگر خامنه‌ای مسئول هیئت‌های رسیدگی به تخلفات وزارت نفت است. در خصوص فعالیت اعضای خانواده و فرزندان و وابستگان برادران رهبر جمهوری اسلامی اطلاعاتی در دست نیست.
شبکه خویشاوندان صاحب نفوذ از خانواده روح‌الله خمینی تا هاشمی و خاتمی
«شبکه خویشاوندان صاحب‌نفوذ» و منصب در حکومت اسلامی تنها به دفتر رهبر فعلی جمهوری اسلامی ایران محدود نیست. حاصل وصلت خانواده هاشمیان و صدوقی در رفسنجان و یزد، نسبت فامیلی علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی است. نسبتی که یکی را در مقام دایی پدری و دیگری را در مقام دایی مادری در خانواده هاشمیان قرار داد. ازدواج دختران هاشمی با پسران لاهوتی و حضور فائزه هاشمی در حزب کارگزاران و فاطمه هاشمی در حزب اعتدال و توسعه نیز بخش دیگری از تداوم این نسبت‌ها و مناصب درون نظام است.
ریاست محمد هاشمی، برادر علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی بر صدا سیمای جمهوری اسلامی، حضور سیاسی محسن هاشمی، فرزند بزرگ او در مناصب رئیس دفتر رئیس‌جمهوری و رئیس دفتر رئیس تشخیص مصلحت نظام، رئیس بازرسی نهاد ریاست‌جمهوری و رئیس شورای شهر تهران، فعالیت یاسر هاشمی رفسنجانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام و دانشگاه آزاد اسلامی و حضور مهدی هاشمی در مقام رئیس سازمان بهینه‌سازی سوخت و مسئولیت کارزار تبلیغات هاشمی در نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بخشی دیگر از نسبت‌های خانواده دومین چهره بانفوذ نظام پس از رهبر فعلی جمهوری اسلامی ایران تا زمان درگذشتش است که تاکنون روشن شده است.
در شبکه خویشاوندان نظام ازدواجاحمد خمینی و محمد خاتمی با دو دخترخاله، خانواده خمینی و خاتمی را به هم نزدیک کرد. همچنین ازدواج محمدرضا خاتمی، نایب‌رئیس سابق مجلس و برادر سید محمد خاتمی، با زهرا اشراقی، نوه روح‌الله خمینی و شهاب‌الدین اشراقی، رئیس دفتر روح‌الله خمینی، پایه این رابطه را محکم‌تر کرد.
ازدواج یاسر، پسر احمد خمینی با دختر محمد صدر، فرزند پسرخاله محمد خاتمی روابط را گسترده‌تر کرد و در نهایت ازدواج نوه‌های دختری زهرا مصطفوی، دختر روح‌الله خمینی، با پسر محسن رضایی و پسر جلال‌الدین طاهری، امام‌جمعه سابق اصفهان، بخش دیگری از نسبت‌های فامیلی درون نظام شد.
ازدواج دختران سید هاشم رسول محلاتی، عضو مهم دفتر رهبری جمهوری اسلامی در دوران روح‌الله خمینی و علی خامنه‌ای و استاد دانشگاه امام صادق با علی‌اکبر ناطق نوری، رئیس سابق مجلس، عباس آخوندی، وزیر مسکن سابق دولت هاشمی و روحانی و سید محمدعلی شهیدی محلاتی، رئیس سابق بنیاد شهید، از دیگر ازدواج‌های فامیلی درون نظام است.
محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی، نسل سوم بستگان و وابستگان نظام
محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی در این میان تنها روسای‌جمهوری‌اند که نسبت فامیلی درون نظام ندارند اما آن‌ها هم مانند دیگر سران نظام پس از رسیدن به قدرت، خانواده و بستگان نزدیک خود را از سفره انقلاب بی‌بهره نگذاشتند و نسل سوم بستگان و وابستگان نظام به واسطه آنان به حلقه خودی‌ها وارد شدند.
