– حجتالاسلام نصرالله پژمانفر نماینده «ولایی مجلس» به غرب توصیه کرده است که مراقب حرف زدنش با ایران باشد زیرا تهدید جمهوری اسلامی ایران هزینه بسیار گزافی برای آنها خواهد داشت کما اینکه این کشور تا ابد معطل مذاکرات نمیماند! اما محسن کوهکن نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی میگوید «در مذاکرات وقتکشی برای برای ما فرصت است!»
-علی معلمی عضو مجلس خبرگان گفته «اگر سفر به ترکیه و آنتالیا برای عیاشی تعطیل شود، دلار بالا نمیرود» اما روزنامه «همدلی» در گفتگو با چند کارشناس اقتصادی مینویسد این اظهارات دادن آدرس غلط درباره وضعیت ارز است و قیمت دلار به «وین» مربوط است نه «آنتالیا»!
-حشمتالله فلاحتپیشه: «منفعت نظام در گرو مذاکره مستقیم با آمریکاست… چین و روسیه عزم تاثیرگذاری برای احیای برجام ندارند. روسیه حتما میداند که اگر برجام به نتیجه برسد، بخش عمدهای از بار فشار غرب روی مسئله اوکراین میافتد و آنها در شرایط تنشآمیز دنیا بیشتر میتوانند سیاستهای خودشان را در اوکراین پیش ببرند».
-علی بیگدلی استاد دانشگاه در تهران: چین و روسیه تا الان هیچ کاری جهت تامین منافع ملت ایران انجام ندادهاند. پوتین و بایدن توافق کردند ایران نباید به سمت هستهای شدن پیش برود… راهی جز متوقف کردن غنیسازی ۶۰ درصد نیست» و «دولت برای توجیه مذاکره با غرب در برابر فشار تندروها به مراجع تقلید قم متوسل شده است.»
– مراجع قم: «مذاکره با جهان، یک فکر جهانی لازم دارد! ما از جهان جدا نیستیم، چه بخواهیم و چه نخواهیم باید با آنها مذاکره کنیم!»
– حال باید منتظر بود و دید که اینبار «نرمش قهرمانانه» احتمالی جمهوری اسلامی و رهبرش علی خامنهای با اتکا به «مراجع تقلید» و «علمای قم» خم شدن تا زانو خواهد بود و برنامههای موشکی و شبهنظامیان منطقهای و تروریسم را نیز در بر خواهد گرفت یا نه!
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی به تکرار سخنان سیدابراهیم رئیسی (قاضی مرگ) میگوید «توسعه پایدار اقتصادی بدون نگاه به مذاکرات وین را دنبال میکنیم!» اما سعید خطیبزاده سخنگوی این وزارتخانه وعده میدهد «انشاءالله در روزهای آینده خبرهای بهتری در حوزه خنثیسازی تحریمها در راه است!» پیشتر در اواخر دولت دوازدهم حسن روحانی حتا اعلام کرد توافق در حال به پایان رسیدن است و تحریمها برداشته میشود!
وبسایت شبکه تلویزیونی عربی زبان «العالم» (وابسته به جمهوری اسلامی) در گزارشی به نقل از تحلیلگران سیاسی مینویسد تنها شعار مذاکرات وین «منافع ایران و عدم امتیازدهی» است. العالم در گزارشی دیگر مینویسد «جدّی بودن مذاکرهکنندگان جمهوری اسلامی در وین و ترکیب و اختیارات هیأت ایرانی» و همچنین «اراده جدی و خللناپذیر هیئت ایرانی برای پیشبرد مذاکرات» باعث شده پیشنهادات ایران را جدیتر بگیرند.
یک «منبع مطلع» به خبرگزاری «فارس» میگوید در دور هشتم مذاکرات وین طرفهای غربی اسیر ابتکار عمل ایران شدند و در مقابل عملگرایی ایران مجبور به پذیرش واقعیات شدند و عقبنشینی کردند!
حجتالاسلام نصرالله پژمانفر نماینده «ولایی مجلس» به غرب توصیه کرده که مراقب حرف زدنش با ایران باشد زیرا تهدید جمهوری اسلامی هزینه بسیار گزافی برای آنها خواهد داشت کما اینکه این کشور تا ابد معطل مذاکرات نمیماند! اما محسن کوهکن نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی میگوید «در مذاکرات وقتکشی برای ما فرصت است!» او دانسته یا نادانسته به موقعیت بحرانی جمهوری اسلامی اعتراف میکند و میگوید: «غربیها منتظر بودند تا تحریمها در حدی عمل کند که یا نظام ایران ساقط شود یا مجبور به پذیرش خواستههای آنها نه فقط در زمنیه هستهای، بلکه در سایر زمینهها از جمله مسائل منطقهای و موشکی شود.»
در این میان، به نظر میرسد علی خامنهای وظیفه سختی به حسین امیرعبداللهیان و معاونش علی باقری کنی محول کرده است! آنها به تبعیت از نظام علاوه بر اینکه باید نمایش دهند که دست بالا را در مذاکره دارند از سوی دیگر میبایست مدام اصرار کنند «کل تحریمها باید برداشته شود» اما نه تنها ابزار تحمیل این خواست را ندارند بلکه در داخل ایران تحلیلگران حکومتی هم تأکید میکنند که نمیشود انتظار داشت که همه تحریمها برداشته شود و امتیازی هم نداد! به این ترتیب دیر یا زود امیرعبداللهیان ملقب به «دیپلمات مقاومت» نیز اگر پیش از این ندانسته باشد، حالا خواهد فهمید که رهبرش وی را راهی چه مخمصهای کرده است.
فریدون مجلسی دیپلمات سابق جمهوری اسلامی در یادداشتی در روزنامه «شرق» با اشاره به افزایش قیمت دلار به نظام هشدار میدهد «آیا آقایان فراموش کردهاند که ما شش بار با قطعنامههای سازمان ملل مواجه شده بودیم و پله به پله در آستانه اقدامات حادتری بودیم؟ باید بدانیم که برجام آن شش قطعنامه معروف را لغو نکرد، تنها آنها را معلق کرد که در صورت انحراف مجدد از مبانی آن، هر شش قطعنامه دوباره زنده خواهد شد و دوباره در شرایط سختی قرار خواهیم گرفت.»
روزنامه «همدلی» در یادداشتی با اشاره به احتمال ارجاع پرونده جمهوری اسلامی به شورای امنیت هشدار داده «پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، شاهد هستیم که در صحنه بینالمللی اختلاف میان آمریکا و ۱+۴ به حداقل ممکن رسیده است. همه شرایط نشان میدهد که همه این کشورها حتا چین و روسیه بسیار متحدتر از دوره ترامپ با آمریکا هستند… بهنظر میآید که دستگاه سیاست خارجی حتا با مذاکره مستقیم با طرف آمریکایی، اجازه ندهد که توطئهها علیه ایران به تحقق بنشیند. برای گریز از بحرانهای اقتصادی فعلی، نیازمند بازگشایی رابطه با کشورهای منطقه و جهان و عادیسازی حوزه سیاست خارجی و داخلی دارد.»
علی معلمی عضو مجلس خبرگان نیز گفته «اگر سفر به ترکیه و آنتالیا برای عیاشی تعطیل شود، دلار بالا نمیرود!» اما روزنامه «همدلی» در گفتگو با چند کارشناس اقتصادی مینویسد این اظهارات دادن آدرس غلط درباره وضعیت ارز است و قیمت دلار به «وین» مربوط است نه «آنتالیا»!
هشدار مجدد فلاحتپیشه نسبت به روسها
حشمتالله فلاحتپیشه نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در یادداشتی که در روزنامه «آرمان ملی» منتشر شده مشکل را عدم مذاکره مستقیم ایران و آمریکا میداند و میگوید کشورهای واسط در مذاکره هر کدام به دنبال منافع خود هستند.
