– به نظر میرسد برخی از بزرگترین مخاطراتی که ارتش روسیه متحمل میشود ناشی از تصمیمات عملیاتی عجولانه و بدون تأمل باشد و مسکو جنگ را سادهانگارانه و با این خیال که چند ساعته اوکراین را به زانو در خواهد آورد آغاز کرده است.
– به هر حال پوتین قصد ندارد از هدف خود یعنی تصرف کییف، کنترل کل اوکراین، بیرون راندن دولت این کشور که طبق آخرین سخنرانی وی متشکل از یک عده «نئونازی و معتاد» است دست بردارد تا بتواند دولت دستنشانده خود را سر کار بیاورد.
– یک آلترناتیو او، استفاده از بمبهای قدرتمندتر و قدرت توپخانه است. در اینصورت، میتواند به شکلی بیرحمانهتر به بمباران اوکراین بپردازد؛ درست همانطور که شهرهای بزرگی چون حلب در سوریه و گروژنی سابق در چچن را به تلی از ویرانه تبدیل کرد.
– شواهد محکمی وجود دارد که نشان میدهد پوتین در سپتامبر 1999 از سازمان امنیت خود خواست چندین ساختمان بلند در روسیه را با وجود برجای گذاشتن صدها کشته منفجر کنند تا جنگ جدیدی را در چچن به راه بیاندازد و راه را برای تصرف کامل کرملین هموار کند.
نشانههای زیادی وجود دارد که نشان میدهد کییف در نهایت سقوط خواهد کرد، حتی اگر به سرعتی که پوتین انتظار داشت پیش نرود. طرح تهاجمی روسیه در درجه اول فتح پایتخت و سرنگونی دولت اوکراین به منظور تسهیل عملیات نظامی است. اما پوتین با این «پیروزی» خود چه باید بکند؟!
روسیه هنوز سنگینترین نیروهای خود را در نبرد کییف وارد نکرده و پیشروی در شهر سه میلیونی کییف چندان با پیروزی همراه نبوده است. گمان پوتین این بود که شهر را ظرف چند روز «تسخیر» میکند. ولی این اتفاق نیفتاد. روسیه روی پایداری بیامان اوکراین حساب نکرده بود.
مایکل کوفمن تحلیلگر باتجربه در اندیشکده CNA در واشنگتن به فایننشال تایمز میگوید که اگر رهبران مسکو به واقعا روی پیشرفت سریع و آسان حساب کرده بودند، باید گفت که «به طرز وحشتناکی خوشبین بودند».
به نظر میرسد برخی از بزرگترین مخاطراتی که ارتش روسیه متحمل میشود ناشی از تصمیمات عملیاتی عجولانه و بدون تأمل باشد و مسکو جنگ را سادهانگارانه و با این خیال که چند ساعته اوکراین را به زانو در خواهد آورد آغاز کرده است.
از نگاه پاول فلگنهاور کارشناس نظامی روس، پوتین برنامههایی برای یک پیروزی سریع و قاطع داشت و گمان میکرد مقاومت اوکراین در عرض دو ساعت از بین خواهد رفت.
یک شکست مهم، هرچند موقتی روسیه، نبرد برای فرودگاه استراتژیک آنتونوف در گوستومل در ۳۰ کیلومتری شمال غربی کییف بود. روسها انتظار داشتند که فرودگاه را اشغال کنند و در آنجا تعداد زیادی از نیروهای ویژه را با هواپیماهای ترابری بزرگ فرود آورند و از آنجا با یک حمله برقآسا به سرعت دفاع پایتخت را در هم بشکنند.
اما اوکراینیها به شدت پایداری نشان داده و گوستومل را پس گرفتند؛ اتفاقی که پیشروی روسیه را به تاخیر انداخت. اگرچه دوباره ارتش روسیه کنترل فرودگاه را به دست گرفت.
هیچکس جز خود پوتین نمیداند که وی در محاسبهاش برای تسلیم کردن کییف و برکناری رئیس جمهور ولودیمیر زلینسکی چه زمانی را در نظر گرفته است.
به هر حال پوتین قصد ندارد از هدف خود یعنی تصرف کییف، کنترل کل اوکراین، بیرون راندن دولت این کشور که طبق آخرین سخنرانی او متشکل از یک عده «نئونازی و معتاد» است دست بردارد تا بتواند دولت دستنشانده خود را سر کار بیاورد.
اما زلینسکی نیز حاضر به فرار از میدان نیست؛ برعکس، او در کییف مانده تا در دفاع از کشور خود شرکت کند.
روسیه در تهاجم خود علیه اوکراین و نیروی هوایی نسبتا کوچک آن از یگانهای رزمی هوانورد و حملات رباتها و موشکهای کروز استفاده میکند.
برخی ناظران معتقدند پوتین در صورت طولانی شدن نبرد برای تصرف کییف ممکن است تصمیم بگیرد جنگ را تشدید کند و همه آن نیروی دویست هزار نفری را که در قالب نیروهای زرهی و زمینی در مرز اوکراین مستقر کرده وارد جنگ کند.
البته احتمال حمله با نیروهای زرهی که روسیه در آنها برتری کامل دارد کم است. هیچ نظامی روسی نبرد گروژنی را در شب سال نو ۱۹۹۵-۱۹۹۴ زمانی که تانکهای روسی تلاش کردند پایتخت چچن را تصرف کنند، فراموش نکرده است. ژنرال پاول گراتیوف وزیر دفاع روسیه به خود میبالید که میتواند گروژنی را «در دو ساعت با یک هنگ چترباز» تصرف کند.
آن زمان، نیروهای زرهی روس از سه جهت به داخل شهر نفوذ کردند، اما پس از چند ساعت به گل نشستند چرا که توسط چریکهای چچن محاصره شده بودند. نتیجه برای ارتش روسیه ویرانگر بود. طی آن محاصره ۱۰۵ تانک از ۱۲۰ تانک و خودروی زرهی روسیه از دست رفت و هزاران سرباز روس به قتل رسیدند.
درسی که از آن نبرد گرفت این بود که تانکها برای جنگ شهری مناسب نیستند. از این گذشته، اوکراین مدعی است که تا کنون ۱۰۲ تانک روسی را ظرف دو روز نابود کرده. اگر این درست باشد، به این معنی است که روباتهای زرهشکن جدیدی که اوکراینیها دریافت کردهاند یعنی Javelin از آمریکا و NLAW از بریتانیا مؤثر بودهاند.
پس پوتین چه باید بکند؟ یک آلترناتیو او، استفاده از بمبهای قدرتمندتر و قدرت توپخانه است. در اینصورت، میتواند به شکلی بیرحمانهتر به بمباران اوکراین بپردازد؛ درست همانطور که شهرهای بزرگی چون حلب در سوریه و گروژنی سابق در چچن را به تلی از ویرانه تبدیل کرد.
ولی آیا پوتین واقعاً میتواند دستور بمباران شهری را بدهد که ملیگرایان روس آن را «مادر روسیه» مینامند؟! میتواند «مادر روسیه» را با خاک یکسان کند و هزاران شهروندی را که به گفته پوتین «درواقع» روس هستند به خاک و خون بکشد؟!
پاسخ این است که هیچ چیز را نمیتوان رد کرد زیرا ولادیمیر پوتین ثابت کرده میتواند برای پیشبرد برنامههای خود دست به هر اقدامی بزند.
شواهد محکمی وجود دارد که نشان میدهد پوتین در سپتامبر ۱۹۹۹ از سازمان امنیت خود خواست چندین ساختمان بلند در روسیه را با وجود برجای گذاشتن صدها کشته منفجر کنند تا جنگ جدیدی را در چچن به راه بیاندازد و راه را برای تصرف کامل کرملین هموار کند.
او مهمترین مخالفان حکمرانی خود مانند آنا پولیتکوفسکایا روزنامهنگار و بوریس نمتسوف سیاستمدار را به ضرب گلوله کشت و یا رهبر اپوزیسیون الکسی ناوالنی را مسموم کرد.
کمتر کسی فکر میکرد که پوتین تا آنجا پیش برود که قوانین بینالمللی را زیر پا بگذارد و اقدام به تصرف قلمرو یک کشور همسایه کند؛ اما او شبهجزیره کریمه اوکراین را در سال ۲۰۱۴ به روسیه پیوست کرد.
حتی کمتر کسی فکر نمیکرد که او یک جنگ بزرگ را در اروپا آغاز کند؛ کاری که او اکنون انجام داده است.
به این ترتیب اصلا عاقلانه نیست که این احتمال داده نشود که رئیس جمهور ناامید روسیه که فکر میکرد اوکراین را در مدت کوتاهی تصرف خواهد کرد، برای رسیدن به هدف خود دستور بمباران وحشیانه و مرگبار کییف را ندهد و آن را با خاک یکسان نکند. بمبارانی که پس از ویرانی، چیزی جز «شرشتاچیک»، خیابان اصلی کییف، باقی نخواهد گذاشت تا پوتین رژه پیروزی خود را در آن برگزار کند.
*منبع: https://www.dn.se
*نویسنده: مایکل وینیارسکی
*ترجمه و تنظیم: فرامرز نوروزی