از زمان ریاست یزدی بر قوه قضاییه تا امروز، همین‌طور در دولت‌های سازندگی، پاک‌دستان، اعتدال و فسادستیز بیشترین توجه به این نسبت‌های فامیلی در خصوص نقش این خویشاوندان، بستگان و وابستگان در پرونده‌های فساد از کارچاق‌کنی و دلالی تا فساد اقتصادی و سیاسی است که هر روز فاش شدنشان را شاهدیم.
پرونده‌های بزرگ فساد در صنایع فولاد، دارو، خودروسازی و قطعات، پتروشیمی و نفت، صندوق‌های بازنشستگی، بانک‌ها و ارز، بنیاد شهید، آستان قدس رضوی، ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان و سازمان خصوصی‌سازی و معرفی صدها نفر برای تصدی سمت مدیرعاملی و صندلی هیئت‌مدیره شرکت‌های دولتی و خصولتی یا دریافت تسهیلات، زمین و املاک مصادره‌ای و دولتی هرکدام به شاه‌کلیدی ختم شده‌اند که نام یکی از فرزندان، خویشاوندان، دوستان و وابستگان و سفارش‌شدگان مقام‌ها را بر پیشانی دارد.
در دولت محمود احمدی‌نژاد که با شعار مبارزه با فامیل‌بازی روی کار آمد، در دوره نخست ریاست‌جمهوری، داوود احمدی‌نژاد، برادر بزرگ او، به سمت رئیس بازرسی ویژه رئیس‌جمهوری منصوب شد و پروین احمدی‌نژاد، خواهرش، معاون مرکز زنان ریاست‌جمهوری شد. همچنین مسعود زریبافان، باجناق رئیس‌جمهوری، در ابتدای کار به‌عنوان دبیر هیئت دولت انتخاب شد. مهدی خورشیدی آزاد، داماد احمدی‌نژاد،هم دبیر شورای مشاوران رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان ملی استاندارد شد. او بعدتر به همراه داود احمدی‌نژاد، علیه حمید بقایی و اسفندیار رحیم مشایی با عنوان جریان انحرافی افشاگری کرد.
گفته می‌شد مهدی احمدی‌نژاد، پسر رئیس‌جمهوری و داماد اسفندیار رحیم مشایی، نیز بدون اینکه حکمی به نامش بخورد، در بازرسی نهاد ریاست‌جمهوری فعالیت می‌کرد. حمیدرضا افراشته، داماد پروین احمدی‌نژاد، هم از همراهان نزدیک اسفندیار رحیم مشایی در نهاد ریاست‌جمهوری و معاون امور استان‌ها شد.
دولت اعتدال و امید روحانی، پس از دولت پاک‌دستان با پرونده‌های فساد «ارز جهانگیری»، «فساد صندوق ذخیره فرهنگیان» که از دوران دولت قبل آغاز و در دولت او تداوم یافت، «فساد واردات خودرو»، «فساد هفت‌تپه»، فساد «دلالی و کارچاق‌کنی بستگان»، «واردات دارو»، «شهرک‌های باستی‌هیلز و کلارک» و «هلدینگ خاور» نمونه‌هایی مشهور را در خاطر ثبت کرد.
در همین زمان، فساد گسترده و انتصاب‌های رانتی و فامیلی در هلدینگ‌های بزرگی مانند شستا، شستان، غدیر، هلدینگ دارویی ستاد اجرایی فرمان امام و هلدینگ سرمایه‌گذاری آستان قدس رضوی نیز در کنار «فساد بازار ایران مال»، «بانک آینده» و… با هماهنگی دولت رسمی و دولت در سایه (مجموعه سازمان‌ها و موسسات زیر نظر رهبری) همه رکوردهای قبل از خود را جابه‌جا کردند.
انواع انتصاب‌های منجر به فساد در دولت‌ها و درون ساختار تاریکخانه جمهوری اسلامی ایران را به این ترتیب می‌توان تقسیم‌بندی کرد: «انتصاب بستگان درجه ۱ و وابسته در مناصب مهم دولتی و حکومتی، دسترسی فرزندان و وابستگان نظام به رانت‌های اطلاعاتی و فرصت کارچاق‌کنی برای اشخاص و گروه‌ها، انتصاب رانتی افراد نزدیک به لحاظ سیاسی در مناصب حساس و تلاش برای یکدست کردن فضای اجرایی و مدیریتی کشور، سفارش‌پذیری از افراد صاحب‌نفوذ برای دریافت امتیازها، رانت بهره‌گیری از منابع مالی و اقتصادی حکومتی و دولتی.»
به پشتوانه همین ارتباطات درهم‌تنیده، اگر بخواهیم رد انتصاب‌های فامیلی در حکومت و دولت‌ها را بگیریم، کمتر مسئولی را می‌توانیم بیابیم که به یکی از این روابط نسبی و سببی نزدیک یا وابسته نباشد. هرچند برای حسن روحانی ارتباطات مستقیم برخی افراد با خود او بود که بیشترین حواشی را ایجاد کرد. به‌طوری که دولت روحانی را یکی از شلوغ‌ترین دولت‌ها در انتصاب‌های فامیلی می‌دانند.
حاصل این انتصاب‌ها وقتی روشن شد که میان درگیری قالیباف و روحانی، رانت و فساد پسر و همسر قالیباف افشا شد و نتیجه آن افشا شدن فساد حسین فریدون برادر روحانی و برادر جهانگیری شد. در همین زمان اگر پادرمیانی رهبر جمهوری اسلامی ایران نبود، چه‌بسا فساد حلقه فامیل و نزدیکان رئیسی نیز حداقل چهار سال زودتر افشا می‌شد.
در دولت روحانی میان خویشاوندان او تا امروز این نام‌ها افشا و حاشیه‌ساز شده‌اند: حسین فریدون (برادر روحانی)، اسماعیل سماوی (خواهرزاده روحانی)، غلامعلی خوشرو (پدر داماد حسین فریدون)، عبدالحسین فریدون (پسرعموی روحانی)، اسماعیل نجار (پسرعموی شوهرخواهر روحانی) و کامبیز مهدی‌زاده (داماد روحانی). اگرچه علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری، علی‌اصغر پیوندی (رئیس سابق هلال‌احمر) و طاهره قیومی نیز به ادعای رسانه‌ها در لیست بستگان روحانی‌اند که خود این موضوع را رد کرده‌اند.
دولت خویشاوندان و دامادها، پدیده مقدادیسم
آنچه انتصاب‌های فامیلی دولت «فساد ستیز» رئیسی را از زمان انتخابات به نقطه اشتراک منتقدان و موافقان او تبدیل کرده، تاثیر بسزا و انکارناپذیر همسر و برادرزن‌های او در ستاد انتخاباتی‌اش بوده است.
فرزندان علم‌الهدی از زمان تشکیل ستاد رئیسی در انتخاب اعضای این مجموعه چنان نفوذی داشتند که برخی گروه‌ها و چهره‌های سیاسی اصولگرا به این جمع‌بندی رسیدند که تصمیم‌گیرنده اصلی ستاد نه رئیسی که خانواده علم‌الهدی‌اند. وقتی به روزهای انتخاب کابینه رسیدیم نیز برخی انتخاب‌ها نشان از تداوم این نفوذ داشت؛ نکته‌ای که خلاف تمام وعده‌ها و سخنان رئیس دولت فسادستیز بود.
رئیسی به‌عنوان یکی از برنامه‌های فسادستیزی در دولتش وعده داده بود به‌محض پیروزی در انتخابات، سامانه معرفی مدیران را راه‌اندازی می‌کند تا شایسته‌سالاری به‌جای فامیل‌بازی و رانت و کارچاق‌کنی شکلی عینی به خود بگیرد. سامانه‌ای که راه‌اندازی شد اما در عمل، وقتی روز معرفی کابینه و انتصاب مدیران و استانداران رسید، آنچه محقق شد انتصاب‌های سفارشی، رانتی و فامیلی بود؛ تا آنجا که حالا «دولت دامادها و خویشاوندان» نام دیگر دولت سیزدهم است.
البته بر اساس قول و قرارها، نزدیکان نسبی و سببی رئیسی تا امروز سمت اجرایی نگرفته‌اند اما هیچ انتصابی در دولت رئیسی بدون نظر خویشاوندان و رانت آن‌ها انجام نشده است و این افراد در نقش دلال سمت‌ها، به نسبت دولت‌های قبل، نقشی بی‌سابقه بازی کرده‌اند. اخباری که از انتصاب فرزندان چهره‌هایی همچون صفارهرندی و لاله افتخاری منتشر شده و منصوب شدن نزدیکان همسر رئیسی و سفارش‌شدگان پسر علم‌الهدی و همراهان مخبر و فامیل نزدیک وزرا، همچنین تقسیم مناصب میان رفقای رئیسی (کاندیدهای پوششی) نشان از سونامی انتصاب‌های رانتی، سفارشی و خویشاوندی در این دولت دارد.
درحالی که بیشتر خبرگزاری‌های اصولگرا و دولتی از انتصاب‌های فامیلی در دولت سیزدهم دفاع کرده‌اند، احمد بیغش، نماینده فعلی مجلس، در انتقاد به ابراهیم رئیسی گفته است که دولت او به پدیده «مقدادیسم» مشابه پدیده «آشناییسم» در دولت روحانی دچار است. اشاره او به نقش مقداد نیلی، داماد ابراهیم رئیسی، و خانواده رئیس‌جمهوری در انتصاب‌ها است. بیغش همچنین به انتصاب پرتعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام صادق در مناصب نقد داشته است؛ محلی که همه اختیارات آن برعهده خانواده و وابستگان نزدیک رهبر جمهوری اسلامی ایران و رئیسی است.
مقداد نیلی، همسر ریحانه‌سادات رئیسی و داماد رئیس‌جمهوری، است که در انتصابات دولت نقش کلیدی دارد. مقداد چنان مورداعتماد رئیسی است که در زمان تشکیل کابینه گفته می‌شد رئیس دفتر رئیس‌جمهوری خواهد بود. او عضو هیئت‌مدیره موسسه فرهنگی قرآن و عترت مکتب امام رضا است؛ موسسه‌ای که از دیگر اعضای هیئت‌مدیره‌اش می‌توان به همسر ابراهیم رئیسی و دختر او اشاره کرد.
مقداد سابقه سردبیری رجا نیوز را هم در کارنامه دارد؛ سمتی که برادرش، میثم نیلی، مدیرمسئول رجا نیوز، به او سپرده بود. شاید دلیل حمایت سردبیر روزنامه جوان و برخی رسانه‌های اصولگرا از انتصاب‌های فامیلی در دولت رئیسی را هم بتوان در حضور کلیدی مقداد نیلی در دولت درک کرد. به این ترتیب بوده که عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان، وابسته به سپاه و از منتقدان جدی انتصاب‌های فامیلی دولت قبل، در سرمقاله‌ای انتصاب‌های فامیلی و نفوذ خویشاوندان در دولت رئیسی را طبیعی خوانده و نوشته است: «سوال اساسی این است که اگر فردی توانمند و قابل نزدیکانی در درون حکومت دارد، چه باید بکند؟»
گنجی گفته است: «از لپ‌لپ بیرون نیامده‌ایم که پیشینه همدیگر را نشناسیم.»
مدیرمسئول رجا نیوز و برادر داماد ابراهیم رئیسی که در ماه گذشته حمله تند او به صافی گلپایگانی خبرساز شده بود، دیگر فامیل حاشیه‌ساز و موثر رئیس‌جمهوری در انتصاب‌های دولت است. حملات میثم نیلی به یک‌یک مراجع تقلید سبب شد بسیاری از چهره‌های اصولگرا و روحانیون شاخص ایران به‌قصد دلجویی به دیدار این روحانی شیعه بروند. نیلی در روزهای گذشته به عضویت هیئت‌امنای بنیاد فارابی و همچنین خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) درآمد.
از دیگر انتصاب‌های خبرساز در کابینه رئیسی، منصوب شدن انسیه خزعلی به سمت معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری بود. انیسه خزعلی، فرزند ابوالقاسم خزعلی، از نزدیک‌ترین همفکران علم‌الهدی است. گفته می‌شود ارتباط نزدیک و قدیمی انیسه خزعلی با همسر رئیسی و نزدیکی دیدگاه‌های آنان در خصوص حقوق بانوان سبب شده است که او به این سمت منصوب شود.
انتصاب داماد وزیر بهداشت و درمان دولت رئیسی با نام مستعار در سمت مشاور وزیر، انتصاب سه برادرزن وزیر کشاورزی در سمت‌های مختلف، انتصاب دختر یکی از نمایندگان حامی رئیسی در وزارت کشاورزی، استخدام دختر نماینده گرگان و از حامیان رئیسی در وزارت نفت، منصوب شدن حسین عامری، فرزند لاله افتخاری، نماینده حامی رئیسی، به‌عنوان سرپرست موسسه صندوق حمایت بازنشستگی کارکنان فولاد تنها بخش افشا شده از انتصاب‌های فامیلی، رانتی و سفارشی در دولت فعلی‌اند. این در حالی است که بسیاری از رسانه‌ها در ایران از جمله رسانه‌های اصولگرا ترجیح داده‌اند اسامی دیگر وابستگان فامیلی و رانتی سمت گرفته در دولت فسادستیز را منتشر نکنند و به دادن کدهای اخطار بسنده کنند.
با اعتراض نمایندگان مجلس به خویشاوندسالاری در نامه‌ای به دولت و اشاره صریح ابراهیم رئیسی به این موضوع در جلسه هیئت دولت، می‌توان اطمینان داشت آنچه در مورد «دولت دامادها و خویشاوندان» گفته می‌شود احتمالا ابعاد وسیع‌تری دارد. روزنامه کیهان نیز بدون اسم بردن از منصوب‌شدگان در این خصوص نوشته است: «انتصاب منسوبان و نزدیکان حتی اگر از نظر قانون و شرع مشکل نداشته باشد، بی‌شک هزینه و حوصله دولت و مردم را صرف پاسخگویی به بهانه‌گیرانی می‌کند که چیزی برای باختن ندارند.»
ناتوانی دولت رئیسی در تحقق وعده‌ها و مدیریت شرایط بحرانی اقتصادی سبب شده است تا بسیاری از حامیان او خیلی سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد، فاصله گرفتن از دولت را آغاز کنند. همچنین محروم ماندن از سفره غنائم رقابتی که با حکم رهبری به نفع رئیسی پایان یافت، تعدادی دیگر از حامیان رئیس‌جمهوری را در صف منتقدانش جا داده است.
ماه عسل اصولگرایان و رئیسی زودتر از موعد به پایان خود نزدیک شده و حالا زمان آن است که برای وعده‌های عملی نشده و سهم‌های داده نشده سهم‌خواهی شود؛ سهم‌خواهی‌هایی که گام نخست آن ظاهرا افشای روابط فامیلی، رانتی و نام کارچاق‌کن‌ها، دلال‌ها و واسطه‌های سمت و مقام در «دولت خویشاوندان و دامادها» است.