سخنگوی وزارت خارجه ایران به قطعنامه سه کشور اروپایی و آمریکا در موضوع بی‌پاسخ گذاشتن شبهات مربوط به سه سایت هسته‌ای اعلام نشده واکنش نشان داد. خطیب‌زاده از “اهرم فشار و بازی‌های سیاسی” در هیات رئیسه شورای حکام سخن گفت.
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه مارس بر سر حل و فصل کشف مواد هسته‌ای در سایت‌های اعلام نشده مریوان، ورامین و تورقوزآباد به توافق رسیده بودند. اما آژانس روز دوشنبه ۳۰ مه در گزارشی اعلام کرد که با وجود تلاش طولانی برای دریافت توضیحات ایران، هنوز سوالاتی باقی مانده‌اند که “روشن نشده‌اند”.
در پی این اعلان آژانس، خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه اول ژوئن (۱۱ خرداد) گزارش داد که پیش‌نویس قطعنامه‌ای را مشاهده کرده که بر اساس آن آمریکا و سه عضو اروپایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یعنی فرانسه، آلمان و بریتانیا (E3) خواهان همکاری فوری ایران با آژانس برای پاسخ دادن به سوالات باقی مانده این نهاد شدهاند.
رویترز نوشته آنها در حال فشار آوردن به شورای حکام هستند تا با صدور قطعنامه‌ای، ایران را به خاطر پاسخ ندادن به سوالات این سازمان در مورد منشاء ذرات اورانیوم یافت شده در سایت‌های اعلام‌نشده “توبیخ کند”. این قطعنامه قرار است دوشنبه آینده (۶ ژوئن) در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد بررسی قرار گیرد.
در واکنش به این خبر، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران در توییتر گفت: «ما به هرگونه اقدام غیرسازنده در شورای حکام پاسخ قاطع و مناسب خواهیم داد.»
تهران رویکرد شورای حکام را محکوم کرده و با “غیر منصفانه و نامتوازن” خواندن آن گفته است: «این منعکس کننده واقعیات مذاکرات ایران و آژانس نیست.»
خطیب‌زاده با اشاره به این که اسرائیل تنها دارنده سلاح اتمی در خاورمیانه و شمال آفریقاست، این کشور را “دشمن شماره یک برجام و نفی‌کننده ان‌پی‌تی” خوانده و افزوده است: «زمان آن است که سه کشور اروپایی و آمریکا از به خواب زدن خود دست بردارند.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران افزوده که اروپا و آمریکا می‌توانند گزینه دیپلماسی را پیش بگیرند یا برعکس: «ما برای هر دو آماده‌ایم.»
او عنوان کرده که مسئولیت عواقب امر بر دوش کسانی است که هیئت رئیسه و گزارش مدیرکل را “اهرم فشار و ابزار بازی‌های سیاسی” علیه ایران می‌کنند.
خطیب‌زاده از رایزنی نزدیک ایران با شرکای خود در زمینه چگونگی واکنش به شرایط نشست بعدی شورای حکام خبر داده و هم‌زمان از کشورهایی مانند فرانسه خواسته که از “موضع‌گیری و مداخله”هایی که باعث انحراف همکاری از مسیر درست می‌شود، بپرهیزند.
فرانسه از ایران خواسته که به درخواست‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی “به سرعت” پاسخ دهد.
خبرگزاری رویترز پیش‌تر نوشته بود که این قطعنامه احتمالا خشم ایران را بر می‌انگیزد و این به نوبه خود می‌تواند چشم‌انداز نجات برجام را تیره‌تر کند. به گزارش رویترز، قدرت‌های غربی به همین دلیل از ارائه پیش‌نویس قطعنامه به نشست‌های دوره‌ای پیشین شورای حکام خودداری کردند تا ادامه مذاکرات وین را به خطر نیاندازند.
گزارش تازه، تنها چند روز بعد از آن منتشر شد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس اعلام کرد طی چند ماه گذشته آثار اورانیوم غنی‌شده در مکان‌هایی شناسایی شدهاند که ایران هرگز آنها را به عنوان مکان‌هایی که در آن فعالیت هسته‌ای صورت می‌گیرد، معرفی نکرده است.
گروسی چهارشنبه گذشته (۲۵ مه) در همایش جهانی اقتصاد در داووس گفت ایران در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود به اندازه کافی شفاف نیست و در مورد منشاء ذرات اورانیوم غنی‌شده در سایت‌های اعلام نشده، توضیح قانع‌کننده نداده است.
او تاکید کرد تا زمانی که آژانس پاسخی رضایت‌بخش در این زمینه دریافت نکند، دشوار بتوان احیای توافق هسته‌ای را تصور کرد.
تازه‌ترین گزارش کارشناسان آژانس عنوان می‌کند که میزان ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران نیز با ۹/۹ کیلوگرم افزایش به ۴۳/۱ کیلوگرم، یعنی به بیش از ۱۸برابر حد مجاز در برجام رسیده است.
دویچه وله: