آمریکا و سه قدرت اروپایی عضو برجام شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان در حال فشار آوردن به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند تا با صدور قطعنامهای، ایران را بهدلیل پاسخ ندادن به پرسشهای این نهاد در مورد منشاء ذرات اورانیوم یافت شده در سایتهای اعلامنشده «توبیخ کند».
بر اساس متن پیشنویس ارسالی به ۳۵ کشور عضو شورای حکام آژانس، قطعنامه یاد شده از ایران میخواهد که «فورا به اجرای تعهدات قانونی خود عمل کند و پیشنهاد مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنیبر تعامل بیشتر با هدف شفافسازی و حل و فصل کلیه مسائل پادمانی باقیمانده را بیدرنگ بپذیرد».
خبرگزاری رویترز که پیشنویس این قطعنامه را مشاهده کرده است، روز چهارشنبه ۱۱ خرداد گزارش داد که قدرتهای غربی در نشست پیشین شورای حکام،صرفا به این دلیل که مذاکرات احیای برجام به شکست نیانجامد، از تصویب قطعنامه علیه خودداری کرده بودند.
جمهوری اسلامی ایران در اسفند پارسال تعهد کرده بود که در یک بازه زمانی سهماهه به سوالات آژانس درباره منشاء اورانیوم در سایتهای اعلام نشده خود پاسخ شفاف بدهد. اما گزارش جدید آژانس نشان میدهد که ایران به تعهد خود عمل نکرده و مذاکرات احیای برجام نیز از همان زمان متوقف مانده است.
تاریخ درجشده در متن پیشنویس روز سهشنبه ۱۰ خرداد را نشان میدهد.
خبرگزاری رویترز به نقل از دو دیپلمات که نامشان فاش نشده است، میگوید که آمریکا و تروئیکای اروپایی این پیشنویس را ثبت کردهاند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به تصویب احتمالی قطعنامه شورای حکام علیه تهران تهدید کرد که هر اقدام «غیر سازنده» از سوی شورای حکام، با «پاسخ محکم و متناسب» روبهرو خواهد شد.
سعید خطیبزاده مسئولیت پیامدهای چنین اقدامی را متوجه آنهایی دانست که به گفته وی، «به شورای حکام و گزارش مدیرکل به عنوان اهرم فشار علیه ایران نگاه میکنند».
ارائه رسمی این پیشنویس ابتدا باید هفته آینده در نشست شورای حکام آژانس انجام گیرد و سپس یا بدون مخالفت به تصویب برسد یا به رایگیری گذاشته شود.
پیشتر در گزارشها آمده بود که بازرسان آژانس چهار محل «مشکوک» را در ایران شناسایی کردهاند که یک مورد آن در تورقوزآباد، حومه تهران، و یک مورد دیگر در اصفهان است که هر دو آنها «در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند».
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه در گزارش جدید خود به شورای حکام این سازمان اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به بیش از ۱۸ برابر حد مجازِ مشخصشده در توافق اتمی موسوم به برجام رسیده است.
قدرتهای غربی نگران هستند که ایران با نزدیک شدن به اورانیوم غنیشده در سطح ۹۰ درصد، مواد لازم برای ساخت بمب اتمی را بهدست بیاورد. ایران هرگونه تلاش در این زمینه را رد میکند.
در واکنش به این گزارش آژانس، آقای خطیبزاده روز سهشنبه آن را «غیرمنصفانه» خواند و اسرائیل را به مداخله در امور آژانس متهم کرد.