فلاحتپیشه وقتی هنوز نماینده مجلس اسلامی بود (بهمن ۱۳۹۷) پس از بازدید از سوریه گفت روسها پدافند «اس-۳۰۰» را در جریان حملات اسرائیل به مقرّ سپاه پاسداران در سوریه از کار میاندازند! مواضع فلاحپیشه علیه روسها سبب شد تا او چند ماه بعد به مهمانی سالانه روز ملی روسیه که سفارت این کشور در تهران برگزار میکند دعوت نشود. همین مواضع باعث شد موقعیت او در کمیسیون امنیت ملی مجلس ضعیف شود و در نهایت حجتالاسلام مجتبی ذوالنوری از چهرههای امنیتی نزدیک به روسیه رئیس این کمیسیون شد.
فلاحتپیشه معتقد است منفعت نظام در گرو مذاکره مستقیم با آمریکاست. او در یادداشت خود مینویسد: «چین و روسیه عزم تاثیرگذاری برای احیای برجام ندارند. روسیه حتما میداند که اگر برجام به نتیجه برسد، بخش عمدهای از بار فشار غرب روی مسئله اوکراین میافتد و آنها در شرایط تنشآمیز دنیا بیشتر میتوانند سیاستهای خودشان را در اوکراین پیش ببرند که الان بیش از یکصدهزار نیرو را در مرز اوکراین متمرکز کردهاند و اوکراین را به عنوان مهمترین مسئله سیاست خارجی خودشان و البته مهمترین چالش خودشان با دنیای غرب، آمریکا و اروپا کردهاند.»
مواضع حشمتالله فلاحتپیشه مشابه دیدگاه آن تحلیلگرانی است که میگویند ایران بخشی از معامله فرامنطقهای بزرگ روسیه و غرب خواهد بود.
توجیه مذاکره توسط مراجع تقلید
علی بیگدلی استاد دانشگاه در تهران به وبسایت «دیدهبان ایران» میگوید «چین و روسیه تا به الان هیچ کاری جهت تامین منافع ملت ایران انجام ندادهاند. از سویی دیگر در دیدار دو ساعته بایدن و پوتین این دو کشور بر سر یک مسئله با هم به توافق رسیدند و آنهم این است که هر دو معتقد هستند که ایران نباید به سمت هستهای شدن پیش برود. روسیه نمیخواهد یک کشوری که دارای بمب هستهای است را در کنار خود تحمل کند.»
او با تأکید بر اینکه «نظامیان مخالف مذاکرات برجامی هستند» تأکید کرده «ایران راهی جز متوقف کردن غنیسازی ۶۰ درصد ندارد» و «دولت برای توجیه مذاکره با غرب در برابر فشار تندروها به مراجع تقلید قم متوسل شده است.»
اشاره بیگدلی به دیدار اخیر امیرعبداللهیان با شماری از مراجع تقلید قم از جمله صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، جوادی آملی و دیگران است. این سفر به قم در حالیست که قرار بود جمهوری اسلامی «دهان کسی را که بعد از قاسم سلیمانی حرف از مذاکره بزند خُرد کنند» اما حالا برای توجیه این مذاکره دست به دامان مراجع تقلید و علمای قم شده است.
و نکته قابل توجه اینکه، پس از بیش از بیست سال که از مذاکرات بر سر برنامه اتمی جمهوری اسلامی میگذرد، حالا جوادیآملی در دیدار به امیرعبداللهیان گفته است «مذاکره با جهان، یک فکر جهانی لازم دارد! ما از جهان جدا نیستیم، چه بخواهیم و چه نخواهیم باید با آنها مذاکره کنیم و با آنها دست بدهیم، اما بعد از آن حتما باید انگشتان خود را بشماریم!» نوریهمدانی هم به مسئولان توصیه کرده از نزاع بپرهیزند!
حال باید منتظر بود و دید که اینبار «نرمش قهرمانانه» احتمالی جمهوری اسلامی و رهبرش علی خامنهای با اتکا به «مراجع تقلید» و «علمای قم» خم شدن تا زانو خواهد بود و برنامههای موشکی و شبهنظامیان منطقهای و تروریسم را نیز در بر خواهد گرفت یا نه!
کیهان چاپ لندن: